سی‌ان‌ان: گزینه‌های بایدن علیه ایران ته کشیده‌اند

به گزارش مجله خبری نگار، وبگاه شبکه خبری «سی‌ان‌ان» در یک مطلب تحلیلی روز یکشنبه به تنش‌ها بر سر پرونده هسته‌ای ایران پرداخته و با توجه به اتمام ظرفیت تحریم‌ها علیه ایران نوشته گزینه‌های دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا علیه تهران ته کشیده‌اند.

سی‌ان‌ان در این تحلیل با بیان این ادعا که تنش‌های دیرپا بر سر توانمندی‌های هسته‌ای ایران به «نقطه بی‌بازگشت» رسیده یادآوری کرده تهران سرعت برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را به سطحی بی‌سابقه از سال ۲۰۱۵ (سالی که توافق برجام میان ایران و گروه ۱+۵ حاصل شد) افزایش داده است.

نگارنده در ادامه به اقدامات جمهوری اسلامی ایران از جمله قطع دوربین‌های نظارتی آژانس و نصب سانتریفیوژ‌های پیشرفته در تأسیسات غنی‌سازی نطنز در واکنش به تصویب یک قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرده است.

اعضای شورای حکام آژانس اتمی چهارشنبه ۱۸ خردادماه با ۳۰ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع قطعنامه‌ای را علیه ایران به تصویب رساندند که ایران را به عدم همکاری با نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل متحد متهم می‌کند. جمهوری اسلامی ایران ادعا‌های مطرح‌شده در این قطعنامه را رد و چند اقدام جبرانی را در واکنش به آن در دستور کار قرار داده است.

«سی‌ان‌ان» در بخش دیگری از تحلیل خود مدعی شده سرعت گرفتن پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران در شرایطی رخ داده که تنش‌ها میان ایران و آمریکا شدت گرفته است. این رسانه آمریکایی همچنین مدعی شده مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین به دلیل اختلافات میان طرف‌ها بر سر خارج کردن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های اصطلاحاً «تروریستی» وزارت خارجه آمریکا (FTO) متوقف شده است.

ادعای سی‌ان‌ان در حالی مطرح شده که مقام‌های ایران ادعا‌های طرف‌های غربی درباره اینکه مسئله سپاه تنها موضوع اختلاف باقی‌مانده در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین بوده است را رد کرده‌اند. به عنوان مثال، «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه‌ای در اجلاس داووس سوئیس که پنجم خردادماه برگزار شد در همین باره گفت: «نباید مسائل را تنها به یک موضوع تقلیل داد. موضوع اف‌تی‌او (FTO) [و خارج‌کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی]تنها یکی از سطوح مذاکرات غیرمستقیم ما با آمریکایی‌ها بود، اما پیش از آن، هنوز مسائل دیگری باقی مانده است که آن‌ها نیز مهم‌اند. وقتی می‌گوییم بازگشت به برجام، این یعنی فعالیت اقتصادی و تجاری طبیعی ایران باید به وضعیت نرمال و طبیعی در فضای بین‌المللی بازگردد.»

سی‌ان‌ان در ادامه این تحلیل به نقش خروج دولت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از برجام در شکل‌گیری وضعیت فعلی پیرامون توافق هسته‌ای پرداخته است. در این تحلیل آمده است: «ترامپ هنگام خروج از برجام در سال ۲۰۱۸ از موجی از تحریم‌های کوبنده علیه اقتصاد ایران رونمایی کرد. دولت آمریکا در آن زمان دریافته بود که ایران به مفاد توافق پایبند بوده، اما ترامپ با اشاره به تداوم سیاست‌های مداخله‌جویانه ایران در خاورمیانه از طریق گروه‌های شبه‌نظامی مصر بود این توافق برجسته را هم همانند بسیاری از سیاست‌های باراک اوباما فسخ کند.»

دولت جو بایدن هنوز در عملیاتی کردن وعده‌هایش مبنی بر بازگرداندن دوباره آمریکا به برجام موفق نبوده است. سی‌ان‌ان در این باره نوشته است: «بایدن به عنوان یکی از مخالفان سرسخت سیاست ترامپ موسوم به "کارزار فشار حداکثری" علیه ایران، مذاکرات را بعد از روی کار آمدن احیا کرد. با وجود این، سیاست بایدن تا کنون موفقیتی در جان‌بخشی به توافق نداشته و ایران هم با تخطی کردن از تعهداتش در توافق، به طور مستمر خواسته‌هایش را افزایش داده است.»

سی‌ان‌ان در حالی ایران را به عدول از تعهداتش در برجام متهم کرده که تمامی اقدامات جبرانی ایران ذیل مفاد این توافق انجام شده‌اند. جمهوری اسلامی ایران، تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش در برجام عمل کرد، اما اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۸ اعلام کرد با توجه به قصور کشور‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان، تعهداتش ذیل این توافق را کاهش خواهد داد. اقدامات جبرانی ایران ذیل بند‌هایی از برجام انجام شده‌اند که به تهران اجازه می‌دهد تعهداتش را در واکنش به نقض عهد طرف‌های مقابل کاهش دهد.

شبکه سی‌ان‌ان نوشته این تحولات در شرایطی رخ داده‌اند که گزینه‌های بایدن، با توجه به اینکه تحریم‌های دولت ترامپ علیه ایران همین حالا در حال اجرا هستند به اتمام رسیده‌اند. رسانه آمریکایی می‌نویسد: «ضمن اینکه، گزینه‌های بایدن با توجه به آنکه آمریکا در دوران ترامپ ایران را تحت تحریم قرار داده ته کشیده‌اند.»

مسئله اتمام ظرفیت اثرگذاری تحریم‌ها بر اقتصاد ایران پیش از این هم توسط آمریکایی‌ها مورد اعتراف قرار گرفته است. در یکی از آشکارترین اعترافات، «رابرت او برایان»، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ اکتبر سال ۲۰۲۰ اعتراف کرده بود که دیگر عملاً هیچ تحریمی علیه ایران باقی نمانده که دولت آمریکا به کار نگرفته باشد. وزارت خزانه‌داری آمریکا در دولت بایدن هم در یکی از نخستین گزارش‌های خود در سال ۲۰۲۱ تصریح کرده بود که استفاده مفرط و نادرست ترامپ از تحریم‌ها، ظرفیت استفاده از آن‌ها را کاهش داده است.

سی‌ان‌ان در تحلیل خود نوشته است: «تحریم‌ها ضربه سنگینی به اقتصاد ایران وارد کرده‌اند، اما آن را نابود نکرده‌اند، ضمن آنکه ممکن است ایران نسبت به جریمه‌های اقتصادی بیشتر، حساسیت‌زدایی شود. ترور‌های مقام‌های ارشد [ایران]توسط اسرائیلی‌ها در سال‌های اخیر- از جمله ترور یک دانشمند هسته‌ای برجسته- هم موفقیتی در مهار غنی‌سازی اورانیوم ایران به دست نیاورده‌اند.»

نگارنده در پایان مقاله، گزینه نظامی علیه ایران را هم با توجه به پیامد‌های آن برای آمریکا در منطقه منتفی دانسته است.