به گزارش مجله خبری نگار، دنیای اطراف ما پر از موجودات اعجاب انگیز است. از پرندگان موجود در آسمان گرفته تا نهنگهای بزرگ دریایی و انواع مختلف حیوانات دیگر که هرکدام در مناطق مختلفی قرار گرفته اند و بعضی از آنها عجیب و غریب هستند، اما متاسفانه رفتار ما با آنها باعث شده رفته رفته تعداد گونههای جانوری موجود در جهان کم و برخی از گونهها منقرض شوند.
درست مثل بلایی که یک روز به سر ماموتها آمد، بر سر شیر ایرانی و ببرهای مازندرانی هم فرود آمد و حالا دیگر این موجودات را نداریم. شاید همین بی توجهیها به حیات وحش بود که باعث شد جهانیان ۳ مارس (۱۲ اسفند) را روز جهانی حیات وحش اعلام کنند تا شاید به انسانها یادآوری شود که تنها موجودات روی کره زمین نیستند. طبق آخرین گزارش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) اکنون نام ۷۴ گونه جانوری در کشورمان در فهرست قرمز قرار دارد که خطر انقراض آنها را تهدید میکند. گونههایی که باید فکری به حال بازگشت شان به زندگی کرد. در این گزارش به سراغ گونههای در حال انقراض کشورمان رفته ایم.
بیشک یوز ایرانی از زیباترین حیوانات جهان است؛ البته گوش شکارچیان کر! بهگفته کارشناسان تنها ۱۲ قلاده از این حیوان باقی مانده و به شدت در خطر انقراض است. در تقویم ۹ شهریور بهعنوان روز ملی یوزپلنگ ایرانی نامگذاری شده. این نامگذاری به دلیل اهمیت حفظ این گونه در حال انقراض و افزایش آگاهی درباره آن است. زیستگاه این حیوان در کشورمان در بخشهایی از استانهای کرمان، خراسان، سمنان، یزد، تهران و مرکزی است.
خرس سیاه آسیایی یا خرس بلوچی، یک گونه زیبا و نادر است که در سیستان و بلوچستان زندگی میکند. این خرس در گویش مردم بلوچ به نامهای «مَم» و «هرس» نیز شناخته میشود. خرس سیاه بلوچی بر خلاف دیگر همنوعان خود خواب زمستانی ندارد و با جثهای کوچکتر از خرس قهوهای گوشهایی به نسبت بزرگ تر، موهای بلند و سیاه و در وسط سینه لکه سفیدی به شکل ۷ دارد. سازمان حفاظت از محیط زیست برای حفاظت از این گونه در حال انقراض، جریمه ۵۰ میلیونی برای شکارچیان تعیین کرده است.
لاکپشت پوزه عقابی در سواحل جنوبی کشور یافت میشود. این لاکپشتها هر سال از اقیانوس هند به سوی خلیج فارس میآیند تا در سواحل کشور تخمگذاری کنند. به دلیل این که لاک پشتهای پوزه عقابی مهاجر هستند، تعیین تعداد آنها مشکل است. البته از سال ۸۱ حدود ۲۵ کیلومتر از ساحل جنوبی جزیره قشم به عرض ۱۲۵ متر از خط مد دریا به طرف ساحل به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شده و از محل تخم گذاری لاک پشتها محافظت میشود. این لاکپشتها خارسنگهایی را که روی تپههای مرجانی میچسبند و باعث خفگی و نابودی آنها میشوند، میخورند. به همین دلیل این لاکپشتها برای حفظ تپههای مرجانی حیاتی هستند.
با انقراض ببر مازندران و شیر ایرانی، پلنگ بزرگترین گربهسان کشور محسوب میشود. طی مطالعات انجام شده، گفته میشود احتمالا حدود هزار و ۳۰۰ پلنگ در منطقه غرب آسیا وجود دارند. جالب است بدانید از این تعداد ۶۰ تا ۷۰ درصد در ایران زندگی میکنند. متاسفانه آمارهای منطقهای در سال ۱۳۹۵ نشان داده که جمعیت پلنگ در کشور به زیر ۵۰۰ قلاده رسیده است. بههمین دلیل این حیوان در خطر انقراض قرار دارد.
تخریب زیستگاه و شکار بی رویه این حیوان باعث شده در فهرست موجودات در خطر انقراض قرار داشته باشد. این حیوان که در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی زندگی میکند از سنگینترین و سریعترین گربههای کوچک است. سیاه گوش با دست و پایی بلند و دمی بسیار کوتاه به دلیل خالهایی که دارد گاهی با پلنگ اشتباه گرفته میشود. طعمههایی که این حیوان از آن تغذیه میکرده به دلیل شکار و تخریب زیستگاه به شدت کم شده اند. این گونه برخلاف دیگر گربه سانان که شبگرد هستند، روزگرد است و متاسفانه آماری از تعداد آنها وجود ندارد.
موهای بلند و پرپشت این گربه آن را از گربههای دیگر متمایز کرده است. این حیوان هم در فهرست حیوانات در معرض انقراض قرار دارد. این گربه که جثهای شبیه گربههای خانگی دارد به راحتی از صخرهها بالا میرود و تا ارتفاع ۴۸۰۰ متری هم دیده شده است. این گربه در مشهد، سرخس، شاهرود و سواحل رود ارس دیده شده است. گفته شده منزوی و مرموز بودن گربه پالاس باعث شده اطلاعات زیادی در زمینه زیست و تعداد این حیوان در دست نباشد.
فک با چشمهای درشت و مشکی زیبایش از حیوانات در خطر انقراض است و تنها پستاندار دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن به شمار میرود. اما امروزه به دلیل شکار بیرویه و از بین رفتن زیستگاهش، در خطر نابودی قرار گرفته است. این فکها جانورانی پراهمیت هستند و نابودی آنها اکوسیستم دریای خزر را به خطر میاندازد. همشهری آنلاین به نقل از معاون سابق محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۹۷ آورده است که اکنون فقط ۱۰۰ فک خزری باقی مانده اند.
منبع: خراسان