بورس همچنان در بیم‌ و امید

به گزارش مجله خبری نگار/اسکناس: شنبه گذشته شاهد سقوط شدید بازار سهام بودیم به‌طوری که تقریبا می‌توان گفت تمام نماد‌ها قرمزپوش شدند این موضوع موجب شد تا در روز کاری بعد یعنی در روز دوشنبه سازمان بورس ممنوعت فروش بازارگردان‌ها را به اجراء بگذارد. این مصوبه سازمان بورس جو مثبت ذهنی را در معامله‌گران بازار سهام ایجاد کرد به‌طوری که شاخص کل بورس در روز دو شنبه و روز چهار شنبه مثبت شد. در آخرین روز معاملاتی هفته شاخص کل بورس با ۱۲ هزار و ۱۱۵ واحد افزایش به یک میلیون و ۳۴۶ هزار واحد رسید. شاخص کل با معیار هم‌وزن نیز با رشد ۴۴۶۶ واحدی، رقم ۳۹۲ هزار و ۴۹۸ واحد را ثبت کرد.

در این بازار ۲۵۶ هزار معامله انجام شد که ۲۷ هزار و ۱۸۷ میلیارد ریال ارزش داشت. شاخص کل فرابورس نیز با رشد ۱۷۸ واحدی همراه شد و روی رقم ۱۸ هزار و ۳۶۲ واحد ایستاد. در این میان، در سبزپوش شدن بازار سهام تاثیر خودروساز‌ها بسیار مشهود بود، به‌طوری که می‌توان عنوان کرد شاخص کل بورس سوار بر نماد‌های خودرویی سبزپوش شده است.

در این زمینه قاسم صادقی کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: باید دقت کرد سبزپوش شدن خودروساز‌ها دلیل بنیادی ندارد بلکه عامل سبزپوش شدن خودروساز‌ها خبر‌هایی است که در حاشیه خودروساز‌ها به وجود آمده است. دو نماد سایپا و ایران‌خودرو دو لیدر بازار سهام به شمار می‌رود که تقویت واگذاری این دو شرکت به بخش خصوصی موجب شده است اقبال آن‌ها برای رشد قیمتی افزایش یابد. از طرف دیگر این دو نماد بورسی حاشیه‌های زیادی دارند و با خبر بالا و پایین می‌شوند بنابراین ریسک آن‌ها زیاد است و احتمالا رشد قیمتی خودرو‌ساز‌ها موقتی است.

کاهش قیمت نفت، یکی از ریسک‌های بازار سرمایه است

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه یکی از ریسک‌های بازار سرمایه کاهش شدید قیمت نفت است گفت: کاهش شدید قیمت نفت موجب خواهد شد تا کرک اسپرد (تفاوت کلی قیمت‌گذاری بین هر بشکه نفت خام و فرآورده‌های نفتی و پالایش‌شده از آن) برخی از محصولات پالایشگاهی کاهش یابد و این موضوع کاهش سودآوری شرکت‌های پالایشی را در بر خواهد داشت. وی افزود: بازار سرمایه در حال حاضر منتظر صورت‌های مالی شرکت‌های پالایشی است تا تاثیر کاهش قیمت نفت بر شرکت‌های بورسی را بررسی کند. همچنین در این زمینه فروش ماهیانه نماد‌های پالایشی کمک زیادی برای برآورد سودآوری پالایشگاه‌ها خواهد داد.

این مدرس بازار سرمایه با بیان اینکه یکی از عوامل تقویت شاخص کل بورس در دو روز کاری هفته گذشته جلوگیری از افزایش نرخ سود سپرده بوده است، گفت: معاون نظارت بانک مرکزی در روز دوشنبه خبر داده بود که بانک‌های متخلف در زمینه عدم رعایت نرخ سود علی‌الحساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار، به هیأت انتظامی بانک‌ها معرفی می‌شوند. با این اقدام بانک مرکزی یکی از ریسک‌های بزرگ بازار سرمایه در حال مرتفع شدن است و اگر سیاست جلوگیری از افزایش نرخ سود سپرده تداوم یابد احتمالا شاهد ادامه تقویت شاخص کل بازار سرمایه خواهیم بود.

نقش اقصاد جهانی بر بازار سرمایه ایران

اگرچه پس از هفته‌ها دست و پا زدن سهم‌ها در نوسان منفی، سرانجام شرکت بورس به وضعیت ریزش در بازار سهام واکنش نشان داد و بازارگردان‌ها را از ثبت سفارش فروش منع کرد و پس از آن، بازار سهام وضعیت بهتری به خود گرفت، با وجود این، در حال حاضر بازار سهام عمق کمی دارد و با توجه به عمق کم اگر فروشی هم از سمت فروشندگان قوی صورت گیرد حتما روند بر روند بازار سهام تاثیر منفی بر جای می‌گذارد. از این رو به عقیده کارشناسان، در شرایط بحرانی و خاص باید تصمیماتی در جهت بهبود شرایط گرفته شود، که ممنوعیت ثبت سفارش فروش برای بازارگردان‌ها یکی از این تصمیمات بود.

همچنین اگرچه اقداماتی از این دست برای بازار سهام بسیار مفید است، اما این روند برای یک روز کافی نیست و باید ادامه‌دار باشد، در این شرایط خاص اگر با چنین تصمیماتی منافعی هم شامل حال افرادی شود، چندان اهمیت ندارد چراکه جلوگیری از زیان بیشتر سهامداران در الویت است. حال آنکه هر موضوعی باعث خروج پول از بازار سهام شود (عرضه اولیه، پذیره‌نویسی انتشار اوراق و هر نوع تامین مالی از بورس) منجر به ضرر بیشتر سهامدارد خواهد شد، باید این دست عوامل نیز مدیریت شود. از طرف دیگر اقتصاد دنیا به شدت بالا و پایین می‌شود و در شرایط مبهمی به سر می‌برد. تورم آمریکا علی‌رغم پیش‌بینی‌ها با یک‌دهم مثبت اتفاق افتاد و این منجر می‌شود در جلسه پیش روی فدرال نرخ بهره به جای نیم درصد، ۷۵ صدم افزایش یابد و به ۳.۲۵ درصد برسد. با این اتفاق شاخص دلار مجدد تقویت شد و به کامودیتی‌ها فشار آورد. از طرف دیگر پول‌پاشی‌های اروپا برای جلوگیری از رکود منجر به این شده است که تقاضا در بحث انرژی افزایش یابد. از طرف دیگر چین به دلیل تورم پایین نرخ بهره را پایین نگه داشته است و این باعث شده است برخی صنایع به شرایط ایده‌آل برگردد. به طور کلی نمی‌توان شرایط جهان را پیش‌بینی کرد.

بورس در چه شرایطی مثبت می‌شود؟

روزبه شریعتی، یک تحلیلگر بازار سرمایه تاکید بر اینکه بازار سرمایه در شرایط پر ابهامی به سر می‌برد، به ایسنا گفت: این بلاتکلیفی بازار باعث شده است روز‌های بی‌رمقی را سپری کند. مثل همیشه حجم معاملات مهم‌ترین دماسنج بازار محسوب می‌شود. حجم معاملات طی این روز‌ها اکثرا در محدوده کم‌تر از ۳۰۰۰ میلیارد تومان است. بررسی ارزش معاملات نشان می‌دهد که حجم معاملات سه تا چهار هزار میلیارد تومان نشان از دوران رکود بازار است.

حجم معاملات بین چهار تا شش هزار میلیارد تومان دوره متوسط رو به رونق بازار محسوب می‌شود. یعنی در این دوره پول در برخی صنایع پر قدرت می‌چرخد و بازار بی‌رمق نیست. زمانی که ارزش بازار بین پنج تا ۶۰۰۰ میلیارد تومان است دوره رونق بازار محسوب می‌شود. وی ادامه داد: در چند سال گذشته به جز سال ۱۳۹۹ که یک دوره خاصی بود، در انتهای تابستان سال ۱۴۰۰ و در دوره کوتاهی در اردیبهشت سال جاری شاهد دوره رونق در بازار سرمایه نبودیم. به طور مثال در اردیبهشت سال جاری در کنار شرایط خوبی کامودیتی‌ها، بحث واگذاری بلوک خودروساز‌ها مطرح بود و این موضوع در آن زمان هنوز انقدر پرابهام نبود. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با تاکید بر اینکه شرایط اقتصادی داخل کشور با ابهاماتی مواجه است، عنوان کرد: مهم‌ترین ابهام بودجه کشور در سال آینده است. مشخص نیست که آیا قرار است نرخ خوراک مانند سال جاری سقف ۲۰ سنتی خود را داشته باشد یا خیر؟ نرخ گاز و برق چطور؟ وضعیت مالیات چگونه خواهد بود؟ اگر توافق صورت نگیرد و کسری بودجه شدید باشد، میزان انتشار اوراق تا چه حدی است؟

شریعتی ادامه داد: درحال حاضرنرخ بهره در سیستم بانکی به بالای ۲۳ درصد رسیده که این اتفاق منجر به رکود بازار شده است. از طرف دیگر نرخ دلار نیما به بالای ۲۷ هزار تومان رسیده که یک پالس مثبت برای شرکت‌های دلاری است، اما به دلیل ابهامات مذکور بازار در شرایط سختی به سر می‌برد. وی تاکید کرد: از نگاه تحلیل‌گران تکنیکالیست اگر شاخص کل بورس بتواند محدوده یک میلیون و ۴۳۰ واحد را پس بگیرد، همراه با گزارش‌های ۶ ماهه برخی صنایع و همچنین اگر پالس‌های مثبتی در راستای کاهش ابهامات به بازار داده شود، بازار می‌تواند شرایط بهتری پیدا کند.