به گزارش مجله خبری نگار، یک متاآنالیز اخیر که در مجله Aging Clinical and Experimental Research منتشر شده است، نشان میدهد که خوردن ماهی ممکن است به محافظت در برابر زوال شناختی، زوال عقل و بیماری آلزایمر کمک کند. این مطالعه نشان داد افرادی که بیشترین میزان مصرف ماهی را گزارش کردهاند، در مقایسه با افرادی که کمترین میزان مصرف را داشتهاند، کمتر دچار اختلال یا زوال شناختی شدهاند. با این حال، نتایج برای زوال شناختی قانعکنندهتر بود، در حالی که تحقیقات بیشتری برای اثبات قطعی ارتباط بین مصرف ماهی و زوال عقل یا بیماری آلزایمر مورد نیاز است.
جمعیت جهان به سرعت در حال پیر شدن است و افراد بیشتری نسبت به گذشته عمر طولانیتری دارند. متأسفانه، این افزایش امید به زندگی، افزایش مشکلات سلامتی مرتبط با پیری، به ویژه زوال شناختی، زوال عقل و بیماری آلزایمر را نیز به همراه دارد. انتظار میرود موارد زوال عقل و بیماری آلزایمر در سطح جهان تا سال ۲۰۵۰ سه برابر شود و سلامت شناختی را به حوزه داغی از تحقیقات تبدیل کند. شناسایی عواملی که میتوانند در برابر زوال شناختی محافظت کنند، بسیار مهم است و رژیم غذایی به یکی از زمینههای مورد علاقه تبدیل شده است.
ماهی، غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ و سایر مواد مغذی، مدتهاست که برای سلامت مغز مفید تلقی میشود. امگا ۳ به داشتن خواص ضد التهابی و آنتیاکسیدانی معروف است که ممکن است به محافظت از مغز در برابر آسیبهایی که به زوال شناختی منجر میشوند، کمک کند. مطالعات قبلی نشان دادهاند که مصرف ماهی با کاهش خطر ابتلا به بیماریهای عصبی مرتبط است، اما شواهد تا حدودی متناقض بودهاند، به خصوص برای شرایط خاص مانند زوال عقل و بیماری آلزایمر. این مطالعه جدید با هدف بهروزرسانی و شفافسازی شواهد موجود در مورد ارتباط بین مصرف ماهی و سلامت شناختی انجام شده است.
پروفسور جوزپه گروسو از دانشگاه کاتانیا، نویسندهی این مطالعه، گفت: «همهی ما با تأثیر رژیم غذایی بر سلامت قلب و عروق و برخی سرطانها کاملاً آشنا هستیم. ارتباط بین رژیم غذایی و سلامت مغز بسیار کمتر مشخص است، اگرچه شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد چه چیزی و چگونه میخوریم بر سلامت روان ما تأثیر میگذارد.»
محققان یک متاآنالیز انجام دادند، نوعی مطالعه که دادههای چندین مطالعه قبلی را برای یافتن روندهای مشترک ترکیب میکند. آنها مطالعات مشاهدهای را که عادات غذایی افراد بالای ۵۰ سال را بررسی کرده و پیامدهای شناختی آنها را در طول زمان پیگیری میکردند، بررسی کردند. محققان بر مطالعاتی تمرکز کردند که مصرف ماهی و ارتباط آن با اختلال شناختی، زوال عقل یا بیماری آلزایمر را ارزیابی کرده بودند.
آنها در تجزیه و تحلیل خود ۳۵ مطالعه را که شامل بیش از ۸۴۹۰۰۰ نفر از سراسر جهان بود، گنجاندند. این مطالعات از روشهای متنوعی برای ارزیابی میزان مصرف ماهی توسط افراد، مانند پرسشنامههای فراوانی غذا و دفتر خاطرات غذایی، استفاده کردند. آنها همچنین از ابزارهای متنوعی برای اندازهگیری پیامدهای شناختی، از جمله تشخیص بالینی زوال عقل و بیماری آلزایمر و ارزیابی زوال یا اختلال شناختی، استفاده کردند.
محققان شرکتکنندگان را بر اساس میزان ماهی مصرفیشان به گروههایی تقسیم کردند و پرخورترینها را با کمخورترینها مقایسه کردند. سپس نسبتهای خطر را محاسبه کردند، یک معیار آماری که نشان میدهد احتمال یک پیامد خاص (در این مورد، اختلال شناختی یا زوال عقل) در یک گروه در مقایسه با گروه دیگر چقدر است.
این مطالعه نشان داد افرادی که بیشترین میزان ماهی را مصرف میکردند، به طور قابل توجهی کمتر از افرادی که کمترین میزان ماهی را مصرف میکردند، دچار اختلال یا زوال شناختی شدند. به طور خاص، مصرفکنندگان سنگینترین ماهی، ۱۸ درصد کمتر در معرض خطر اختلال یا زوال شناختی بودند.
گروسو گفت: «به نظر میرسد افرادی که مرتباً ماهی میخورند، خطر کمتری برای ابتلا به زوال شناختی دارند. یک فرد عادی باید این را در نظر بگیرد، زیرا بسیاری از مردم ماهی زیادی نمیخورند.»
محققان همچنین بررسی کردند که آیا رابطهای بین دوز و پاسخ وجود دارد یا خیر، به این معنی که آیا خوردن ماهی بیشتر منجر به افزایش تدریجی فواید میشود یا خیر. آنها دریافتند که مصرف بیشتر ماهی با کاهش خطر اختلال شناختی مرتبط است و بیشترین کاهش در افرادی مشاهده شد که روزانه حدود ۱۵۰ گرم ماهی مصرف میکردند.