وضعیت مصرف آب در سطح جهان چگونه است؟

به گزارش مجله خبری نگار/ایسکانیوز، طبق داده‌های سال ۲۰۲۰، در حالی که جهان هر سال حدود ۳۸۰ تریلیون لیتر فاضلاب تولید می‌کند، ۲/۴ میلیارد نفر در کشور‌هایی با تنش آبی زندگی می‌کنند. مطابق با هدف ششم توسعه پایدار سازمان ملل، در سال ۲۰۲۲ حدود ۲/۲ میلیارد نفر دسترسی به آب آشامیدنی ایمن نداشتند که از این میان ۷۰۳ میلیون نفر حتی خدمات پایه آب را نیز نداشتند. ۲ میلیارد نفر فاقد امکانات ابتدایی شستشوی دست و ۳/۵ میلیارد نفر فاقد سیستم‌های بهداشت ایمن بودند.

به گزارش یاهو، تمام این اعداد نشان می‌دهند که در حالی که میزان فاضلاب در حال افزایش است، تقاضای بالایی برای آب پاک در جهان وجود دارد. تا سال ۲۰۳۰، اگر صنایع تصفیه فاضلاب چهار برابر نشوند، میلیارد‌ها نفر دیگر به این نیاز‌های اساسی دسترسی نخواهند داشت. با مدیریت و تصفیه کارآمدتر آب، کشور‌ها می‌توانند تولید غذا و انرژی خود را بهتر مدیریت کنند و به رشد اقتصادی و اشتغال شایسته کمک کنند.

با ورود به سال ۲۰۲۴، با تغییرات اقلیمی، افزایش جمعیت و پیشرفت فناوری‌ها، بازار تصفیه فاضلاب نیز در حال تحول است. دلیل اصلی رشد بازار تصفیه آب، کاهش منابع آب شیرین است که در سطح جهانی نگران کننده است. بنابراین، بازار روند‌ها و تکنیک‌های جدیدی را برای مدیریت بهتر و تصفیه فاضلاب اتخاذ کرده است.

دیجیتال‌سازی یکی از مهم‌ترین روند‌هایی است که در صنعت تصفیه فاضلاب پذیرفته شده است. با افزایش تقاضای جهانی برای آب و نیاز به توسعه زیرساخت‌ها، مدیریت دیجیتال آب به بخش حیاتی صنعت تصفیه آب تبدیل شده است. این فناوری با استفاده از ابزار‌هایی مانند هوش مصنوعی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، دوقلو‌های دیجیتال و واقعیت افزوده یا مجازی، کنترل بهتری بر کیفیت و کمیت آب فراهم می‌کند. شرکت PipePredict یکی از شرکت‌هایی است که تشخیص نشت دیجیتال با استفاده از هوش مصنوعی، حسگر‌ها و دوقلو‌های دیجیتال ارائه می‌دهد.

چشم‌انداز ۱۰ سال آینده

انتظار می‌رود اندازه بازار جهانی آب و تصفیه فاضلاب تا سال ۲۰۳۲ به حدود ۵۷۲/۲ میلیارد دلار برسد، در حالی که در سال ۲۰۲۲، این بازار ۲۹۵ میلیارد دلار بوده است و نرخ رشد مرکب سالانه ۶/۹ درصد پیش‌بینی شده است، طبق مطالعات، در سال ۲۰۲۳ ارزش بازار ۳۱۳/۸۸ میلیارد دلار بود و کل مصرف آب حدود چهار تریلیون متر مکعب سالانه بود.

از کل مصرف جهانی، تقریباً ۱۰ درصد از آب هر سال هدر می‌رود. کشور‌هایی که بیشترین آب را مصرف می‌کنند، هند و چین هستند. از سوی دیگر، کاستاریکا کمترین تولید فاضلاب سالانه را دارد: ۴۲/۰۹ متر مکعب به ازای هر نفر. از نظر شهرها، مکزیکو شهری است که بیشترین آب را هدر می‌دهد؛ حدود ۴۴ درصد از مصرف آب آن به فاضلاب تبدیل می‌شود.

مصرف آب در خانه‌ها، از شستن ظروف تا آبیاری گیاهان، همیشه همراه با تولید فاضلاب است. در خانه‌ها، یک توالت نشتی می‌تواند حدود ۱۵ هزار گالن آب در ماه هدر دهد. آب ممکن است کالایی باشد که هنگام مصرف به آن فکر نمی‌کنیم، اما برای زندگی ضروری است. در سطح صنعتی، استفاده و هدررفت آب بسیار بیشتر است. فقط در ایالات متحده، سالانه ۳۰۰ میلیارد متر مکعب آب توسط بخش صنعتی مصرف می‌شود. بنابراین، طبیعی است که صنعت آب یک صنعت چند میلیارد دلاری باشد.

انتظار می‌رود این اعداد افزایش یابند، زیرا بسیاری از کارشناسان اقلیمی پیش‌بینی می‌کنند خشکسالی‌ها و پدیده‌های جوی شدید در سال‌های آینده شایع‌تر شوند که احتمالاً قیمت آب را افزایش می‌دهد. به همین دلیل، شرکت‌های پیشرو در صنعت آب برنامه‌های توسعه و رشد خود را آغاز کرده‌اند.

۱۵ کشور که بیشترین آب را هدر می‌دهند

در دنیای امروز، هدررفت آب یکی از چالش‌های بزرگ زیست‌محیطی و اقتصادی است که بسیاری از کشور‌ها با آن روبه‌رو هستند. با توجه به افزایش جمعیت، تغییرات اقلیمی، و محدودیت منابع آبی در برخی مناطق، هدررفت بی‌ملاحظه‌ی این منبع حیاتی می‌تواند تهدیدی جدی برای امنیت آبی و توسعه پایدار باشد.

کشور‌های مختلف به دلایل متفاوت—از ضعف در زیرساخت‌های مدیریت آب تا عادت‌های مصرفی نادرست—مقادیر قابل توجهی آب را هدر می‌دهند. این مساله علاوه بر ایجاد بحران‌های زیست‌محیطی، فشار زیادی به منابع محدود آبی وارد می‌کند. در این راستا، شناسایی کشور‌هایی که بیشترین هدررفت آب را دارند و تجزیه و تحلیل عواملی که به این موضوع دامن می‌زنند، می‌تواند در جهت یافتن راه‌حل‌های مؤثر برای مدیریت بهینه منابع آب در سطح جهانی مفید باشد.

۱۵- کاستاریکا

تولید فاضلاب سالانه: ۴۲/۰۹ متر مکعب به ازای هر نفر

کاستاریکا به دلیل زیبایی طبیعی و تنوع زیستی خود شناخته شده است و جمعیت آن بیش از ۵/۲ میلیون نفر است. در سال ۲۰۱۷، میزان برداشت آب سالانه آن هزار و ۶۴۶ متر مکعب به ازای هر نفر بود که در سال ۲۰۲۱ به ۶۱۵ متر مکعب کاهش یافت. در همان سال، میزان فاضلاب تولید شده به ۴۲/۰۹ متر مکعب به ازای هر نفر رسید. جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در این کشور به ویژه در منطقه شمالی، یک مساله محیط زیستی بوده است. برای حل این مشکل، برنامه مشترکی بین برنامه محیط زیست سازمان ملل (UNEP) و بانک توسعه بین‌آمریکایی (IDB) با نام CReW+ در کاستاریکا و ۱۷ کشور دیگر کارائیب آغاز شده است که توسط صندوق محیط زیست جهانی (GEF) تأمین مالی می‌شود.

۱۴- ایران

تولید فاضلاب سالانه: ۴۸/۱۸ متر مکعب به ازای هر نفر

ایران کشوری بزرگ با منابع آب شیرین محدود است. بیشتر آب آشامیدنی کشور از طریق سدها، مخازن و خطوط لوله تأمین می‌شود. در سال ۲۰۲۴، برداشت آب سالانه ایران هزار و ۴۸ متر مکعب به ازای هر نفر و تولید فاضلاب سالانه ۴۸/۱۸ متر مکعب به ازای هر نفر بود. با منابع آب شیرین محدود، مردم این کشور به شرکت‌های آب آشامیدنی وابسته هستند.

۱۳- برزیل

تولید فاضلاب سالانه: ۵۰/۳۹ متر مکعب به ازای هر نفر

برزیل با جمعیت بیش از ۲۱۷ میلیون نفر، سالانه ۵۰/۳۹ متر مکعب فاضلاب به ازای هر نفر تولید می‌کند. طبق آخرین گزارش موجود از سال ۲۰۱۷، میزان برداشت آب برزیل ۳۱۹ متر مکعب به ازای هر نفر بود. این کشور دارای شرکت‌های زیادی در زمینه تصفیه آب است که در سال ۲۰۲۱ با درآمد خالص بیش از چهار میلیارد دلار پیشتاز بود.

۱۲- دانمارک

تولید فاضلاب سالانه: ۵۲/۵۷ متر مکعب به ازای هر نفر

دانمارک با جمعیت ۵/۸ میلیون نفر عمدتاً از سفره‌های آب زیرزمینی استفاده می‌کند. میزان برداشت آب سالانه آن ۴۱ متر مکعب به ازای هر نفر است، اما به طور شگفت‌انگیزی، جمعیت این کشور سالانه ۵۲/۵۷ متر مکعب آب به ازای هر نفر هدر می‌دهد.

۱۱- استرالیا

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۵۵/۸۱ متر مکعب به ازای هر نفر

استرالیا، ششمین کشور بزرگ جهان، جمعیتی بیش از ۲۶ میلیون نفر دارد. با اینکه میزان برداشت آب سالانه به ازای هر نفر ۵۳۹ متر مکعب است، میانگین تولید آب هدررفته سالانه فقط ۵۵/۸۱ متر مکعب به ازای هر نفر است. بازار‌های آب در استرالیا سالانه گردش مالی‌ای بین یک تا هفت میلیارد دلار دارند.

برای پاسخ به نیاز به تصفیه فاضلاب، بزرگ‌ترین شرکت تصفیه آب استرالیا، Sydney Water، در سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳، حدود ۱/۳ میلیارد دلار در ساخت یک مرکز پیشرفته بازیافت آب سرمایه‌گذاری کرد تا نیاز‌های رشد اطراف فرودگاه بین‌المللی غربی سیدنی را پوشش دهد.

۱۰- فرانسه

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۶۶ متر مکعب به ازای هر نفر

فرانسه، بزرگ‌ترین کشور در غرب اروپا، جمعیتی نزدیک به ۶۵ میلیون نفر دارد. میزان برداشت سالانه آب به ازای هر نفر ۴۰۲/۴۹ متر مکعب است. در سال ۲۰۲۳، فرانسه با بحران آب مواجه شد و بیش از دو سوم منابع طبیعی آب زیرزمینی زیر سطح نرمال قرار داشتند. اکنون بحران تا حدی حل شده است، اما محدودیت‌ها همچنان از سوی دولت برقرار هستند.

۹- روسیه

میانگین تولید فاضلاب سالانه: ۸۵/۳۶ متر مکعب به ازای هر نفر

روسیه، معروف به معماری، ادبیات و فرهنگ زیبا، جمعیتی بیش از ۱۴۴ میلیون نفر دارد و ۱/۸ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد. همچنین بزرگ‌ترین کشور جهان از نظر مساحت است. میزان برداشت سالانه آب شیرین به ازای هر نفر ۵۳۵ متر مکعب است. مصرف سالانه آب روس‌ها حدود ۲۴/۹ میلیارد متر مکعب است که عمدتاً شامل آب‌های سطحی و زیرزمینی می‌شود. از سوی دیگر، تولید سالانه فاضلاب روسیه ۸۵/۳۶ متر مکعب به ازای هر نفر است که آن را در زمره کشور‌هایی قرار می‌دهد که بیشترین میزان هدررفت آب را دارند.

۸- آلمان

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۹۲ متر مکعب به ازای هر نفر

آلمان جمعیتی حدود ۸۳ میلیون نفر دارد و میزان برداشت سالانه آب به ازای هر نفر ۳۳۹/۹۵ متر مکعب است. این کشور سالانه ۹۲ متر مکعب آب به ازای هر نفر هدر می‌دهد. شرکت‌های بزرگ تصفیه آب مانند Ecolab Inc و Kemira Oyj نقش قابل توجهی در تصفیه فاضلاب در آلمان دارند.

۷- بریتانیا

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۹۲ متر مکعب به ازای هر نفر

بریتانیا شامل انگلستان، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی، جمعیتی حدود ۶۸ میلیون نفر دارد. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط «استاتیستا» در سال ۲۰۲۲ نشان می‌دهد که هر فرد در انگلستان و ولز به طور متوسط روزانه ۱۴۶ لیتر آب مصرف می‌کند. میزان هدررفت سالانه آب به ازای هر نفر ۹۲ متر مکعب است. شرکت‌های پیشرو در جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در بریتانیا شامل Southern Water و Severn Trent plc هستند.

۶- مصر

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۱۲۱/۷۷ متر مکعب به ازای هر نفر

مصر، کشوری در گوشه شمال شرقی آفریقا، جمعیتی حدود ۱۰۹/۳ میلیون نفر دارد. این کشور عمدتاً به رود نیل برای برداشت آب متکی است، میزان برداشت سالانه ۷۵۷/۳۲ متر مکعب به ازای هر نفر است. تولید سالانه آب هدررفته ۱۲۱/۷۷ متر مکعب به ازای هر نفر است. طبق گزارشی، در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ حدود ۴۸۴ ایستگاه تصفیه فاضلاب در مصر، ۵/۲۳۴ میلیون متر مکعب فاضلاب را تصفیه کردند، در حالی که نسبت به سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱، تنها ۹ ایستگاه جدید افزوده شد و نیم میلیون متر مکعب فاضلاب تصفیه شد.

۵- کانادا

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۱۹۸ متر مکعب به ازای هر نفر

کانادا با جمعیتی بیش از ۴۰ میلیون نفر، تقریباً ۲۰ درصد منابع آب جهان را در اختیار دارد. این کشور دارای رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و سه اقیانوس است و بزرگ‌ترین دریاچه آب شیرین جهان نیز در آن قرار دارد. با وجود منابع آب فراوان، میزان آب هدررفته سالانه ۱۹۸ متر مکعب به ازای هر نفر است. شرکت‌هایی مانند Aevitas Inc. در کانادا فعالیت می‌کنند تا فاضلاب را تصفیه و برای استفاده مجدد آماده کنند.

۴- موناکو

میانگین تولید فاضلاب سالانه: ۲۰۳ متر مکعب به ازای هر نفر

موناکو، دومین کشور کوچک جهان، جمعیتی حدود ۳۶ هزار و ۶۸۶ نفر دارد. از آنجایی که هیچ رودخانه مهمی در موناکو وجود ندارد، این کشور برای تأمین آب طبیعی خود به همسایگان متکی است. تولید سالانه آب هدررفته در موناکو ۲۰۳ متر مکعب به ازای هر نفر است و میزان برداشت آب پنج هزارم میلیارد متر مکعب به ازای هر نفر است. شرکت Aqua Monaco پیشرو در صنعت آب شرب موناکو است.

۳- ایالات متحده آمریکا

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۲۱۱ متر مکعب به ازای هر نفر

ایالات متحده دارای نرخ بالای مصرف آب خانگی است و سالانه حدود ۲ هزار و ۸۴۲ متر مکعب به ازای هر نفر مصرف می‌کند. طبق داده‌های USGS در سال ۲۰۱۵، هر آمریکایی به طور متوسط روزانه ۸۲ گالن آب در خانه مصرف می‌کند. با وجود مصرف بالا، میزان تولید آب هدررفته ۲۱۱ متر مکعب به ازای هر نفر است، که بخشی از آن به دلیل زیرساخت مناسب و آگاهی زیست‌محیطی بیشتر است.

۲- اتریش

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۲۲۰ متر مکعب به ازای هر نفر

اتریش با بارش سالانه متوسط حدود هزار و ۱۰۰ میلی‌متر، یکی از کشور‌های ثروتمند از نظر منابع آب در اروپا است. این کشور عمدتاً کوهستانی و بدون دسترسی به دریا است و جمعیتی حدود ۹ میلیون نفر دارد. طبق آخرین داده‌های موجود (تا سال ۲۰۲۱)، برداشت سالانه آب به ازای هر نفر ۳۸۷/۷۴ متر مکعب است که از این مقدار، ۲۲۰ متر مکعب به صورت فاضلاب دفع می‌شود.

۱- آندورا

میانگین تولید آب هدررفته سالانه: ۲۵۷ متر مکعب به ازای هر نفر

آندورا، واقع در شرق رشته‌کوه‌های پیرنه در اروپا، کشوری کوچک با جمعیت تنها ۷۹ هزار و ۳۴ نفر در سال ۲۰۲۱ است. این کشور در صدر فهرست کشور‌های با بیشترین هدررفت آب به ازای هر نفر قرار دارد، با ۲۵۷ متر مکعب در سال. آندورا به شدت به رودخانه‌ها برای منابع آب خود متکی است و یکی از مسائل زیست‌محیطی عمده آن، تولید فاضلاب است.