تحقیقی تکان‌دهنده نشان می‌دهد که چگونه مایکروسافت به ارتش اسرائیل در ردیابی میلیون‌ها فلسطینی کمک کرده است

به گزارش مجله خبری نگار به نقل از گاردین، عصر یکی از روز‌های اواخر سال ۲۰۲۱، ساتیا نادلا، مدیرعامل مایکروسافت، با فرمانده واحد نظارت ارتش اسرائیل، واحد ۸۲۰۰ (یکی از بزرگترین و مهمترین واحد‌های درون اداره اطلاعات نظامی اسرائیل)، دیدار کرد. در دستور کار رئیس جاسوسی، انتقال حجم عظیمی از اطلاعات فوق سری به فضای ابری این شرکت آمریکایی قرار داشت.

در طول جلسه‌ای که در دفتر مرکزی مایکروسافت در نزدیکی سیاتل - یک مزرعه مرغداری سابق که به یک پردیس فناوری پیشرفته تبدیل شده است - برگزار شد، یوسی ساریل، رئیس اطلاعات، حمایت نادلا را برای طرحی مبنی بر اعطای دسترسی واحد ۸۲۰۰ به یک منطقه اختصاصی و ایزوله در پلتفرم ابری آژور مایکروسافت جلب کرد.

با ظرفیت ذخیره‌سازی تقریباً نامحدود Azure، واحد ۸۲۰۰ شروع به ساخت یک ابزار قدرتمند جدید برای نظارت گسترده کرد: یک سیستم گسترده و نفوذی که روزانه میلیون‌ها تماس تلفنی ضبط‌شده توسط فلسطینی‌ها در غزه و کرانه باختری را جمع‌آوری و ذخیره می‌کند.

این سیستم ابری - که اولین بار در تحقیقات مشترک گاردین با مجله فلسطینی-اسرائیلی +۹۷۲ و پلتفرم عبری زبان Local Call فاش شد - در سال ۲۰۲۲ شروع به کار کرد و به واحد ۸۲۰۰ اجازه می‌دهد حجم عظیمی از تماس‌های روزانه را برای مدت طولانی ذخیره کند.

مایکروسافت می‌گوید نادلا از نوع داده‌هایی که واحد ۸۲۰۰ قصد ذخیره آنها را در Azure داشت، بی‌اطلاع بوده است. با این حال، مجموعه‌ای از اسناد فاش‌شده مایکروسافت و مصاحبه‌ها با ۱۱ منبع از این شرکت و اطلاعات نظامی اسرائیل نشان می‌دهد که چگونه واحد ۸۲۰۰ از پلتفرم Azure برای ذخیره آرشیو عظیمی از ارتباطات روزانه فلسطینیان استفاده می‌کرد.

به گفته سه منبع از واحد ۸۲۰۰، این پلتفرم ذخیره‌سازی ابری به آماده‌سازی برای حملات هوایی مرگبار و شکل‌دهی عملیات نظامی در غزه و کرانه باختری کمک کرده است.

به لطف کنترل اسرائیل بر زیرساخت‌های ارتباطی فلسطینیان، تماس‌های تلفنی در سرزمین‌های اشغالی مدت‌هاست که شنود می‌شوند. با این حال، سیستم جدید و بدون تبعیض به پرسنل اطلاعاتی اجازه می‌دهد تا محتوای تماس‌های تلفن همراه فلسطینیان را بازپخش کنند و مکالمات افراد بسیار بیشتری را از شهروندان عادی ضبط کنند.

منابع اطلاعاتی آشنا با این پروژه گزارش دادند که رهبری واحد ۸۲۰۰ پس از اینکه به این نتیجه رسید که سرور‌های ارتش فضای ذخیره‌سازی یا قدرت محاسباتی کافی برای مدیریت تماس‌های تلفنی کل جمعیت را ندارند، به مایکروسافت روی آوردند.

چندین افسر از این واحد، که از نظر قابلیت‌های نظارتی با NSA قابل مقایسه است، گفتند که یک شعار داخلی برای نشان دادن مقیاس و جاه‌طلبی این پروژه پدیدار شده است: "یک میلیون تماس در ساعت".

این سیستم بر روی سرور‌های مایکروسافت و در پشت لایه‌های امنیتی پیشرفته‌ای که توسط مهندسان این شرکت مطابق با دستورالعمل‌های واحد ۸۲۰۰ توسعه داده شده بود، ساخته شده است. اسناد فاش شده نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از داده‌های حساس این واحد اکنون ممکن است در مراکز داده این شرکت در هلند و ایرلند ذخیره شده باشد.

این اطلاعات در مورد نقش Azure در پروژه نظارتی در حالی منتشر می‌شود که مایکروسافت با فشار کارمندان و سرمایه‌گذاران در مورد روابطش با ارتش اسرائیل و نقش فناوری‌هایش در تهاجم ۲۲ ماهه جاری به غزه رو‌به‌رو است.

در ماه مه، یکی از کارمندان به نشانه اعتراض سخنرانی اصلی نادلا را قطع کرد و فریاد زد: «چرا نشان نمی‌دهید که آزور چگونه از جنایات جنگی اسرائیل حمایت می‌کند؟»

پس از آنکه گاردین و دیگران در ماه ژانویه فاش کردند که اسرائیل در طول جنگ غزه به فناوری مایکروسافت متکی بوده است، این شرکت دستور بررسی خارجی این رابطه را صادر کرد. مایکروسافت اعلام کرد که این بررسی «هنوز هیچ مدرکی» مبنی بر اینکه از Azure یا محصولات هوش مصنوعی آن «برای هدف قرار دادن یا آسیب رساندن به مردم» در نوار غزه استفاده شده باشد، پیدا نکرده است.

یک منبع ارشد مایکروسافت گفت که این شرکت مذاکراتی با مقامات دفاعی اسرائیل انجام داده و شرایطی را برای نحوه استفاده از فناوری خود در غزه تعیین کرده است و تأکید کرد که سیستم‌های مایکروسافت نباید برای شناسایی اهداف برای حملات مرگبار استفاده شوند.

با این حال، منابعی از واحد ۸۲۰۰ توضیح دادند که اطلاعات استخراج‌شده از انبوه تماس‌های تلفنی در آزور برای جستجوی اهداف بمباران در غزه مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از آنها گفت که هنگام برنامه‌ریزی حمله هوایی به فردی در یک منطقه پرجمعیت، افسران از سیستم ابری برای بررسی تماس‌های برقرار شده توسط مردم در منطقه اطراف استفاده می‌کردند.

منابع همچنین گزارش دادند که استفاده از این سیستم در طول مبارزات انتخاباتی در غزه افزایش یافت، که منجر به کشته شدن بیش از ۶۰،۰۰۰ نفر در نوار غزه شد که اکثر آنها غیرنظامی بودند، از جمله بیش از ۱۸،۰۰۰ کودک.

اما تمرکز اولیه این سیستم بر کرانه باختری بود، جایی که حدود ۳ میلیون فلسطینی تحت اشغال نظامی اسرائیل زندگی می‌کنند. منابعی در واحد ۸۲۰۰ گفتند که اطلاعات ذخیره شده در آزور، مخزن غنی از اطلاعات در مورد جمعیت را تشکیل می‌دهد و برخی از اعضای این واحد ادعا کرده‌اند که از این اطلاعات برای باج‌گیری از افراد، دستگیری آنها یا حتی توجیه قتل آنها پس از وقوع حادثه استفاده شده است.

یکی از آنها با اشاره به اطلاعات ذخیره شده در فضای ابری گفت: «وقتی می‌خواهند کسی را دستگیر کنند و دلیل کافی برای این کار وجود ندارد، اینجا بهانه‌ای پیدا می‌کنند.»

در حالی که سخنگوی مایکروسافت ادعا کرد که این شرکت «هیچ اطلاعاتی» در مورد نوع داده‌هایی که واحد ۸۲۰۰ در فضای ابری این شرکت ذخیره می‌کند، ندارد، تأکید کرد که همکاری‌اش با این واحد «با هدف افزایش امنیت سایبری و محافظت از اسرائیل در برابر حملات سایبری توسط دولت‌ها یا گروه‌های تروریستی» است.

او افزود: «مایکروسافت در هیچ زمانی در طول این همکاری، از نظارت بر غیرنظامیان یا جمع‌آوری تماس‌های تلفنی آنها با استفاده از سرویس‌های مایکروسافت، از جمله از طریق بررسی خارجی که خود سفارش داده بود، مطلع نبود.»

طبق این گزارش، مهندسان مایکروسافت و واحد ۸۲۰۰ در اوایل سال ۲۰۲۲ به سرعت و از نزدیک با یکدیگر همکاری کردند تا اقدامات امنیتی پیشرفته‌ای را در Azure طراحی و پیاده‌سازی کنند تا استاندارد‌های این واحد را برآورده سازند. در یکی از اسناد اشاره شده است که «روند تعامل با [این واحد]روزانه، از بالا به پایین و از پایین به بالا است.»

این پروژه به شدت بین کارمندان مایکروسافت محرمانه نگه داشته شد و از مهندسان خواسته شد که نام واحد ۸۲۰۰ را به زبان نیاورند. طبق این طرح، حجم عظیمی از اطلاعات خام در مراکز داده مایکروسافت در خارج از کشور ذخیره می‌شد.

این فایل‌ها نشان می‌دهند که تا ژوئیه امسال، ۱۱۵۰۰ ترابایت اطلاعات نظامی اسرائیل - معادل تقریباً ۲۰۰ میلیون ساعت فایل صوتی ضبط شده - در سرور‌های مایکروسافت آزور در هلند ذخیره شده است، در حالی که درصد کمتری در ایرلند ذخیره شده است. مشخص نیست که آیا همه این داده‌ها متعلق به واحد ۸۲۰۰ بوده است یا خیر؛ برخی از آنها ممکن است متعلق به سایر واحد‌های نظامی اسرائیل باشند.

طبق این فایل‌ها، واحد ۸۲۰۰ به مایکروسافت اطلاع داده است که قصد دارد تا ۷۰ درصد از داده‌های خود، از جمله داده‌های بسیار طبقه‌بندی‌شده، را به مرور زمان به Azure منتقل کند و آماده است تا با نوع اطلاعات حساس و طبقه‌بندی‌شده‌ای که سازمان‌های اطلاعاتی معمولاً در سرور‌های خود نگهداری می‌کنند، «مرز‌ها را جابجا کند». یکی از مدیران اجرایی خاطرنشان کرد که آنها «همیشه سعی می‌کنند وضع موجود را به چالش بکشند».

مایکروسافت نیز به نوبه خود، این همکاری چند ساله را به عنوان یک فرصت تجاری پرسود می‌دید. طبق این پرونده، مدیران اجرایی صد‌ها میلیون دلار درآمد و «نقطه عطفی در ایجاد یک برند قوی» برای Azure پیش‌بینی می‌کردند.

یکی از مدیران اجرایی خاطرنشان کرد: «رهبری واحد ۸۲۰۰ امیدوار است دامنه کار حیاتی خود را در سال‌های آینده ده برابر گسترش دهد.»

همزمان با اینکه واحد ۸۲۰۰ در سال ۲۰۲۲ شروع به استفاده از قابلیت‌های ذخیره‌سازی Azure کرد، افسران اطلاعاتی به سرعت از قابلیت‌های جدید موجود برای خود استقبال کردند. منبعی آشنا با این سیستم گفت: «ابر، فضای ذخیره‌سازی بی‌نهایت است.»

چندین منبع اطلاعاتی توضیح دادند که تماس‌ها - از جمله تماس‌های فلسطینی‌ها با شماره‌های بین‌المللی و اسرائیلی - معمولاً حدود یک ماه در فضای ابری ذخیره می‌شوند و امکان افزایش فضای ذخیره‌سازی وجود دارد که به واحد اجازه می‌دهد در صورت نیاز، تماس‌ها را برای مدت طولانی‌تری نگه دارد.

آنها می‌گویند این به واحد اجازه می‌دهد تا به گذشته برگردد و مکالمات تلفنی افرادی را که مورد توجه قرار می‌گیرند، بازیابی کند، در حالی که پیش از این، اهداف نظارتی باید از قبل شناسایی می‌شدند تا مکالمات آنها رهگیری و ذخیره شود.

اشاره شد که تخریب زیرساخت‌های ارتباطی غزه توسط اسرائیل، حجم تماس‌های تلفنی در نوار غزه را کاهش داده است، اما منابع گفتند که اطلاعات ذخیره شده در فضای ابری همچنان مفید است. به گفته یکی از منابع، اشتیاق برای این سیستم در میان افسران اطلاعاتی که روی پرونده غزه کار می‌کردند، با پیشرفت جنگ افزایش یافت، زیرا آنها شاهد بودند که ارتش «به سمت کنترل بلندمدت آنجا حرکت می‌کند».

منبع: گاردین