به گزارش مجله خبری نگار/آنا،در دل جنگلهای تایوان، قارچی کمیاب به نام «آنتردیا سینامومهآ» (Antrodia cinnamomea) قرنهاست در طب سنتی این کشور استفاده میشود. حالا دانشمندان دریافتهاند این قارچ نهتنها خاصیت ضدالتهابی دارد، بلکه میتواند سلولهای سرطانی را هم از بین ببرد و بالاخره رمز این توانایی را کشف کردهاند.
راز پنهان در یک مولکول قندی
تیمی از محققان «دانشگاه ملی تایوان» (National Taiwan University) و «دانشگاه ملی یانگمینگ چیاو تونگ» (National Yang Ming Chiao Tung University) با بررسی دقیق این قارچ کمیاب توانستند گروهی از مولکولهای قندی به نام «پلیساکاریدهای سولفاته» (Sulfate Polysaccharides) را شناسایی کنند. این مولکولها ترکیبی از «گلوکز» (Glucose)، «گالاکتوز» (Galactose) و «سولفات» (Sulfate) هستند و پیشتر نشانههایی از اثرات ضدسرطانی و ضدالتهابی در آنها دیده شده بود، اما مکانیسم دقیق عملکردشان ناشناخته باقی مانده بود.
از طبیعت تا آزمایشگاه
این قارچ بهطور طبیعی فقط در تایوان و روی نوعی درخت در حال انقراض رشد میکند، اما پژوهشگران توانستند آن را در محیط آزمایشگاهی پرورش دهند تا نیازی به برداشت از طبیعت نباشد. برای بررسی دقیقتر، آنها فناوری تازهای توسعه دادند تا قارچ را وادار به تولید مقادیر بیشتری از این مولکولهای قندی کنند.
نتیجه این تلاشها کشف ترکیبی به نام «N۵۰F۲» بود؛ مولکولی که در آزمایشها نهتنها شاخصهای التهابی سلولها را بهشدت کاهش داد، بلکه سلولهای سرطان ریه را هم متوقف و نابود کرد.
امیدهای تازه برای درمان سرطان
البته این یافتهها هنوز فقط در محیط آزمایشگاهی روی سلولهای کشتشده به دست آمده و نیازمند بررسیهای گستردهتر روی مدلهای حیوانی و سپس انسان هستند. با این حال، پژوهشگران میگویند نتایج نشان میدهد «آنتردیا سینامومهآ» میتواند به منبعی مهم برای تولید داروهای ضدسرطان آینده تبدیل شود.
«چیا چوان چانگ» (Chia-Chuan Chang)، داروساز دانشگاه ملی تایوان، میگوید: «با یک فرآیند کاملاً کنترلشده برای تولید و استخراج این ترکیبات، ما امیدواریم این کشف هم در مکملهای سلامت و هم در درمانهای بالینی کاربرد پیدا کند.»
طبیعت؛ آزمایشگاه دارویی بیانتها
این کشف در کنار پژوهشهای مشابه روی گیاهان، سم عقربها و حتی جانورانی مثل «تاردیگریدها» (Tardigrades) نشان میدهد طبیعت هنوز رازهای بسیاری برای مبارزه با سرطان در دل خود دارد. از ترکیباتی که مستقیماً سلولهای سرطانی را نابود میکنند تا موادی که مانع گسترش تومورها یا تقویت درمانهای موجود میشوند، هر کشف تازه امیدی تازه به درمان بیماری میدهد.
از جنگلهای تایوان تا درمانگاههای آینده
مطالعهای که نتایجش در سایت «ساینس آلرت» (science alert) منتشر شد، نهتنها مکانیسم ضدسرطانی «آنتردیا سینامومهآ» را آشکار کرد، بلکه راه را برای تبدیل این قارچ کمیاب به منبعی دارویی هموار ساخت. شاید هنوز راهی طولانی تا تولید داروهای مؤثر باقی مانده باشد، اما این کشف نشان میدهد گاهی پاسخ بزرگترین معماهای پزشکی در دل کوچکترین موجودات طبیعت پنهان است.