ناترازی نظارتی تا ناترازی مدیریتی

به گزارش مجله خبری نگار، سینا مطهر: در بررسی دلایل و عوامل موثر بر ایجاد و تشدید ناترازی انرژی در کشور، به ویژه آذربایجان شرقی، نمی‌توان و نباید از دو مولفه و متغیر پنهان، یعنی، "ناترازی مدیریتی" و "ناترازی نظارتی" در حوزه انرژی و مدیریت آن غافل بود، دو مولفه‌ای که شاید، بیشترین تاثیر را در تشدید ناترازی‌های آشکار انرژی دارند.

فقدان نظارت و کنترل‌های میدانی و مداوم بر روند ساخت و ساز‌های غیرمجاز شهری، روستایی، به ویژه توسعه ویلاها، خانه باغ‌ها و ابنیه عمدتا غیرمجاز رفاهی، اقامتی در حاشیه شهر‌ها و روستا‌ها که امروز دست کم بر اساس آمار رسمی، بیش از ۴۰ هزار ویلا و خانه باغ را شامل می‌شود، عملا یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های دخیل در ایجاد و تشدید ناترازی‌های برق، آب و گاز به شمار می‌روند که متاسفانه، راه چاره‌ای هم برای آن اندیشیده نشده است!

هرچند به گفته "بهرام افتخاری"، مدیر بهره برداری شرکت گاز آذربایجان شرقی، درحال حاضر، جریان گاز ۱۷۸ ویلا، ۱۶۴ کوره آجرپزی و ۵ واحد صنعتی پرمصرف و نامتعارف قطع گردیده، با این حال این رقم، در مقایسه با آمار ۴۰ هزار واحدی ویلا‌ها و هزار واحد صنعتی پرمصرف و غیرقابل رصد و پایش موجود، عملا، آماری ناچیز و البته بی تاثیر در رفع ناترازی‌های موجود به شمار می‌رود.

عدم توازن و تناسب برخورد‌های مدیریتی با پرمصرف‌ها و ویلا‌ها و واحد‌های مجاز یا غیرمجاز پرمصرف، به عینه نشان می‌دهد که هم ناترازی‌های مدیریتی در مدیریت بهینه و هدفمند انرژی و هم ناترازی‌های نظارتی در جلوگیری از رواج و افزایش ویلاسازی‌های فاجعه بار که عملا سهم انرژی دیگر شهروندان را به تاراج می‌برند، تاثیری غیرقابل انکار در به بن بست رسیدن جریان مبارزه با این دسته از ناترازی‌ها و مصارف غیرمتعارف در حوزه انرژی دارد!

روند فزآینده و فاقد نطارت و کنترل ویلاسازی در شهر‌ها و اطراف شهر‌های بزرگ، به ویژه تبریز، درحالی طی سال‌های گذشته ادامه داشته است که همین روند‌ها و فرآیند‌های غیرقانونی و معیوب، نه تنها به توزیع ناعادلانه و غیرعرفی سهم شهروندان و صنایع در بین زیاده خواهان متمول منجر گردیده؛ بلکه به تحمیل فشار و تبعات ناشی از ناترازی‌های موجود بر دوش شهروندان کم برخوردار و عادی انجامیده است.

در حال حاضر، آذربایجان شرقی با چالش‌های بزرگی در مدیریت منابع آب و انرژی روبه‌رو است. بخش عمده‌ای از این مشکلات ناشی از مصرف بی‌رویه و غیرمسئولانه در ویلا‌ها است که باعث فشار مضاعفی بر منابع طبیعی و شبکه‌های انرژی می‌شود.

برای حل این معضل، نیاز به یک نگاه جامع به مسئله و اجرای سیاست‌های دقیق برای مدیریت بهینه مصرف انرژی و آب در این بخش وجود دارد. علاوه بر این، تغییر فرهنگ مصرف و افزایش آگاهی عمومی درباره اثرات مصرف غیرمسئولانه بر دیگران و منابع طبیعی ضروری است.

مدیریت پایدار منابع انرژی نه‌تنها نیاز امروز، بلکه ضامن رفاه نسل‌های آینده خواهد بود. در این راستا، همکاری میان مردم، مسئولان و شرکت‌های خدماتی می‌تواند به حل بحران‌های موجود کمک کند و آینده‌ای پایدارتر برای منطقه فراهم آورد.