عادت‌های روزانه‌ای که به آرامی کبد شما را نابود می‌کنند!

به گزارش مجله خبری نگار، کبد یکی از پرکارترین اندام‌های بدن است که وظایف حیاتی مانند فیلتر کردن سموم، کمک به هضم غذا، ذخیره مواد مغذی و تنظیم متابولیسم را انجام می‌دهد. با این حال، با وجود این قابلیت‌های خارق‌العاده، کبد ما از آسیب در امان نیست.

خطر در این واقعیت نهفته است که کبد می‌تواند به تدریج و بدون اینکه حتی متوجه شویم، رو به زوال برود و به همین دلیل به آن لقب "قاتل خاموش" داده شده است. در مراحل اولیه آسیب کبدی، ممکن است هیچ علامت واضحی به جز احساس عمومی خستگی یا سوء هاضمه وجود نداشته باشد، علائمی که به راحتی می‌توان آنها را نادیده گرفت یا به علل دیگر نسبت داد.

با این حال، با ادامه آسیب، علائم نگران‌کننده‌تری مانند زرد شدن پوست و چشم‌ها (یرقان)، تورم پا‌ها و حتی اختلال هوشیاری در موارد پیشرفته ظاهر می‌شوند.

مصرف بیش از حد الکل یکی از مهمترین علل آسیب کبدی است، زیرا منجر به تجمع چربی و به دنبال آن التهاب و فیبروز می‌شود.

بیماری کبد الکلی مراحل زیر را طی می‌کند:

کبد چرب: تجمع چربی در کبد (با قطع مصرف الکل قابل درمان است).

- هپاتیت الکلی (التهاب و اسکار).

- سیروز کبدی (سفت شدن بافت کبد و از دست دادن عملکرد کبد، که درمان آن دشوار است، اما ترک الکل روند تخریب را متوقف می‌کند).

حتی مصرف متعادل الکل در طول سال‌ها می‌تواند مضر باشد، به خصوص در صورت وجود سایر عوامل خطر مانند چاقی.

با این حال، مصرف الکل تنها عاملی نیست که به کبد آسیب می‌رساند. عادت‌های روزانه زیادی وجود دارند که ممکن است بی ضرر به نظر برسند، اما در دراز مدت، بار سنگینی را بر این اندام حیاتی وارد می‌کنند.

در اینجا به عادت‌های رایج دیگری اشاره می‌کنیم که بدون اینکه متوجه شویم به کبد شما آسیب می‌رسانند:

رژیم غذایی ناسالم

حتی بدون مصرف الکل، چربی می‌تواند به دلیل تغذیه ناسالم در کبد تجمع یابد و منجر به بیماری کبد چرب مرتبط با متابولیسم (MASLD) شود. چاقی، به ویژه در اطراف شکم، همراه با عواملی مانند دیابت و کلسترول بالا، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

غذا‌های سرشار از چربی‌های اشباع (گوشت قرمز، غذا‌های سرخ‌شده)، قند‌ها (نوشیدنی‌های شیرین خطر را تا ۴۰٪ افزایش می‌دهند) و غذا‌های فوق فرآوری‌شده (فست فود) باعث خستگی کبد می‌شوند.

در مقابل، مطالعات نشان می‌دهد که رژیم غذایی غنی از سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، حبوبات و ماهی، چربی کبد را کاهش می‌دهد.

مصرف بیش از حد مسکن‌ها

پاراستامول می‌تواند برای کبد کشنده باشد اگر از دوز توصیه‌شده تجاوز کنید، حتی به مقدار کم.

کبد هنگام تجزیه، سمی به نام NAPQI تولید می‌کند که بدن به طور معمول آن را خنثی می‌کند. با این حال، مصرف بیش از حد این مکانیسم دفاعی را از کار می‌اندازد و منجر به آسیب شدید می‌شود که می‌تواند کشنده باشد.

عدم حرکت

عدم فعالیت بدنی با چاقی و مقاومت به انسولین مرتبط است که چربی کبد را افزایش می‌دهد. اما ورزش، حتی به سادگی یک پیاده‌روی روزانه، می‌تواند سلامت کبد را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.

برای مثال، تمرینات مقاومتی در عرض ۸ هفته ۱۳ درصد چربی کبد را کاهش می‌دهد و پیاده‌روی سریع به مدت ۳۰ دقیقه و ۵ بار در هفته حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد.

سیگار کشیدن

سیگار کشیدن از راه‌های مختلفی به کبد آسیب می‌رساند. علاوه بر سموم زیادی که از طریق سیگار وارد بدن می‌شوند و توانایی کبد را در تصفیه آنها تحت فشار قرار می‌دهند، سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان کبد را نیز افزایش می‌دهد.

محافظت مؤثر از کبد مستلزم آگاهی از این خطرات و انتخاب‌های روزانه‌ی عاقلانه است. یک رژیم غذایی متعادل سرشار از سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل، نوشیدن مقدار کافی آب و انجام فعالیت بدنی منظم، همگی عادات ساده، اما مؤثری برای حفظ سلامت این عضو حیاتی هستند. معاینات منظم، به ویژه برای افراد در معرض خطر، می‌تواند به تشخیص زودهنگام هرگونه مشکل و درمان آنها قبل از تبدیل شدن به شرایط جدی کمک کند.

منبع: مدیکال اکسپرس