به گزارش مجله خبری نگار/دانشمندان آلمانی از موسسه رفتارشناسی حیوانات ماکس پلانک و دانشگاه کنستانس اولین کسانی بودند که رفتار جمعی نماتدها را در طبیعت ثبت کردند - کرمهای میکروسکوپی که وقتی غذا کمیاب میشود، برای مهاجرت به سرزمینهای جدید، در برجهای زنده متحد میشوند. این مطالعه در مجله علمی Current Biology (CurBio) منتشر شده است.
برای مدت طولانی، وجود چنین "برجهای کرمی" یک مصنوع آزمایشگاهی در نظر گرفته میشد، تا اینکه دانشمندان آنها را در محیط طبیعی - در میان سیبها و گلابیهای پوسیده در باغهای آلمان - کشف کردند.
محققان با استفاده از یک میکروسکوپ دیجیتال توانستند از چگونگی ساخت هماهنگ ساختارهای عمودی توسط لاروهای گونه نماتد Caenorhabditis elegans که میتوانند خم شوند و به محرکهای خارجی پاسخ دهند، فیلمبرداری کنند.
دانیلا پرز، نویسندهی اصلی این مطالعه، توضیح داد: «این فقط یک دسته کرم نیست، بلکه یک ابرموجود زندهی واقعی در حال حرکت است.»
این برجها انسجام قابل توجهی را نشان میدهند: وقتی دانشمندان سازه را لمس کردند، بلافاصله با رشد به سمت محرک پاسخ داد. مشاهدات نشان داده است که چنین ساختارهای جمعی میتوانند خود را به مگسهای میوه در حال عبور بچسبانند و از آنها به عنوان وسیلهای برای انتقال به زیستگاههای جدید استفاده کنند.
در آزمایشگاه، محققان با قرار دادن نماتدهای گرسنه در یک فضای محدود، فرآیند ساخت را بازتولید کردند. در عرض دو ساعت، کرمها شروع به خودسازماندهی کردند و برجهای پایداری تا ارتفاع چند میلیمتر تشکیل دادند که ساختار خود را بیش از ۱۲ ساعت حفظ کردند. برخی از سازهها حتی برای رسیدن به مناطق جدید محیط مغذی، در میان حفرهها «پلهایی کشیده» ایجاد کردند.
نکتهی جالب توجه، ماهیت برابریطلبانهی این جوامع است - افراد از نقاط مختلف برج هیچ تفاوتی در تحرک یا زیستپذیری نشان ندادند.
با این حال، دانشمندان معتقدند که ممکن است استراتژیهای اجتماعی پیچیدهتری در جمعیتهای طبیعی وجود داشته باشد.