مصرف نوشیدنی‌های شیرین در دوران بارداری خطراتی برای سلامتی دارد

به گزارش مجله خبری نگار، در مطالعه‌ای که اخیراً در مجله Nutrients منتشر شده است، محققان عادات مصرف نوشیدنی‌های مختلف توسط زنان باردار در شانگهای و تأثیر آن بر سلامت مادران و فرزندانشان را ارزیابی کردند.

افزایش شدید مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با شکر (SSB) و نوشیدنی‌های بدون شکر (NSS) باعث ایجاد مشکلات سلامتی، به‌ویژه در بین زنان باردار و فرزندانشان شده است.

مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های شیرین‌شده (SSB) ممکن است باعث مشکلات دندانی، افزایش وزن و افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت و فشار خون بالا شود.

زنان بارداری که نوشیدنی‌های شیرین زیادی مصرف می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری (GDM)، پره اکلامپسی و عوارض جانبی طولانی مدت بر جنین، مانند زایمان زودرس و ناهنجاری‌های مادرزادی هستند.

تنظیم مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده (SSB) در دوران بارداری برای ایمنی مادران و نوزادان بسیار مهم است. مطالعات قبلی، نوشیدنی‌های شیرین‌شده بسته‌بندی‌شده را ارزیابی کرده‌اند و اطلاعات محدودی در مورد نوشیدنی‌های تازه تهیه‌شده و بدون شکر داشته‌اند.

در این مطالعه‌ی هم‌گروهی آینده‌نگر، محققان بررسی کردند که آیا مصرف بیش از حد نوشیدنی در زنان باردار با افزایش خطر پیامد‌های نامطلوب برای مادر و نوزاد مرتبط است یا خیر.

محققان بین آوریل و ژوئن ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ نظرسنجی‌هایی انجام دادند و افرادی را از ۱۶ منطقه در شانگهای با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب کردند. شرکت‌کنندگانی واجد شرایط شرکت بودند که زنان بارداری بدون اختلال شناختی باشند، بیش از شش ماه در سال گذشته در مکان‌های عمومی زندگی کرده باشند و بتوانند به طور مستقل راه بروند.

محققان هر منطقه از شانگهای را به پنج منطقه منطقه‌ای طبقه‌بندی کردند و به طور تصادفی دو شهر از هر منطقه و ۳۰ زن در مراحل مختلف بارداری از هر شهر را انتخاب کردند. آنها سن بارداری را طبق دستورالعمل‌های کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) تعریف کردند.

آنها مصاحبه‌های حضوری انجام دادند و پرسشنامه‌هایی در مورد داده‌های جمعیت‌شناختی از جمله سن، سطح تحصیلات، وضعیت اشتغال، وضعیت تأهل، درآمد خانوار، مصرف الکل قبل از بارداری، استفاده از مکمل‌های غذایی و فراوانی مصرف نوشیدنی‌ها توزیع کردند.

شرکت‌کنندگان تعداد دفعات نوشیدن هر نوع نوشیدنی را در طول ماه گذشته ثبت کردند، با گزینه‌هایی از جمله هرگز، یک تا سه بار در ماه، یک تا سه بار در هفته، چهار تا هفت بار در هفته و بیش از یک بار در روز.

محققان نوشیدنی‌ها را به عنوان آب‌میوه‌های خالص (PFJ)، نوشیدنی‌های گازدار (CB)، نوشیدنی‌های مبتنی بر پروتئین گیاهی (VPB)، نوشیدنی‌های آبمیوه (JB)، نوشیدنی‌های شیر شیرین‌شده (SDB)، چای شیرین‌شده با شکر شامل چای تازه تهیه‌شده با شیر (STB)، نوشیدنی‌های حاوی باکتری‌های اسید لاکتیک (LBB) و نوشیدنی‌های غیرالکلی (NSS) طبقه‌بندی کردند.

کل مصرف نوشیدنی (TB) شامل PFJ، CB، VPB، JB، LBB، SDB، NSS و STB بود، در حالی که SSB شامل سایر انواع نوشیدنی‌ها به جز NSS بود.

آنها اطلاعات پیگیری در مورد تولد نوزادان را به مدت ۱۲ ماه پس از بررسی جمع‌آوری کردند. همه زنان باردار تا ۳۱ مارس ۲۰۲۴ زایمان کردند. آنها رگرسیون لجستیک را برای تعیین نسبت شانس (OR) برای تجزیه و تحلیل انجام دادند.

این مطالعه شامل ۴۸۲۴ زن باردار بود که ۸۲٪ آنها زیر ۳۵ سال سن داشتند و از ۱۶۰ شهر بودند. در میان آنها میزان مصرف سل، نوشیدنی‌های گازدار شیرین و نوشیدنی‌های غیرالکلی به ترتیب ۷۳٪، ۷۳٪ و ۱۴٪ بود که مربوط به حجم متوسط ۶۷ میلی‌لیتر، ۶۵ میلی‌لیتر و ۱۷ میلی‌لیتر بود.

نوشیدنی‌های شیرین نوع غالب بودند که ۹۴٪ از مصرف سل را تشکیل می‌دادند. در بین نوشیدنی‌های شیرین، بیشترین مایعات مصرفی SDB (۲۵ ٪)، PFJ (۱۹ ٪) و STB (۱۳ ٪) بودند. میزان بروز دیابت بارداری به ترتیب ۱۷٪ و ۵.۰٪ بود.

در مقایسه با افراد غیر مبتلا به سل، افرادی که تا سه بار در هفته از سل استفاده می‌کردند، ۳۸ ٪ (OR، ۱.۴) افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری و ۶۴ ٪ (OR، ۱.۶) افزایش خطر ابتلا به فشار خون بارداری (GH) داشتند.

زنان بارداری که حداقل چهار بار در هفته از TB استفاده می‌کردند، ۱۵۴ ٪ خطر ابتلا به دیابت بارداری (OR، ۲.۵) و ۱۶۹ ٪ خطر ابتلا به هورمون رشد (OR، ۲.۷) بیشتری داشتند. تجزیه و تحلیل SSB نتایج مشابهی را به همراه داشت.

در مورد پیامد‌های سلامت نوزادان، مصرف حداقل چهار بار در هفته سل با افزایش قابل توجه خطر ماکروزومی (نسبت شانس ۲.۱) و اندازه بزرگ برای سن حاملگی (LGA) (نسبت شانس ۱.۷) در مقایسه با افرادی که از این دارو استفاده نمی‌کردند، همراه بود. این گروه در تجزیه و تحلیل NSS، خطرات به طور قابل توجهی بالاتری از ماکروزومی (OR ۶.۶) و LGA (نسبت شانس ۷.۶) را مشاهده کردند.

نوشیدنی‌های شیرین می‌توانند سطح گلوکز خون را افزایش داده و باعث مقاومت به انسولین شوند و خطر ابتلا به دیابت بارداری و فشار خون بالا را افزایش دهند. بارداری همچنین می‌تواند سطح گلوکز خون مادر را افزایش دهد و باعث تولید انسولین در جنین و ماکروزومی شود.

NSS ممکن است بر فلور روده و فرآیند‌های متابولیک تأثیر بگذارد، که ممکن است منجر به عدم تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین شود. مصرف زیاد SSB و NSS ممکن است باعث کمبود‌های تغذیه‌ای، تشدید GDM، GH و رشد ضعیف جنین شود.

این مطالعه نشان داد که مصرف بیش از حد نوشیدنی در دوران بارداری خطر ابتلا به فشار خون بالا و دیابت بارداری را افزایش می‌دهد، در حالی که HCG تأثیر قوی‌تری بر خطر وزن زیاد بارداری و ماکروزومی در نوزادان دارد.

زنانی که چهار بار یا بیشتر در هفته نوشیدنی‌های شیرین می‌نوشند، در معرض خطر قابل توجهی برای ابتلا به این بیماری‌ها هستند. برای کاهش این خطرات، پزشکان باید تغییراتی در رژیم غذایی پیشنهاد کنند که مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌کننده‌ی قندی و غیر قندی را در دوران بارداری به حداقل برساند.

کنترل پیشگیرانه مصرف نوشیدنی‌ها می‌تواند به بهبود سلامت مادران و کاهش مشکلات بارداری کمک کند. پیاده‌سازی این یافته‌ها در عمل بالینی می‌تواند به شناسایی و مدیریت بارداری‌های پرخطر کمک کند.

* اطلاعات ارائه شده صرفاً جهت اطلاع رسانی است و به عنوان توصیه‌ای برای درمان بیماری‌ها عمل نمی‌کند.