فلسفه کابوس دیدن؛ جنبه تاریک و مرموز خواب

به گزارش مجله خبری نگار، هیچ توضیح اجماعی برای این‌که چرا ما کابوس می‌بینیم وجود ندارد. در واقع، بحث در مورد این‌که چرا ما اصلا خواب می‌بینیم، در طب خواب و علوم اعصاب وجود دارد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که رویا دیدن بخشی از روش‌های ذهن برای پردازش احساسات و تقویت حافظه است بنابراین، رویا‌های بد ممکن است جزئی از واکنش عاطفی به ترس و ضربه باشد.

وقتی یک رویای بد باعث بیدار شدن شما می‌شود، به عنوان کابوس شناخته می‌شود. گهگاهی دیدن کابوس یا خواب بد طبیعی است، اما برای برخی افراد، این کابوس‌ها مکررا عود می‌کنند و خواب را مختل می‌کنند و بر زندگی بیداری‌شان نیز تاثیر منفی می‌گذارد. دانستن تفاوت‌های بین خواب‌های بد، کابوس‌های شبانه و اختلال کابوس اولین قدم برای رسیدگی به علل کابوس‌های شبانه، شروع درمان مناسب و داشتن خواب بهتر است.

کابوس چیست؟

در طب خواب، کابوس‌ها تعریف دقیق‌تری نسبت به زبان روزمره دارند. این تعریف به تشخیص کابوس‌ها از رویا‌های بد کمک می‌کند، در حالی که هر دو شامل محتوای خواب آزاردهنده هستند، اما فقط یک کابوس باعث می‌شود که شما از خواب بیدار شوید. کابوس‌ها رویا‌های واضحی هستند که ممکن است تهدید کننده، ناراحت‌کننده، عجیب و غریب یا آزاردهنده باشند. بیشتر در طول خواب با حرکات سریع چشم (REM) رخ می‌دهند، مرحله‌ای از خواب که با رویا‌های شدید همراه است. کابوس‌ها بیشتر در نیمه دوم شب که زمان بیشتری در خواب REM سپری می‌شود، رخ می‌دهد. به محض بیدار شدن از یک کابوس، طبیعی است که از اتفاقی که در رویا افتاده است آگاه باشید. علائم فیزیکی مانند تغییرات ضربان قلب یا تعریق ممکن است پس از بیدار شدن نیز در شما ایجاد شود.

اختلال کابوس چیست؟

بیشتر مردم هر از گاهی کابوس می‌بینند، اما اختلال کابوس زمانی رخ می‌دهد که فرد کابوس‌های مکرری می‌بیند که در خلق و خوی یا عملکرد روز او اختلال ایجاد می‌کند. اختلال خواب به عنوان پاراسومنیا شناخته می‌شود. پاراسومنیا شامل انواع متعددی از رفتار‌های غیر طبیعی در طول خواب است.

افرادی که گاه به گاه کابوس می‌بینند، اختلال کابوس ندارند. اختلال کابوس شامل کابوس‌های مکرر است که باعث ناراحتی قابل توجهی در زندگی روزمره فرد می‌شود.

آیا کابوس‌ها طبیعی هستند؟

طبیعی است که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان هر از گاهی رویا‌های بد و کابوس ببینند. به عنوان مثال، یک مطالعه نشان داد که ۴۷٪ از دانشجویان در دو هفته حداقل یک کابوس می‌بینند. با این حال، اختلال کابوس بسیار کم‌تر رایج است. مطالعات تحقیقاتی تخمین می‌زند که حدود ۲ تا ۸ درصد از بزرگسالان با کابوس‌های شبانه مشکل دارند. کابوس‌های مکرر در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. کابوس‌های شبانه در کودکان بیشتر در سنین ۳ تا ۶ سالگی دیده می‌شوند و با افزایش سن کم‌تر اتفاق می‌افتند. با این حال، در برخی موارد، کابوس‌ها تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه می‌یابند.

کابوس چه تفاوتی با خواب ترسناک دارد؟

ترس از خواب، که گاهی اوقات وحشت شبانه نامیده می‌شود، نوع دیگری از پاراسومنیا است که در آن فرد خوابیده در هنگام خواب آشفته و ترسیده به نظر می‌رسد. کابوس‌ها و وحشت‌های خواب دارای چندین ویژگی متمایز هستند که عبارتند از:

– کابوس‌ها در طول خواب REM اتفاق می‌افتد در حالی که وحشت خواب در خواب غیر REM) NREM) اتفاق می‌افتد.
– وحشت خواب شامل بیداری کامل نمی‌شود. در عوض، فرد بیشتر در خواب می‌ماند و به سختی بیدار می‌شود. اگر بیدار شوند، احتمالا دچار سردرگمی خواهد شد. در مقابل، زمانی که شخصی از یک کابوس بیدار می‌شود، تمایل دارد که هوشیار باشد و از آن‌چه در خوابش اتفاق می‌افتد آگاه باشد.
– روز بعد، فردی که کابوس می‌بیند، معمولا خاطره روشنی از خواب دارد. افراد مبتلا به وحشت خواب به ندرت از این قسمت آگاهی دارند.
– کابوس‌ها در نیمه دوم شب بیشتر دیده می‌شوند در حالی که وحشت خواب بیشتر در نیمه اول رخ می‌دهد.

علت

بسیاری از عوامل مختلف می‌توانند در افزایش خطر کابوس‌های شبانه نقش داشته باشند:

– استرس و اضطراب: موقعیت‌های غم‌انگیز، آسیب‌زا یا نگران‌کننده که باعث استرس و ترس می‌شوند ممکن است کابوس‌های شبانه را برانگیزند. افراد مبتلا به استرس و اضطراب مزمن ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به اختلال کابوس باشند.

– شرایط سلامت روان: کابوس‌های شبانه اغلب با نرخ بسیار بالاتری توسط افراد مبتلا به اختلالات سلامت روان مانند اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، افسردگی، اختلال اضطراب عمومی، اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی گزارش می‌شوند. افراد مبتلا به PTSD اغلب کابوس‌های مکرر و شدیدی می‌بینند که در آن رویداد‌های آسیب‌زا را زنده می‌کنند، علائم PTSD را بدتر می‌کنند و اغلب به بی‌خوابی کمک می‌کنند.

– داروها: استفاده از برخی از انواع مواد غیرقانونی یا دارو‌های تجویزی که بر سیستم عصبی تاثیر می‌گذارند، با افزایش خطر کابوس‌های شبانه همراه است.

– قطع مصرف برخی داروها: برخی دارو‌ها خواب REM را سرکوب می‌کنند، بنابراین وقتی فرد مصرف آن دارو‌ها را قطع می‌کند، یک اثر بازگشتی کوتاه مدت خواب REM بیشتر همراه با کابوس‌های بیشتر ایجاد می‌شود.

– محرومیت از خواب: پس از یک دوره خواب ناکافی، فرد غالبا بازگشت REM را تجربه می‌کند که می‌تواند باعث رویا‌های واضح و کابوس شود.

سابقه شخصی کابوس: در بزرگسالان، یک عامل خطر برای اختلال کابوس، سابقه داشتن کابوس‌های مکرر در دوران کودکی و نوجوانی است.

منبع:روزساز