تلاش فناوران ایرانی برای جایگزینی پلاستیک‌های معمولی با پلاستیک‌های زیست تخریب‌پذیر

به گزارش مجله خبری نگار، دکتر "محمدرضا حقیقی" مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان "پتروبسپار سیرجان گفت: این شرکت دانش‌بنیان موفق به تولید کامپاند‌های تخصصی مورد مصرف در صنایع بسته‌بندی، خودرو و پروژه‌های انتقال گاز با استفاده از فناوری‌های نوین و با پشتوانه علمی و ارتباط مستقیم با مراکز دانشگاهی و پتروشیمی شده است.

وی گفت: این شرکت تولیدکننده و عرضه‌کننده گرانول و کامپاند‌های پلیمری و تخصصی به‌ویژه زیست تخریب‌پذیر و مورد مصرف در لوله و بسته‌بندی است که این کامپاند‌های زیست‌تخریب‌پذیر پایه PLA و ذرت، جهت تولیدات پلاستیک بسته‌بندی و آرایشی، بهداشتی و غذایی است؛ این شرکت و واحد فناور به جهت تولیدات بومیِ این کامپاند‌های زیست تخریب‌پذیر، پروانه دانش‌بنیانی خود را از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دریافت کرده است.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به لایحه مدیریت مصرف و پسماند کیسه‌های پلاستیکی گفت: لایحه مدیریت پسماند کیسه‌های پلاستیک در سال ۱۳۹۸ تصویب شد و به استناد ماده ۴ قانون مدیریت پسماند که مصوبه هیات مدیران است، محیط زیست باید از آثار مخرب کیسه‌های پلاستیکی رها در محیط و مسیر رها پیدا کند، ضمن آنکه این قانون از دور ریز ذخائر انرژی و به حداقل رساندن فرایند دفن زباله‌های پلاستیک و کاهش ایجاد میکروپلاستیک‌ها در محیط زیست و در نهایت کمک به رونق و جهش اقتصادی کمک خواهد کرد و به موازات این قانون، این واحد دانش‌بنیان نیز نسبت به تولید کامپاند‌های زیست‌تخریب‌پذیر PBFT و PLA اقدام کرده است.

امروزه پلاستیک‌ها یکی از بزرگ‌ترین اختراعات بشر هستند و به یک صنعت ضروری در زندگی انسان تبدیل شده‌اند که در برابر تجزیه شیمیایی و طبیعی مقاوم هستند. رشد جمعیت انسانی و افزایش مصرف سالیانه پلاستیک، باعث تجمع مقادیر زیادی از این زباله‌های غیرقابل تجزیه در محیط زیست شده و مشکلات زیست محیطی زیادی ایجاد کرده است.

امروزه پلاستیک‌ها کاربرد فراوانی در زمینه‌های گوناگون مانند پزشکی، بسته‌بندی و ... دارند و به حدی استفاده از آن‌ها گسترش یافته که حذف این ماده را از صنعت ناممکن کرده است، بنابراین محققان علوم زیستی همواره در پی تولید پلاستیک‌های زیست تخریب‌پذیر از منابع تجدید‌شونده مثل سازواره‌ها و گیاهان به عنوان یک راه‌حل جایگزین هستند.

واژه زیست تخریب‌پذیر (Biodegradable) بدین معناست که ساختار یک ماده می‌تواند توسط میکرواورگانیسم‌های موجود در طبیعت شکسته شده، به ریز واحد‌های سازنده خود تجزیه شده و به مواد ساده‌تری تبدیل شود و در نتیجه برای همیشه در طبیعت باقی نماند که ایده تولید پلاستیک‌­های زیست تخریب‌پذیر از اواخر دهه ۸۰ میلادی مطرح شد.

مواد زیست­ تخریب­‌پذیر موادی هستند که به سادگی توسط فعالیت میکرواورگانیسم­‌ها مانند قارچ­‌ها، باکتری­‌ها و جلبک­‌ها به واحد‌های کوچک‌تر تجزیه می­‌شوند. این پلاستیک‌ها می‌توانند از منابع گیاهی و پلاستیک‌های اصلاح شده با افزودنی­‌های زیست تخریب پذیر‌کننده تهیه شده باشند که با قرار گرفتن در مجاورت میکروارگانیسم‌­ها، مورد حمله آن‌ها قرار گرفته و عملیات تخریب زیستی آغاز می­‌شود.

کاربرد‌های وسیع و تولید روز افزون پلاستیک‌ها سبب بروز مشکلات عمده از نظر زیست محیطی شده است به طوری که پلاستیک­‌ها به عنوان یکی از عمده‌­ترین آلاینده­‌های محیط زیست از طرف سازمان جهانی محیط زیست معرفی شده‌­اند. هر ساله در کل جهان حدود ۵۰۰ میلیارد تا یک تریلیون کیسه پلاستیکی تولید می‌شود و به طور میانگین هر نفر ۱۵۰ کیسه در سال مصرف می‌کند. کیسه­‌های دور ریخته شده و آلاینده محیط زیست بیش از یک میلیون کیسه در دقیقه برای کل جهان برآورد شده است که خطر تکان­‌دهنده‌ای برای نسل آینده و محیط زیست است.

به گزارش سازمان محیط زیست جهانی سرنوشت حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کیسه‌های پلاستیکی به دریا‌ها و اقیانوس‌ها منتهی می‌شود که باعث از بین رفتن صد‌ها هزار دلفین و نیز ماهیان آبزی می­‌شوند. کیسه­‌های پلاستیکی دومین آلاینده اقیانوس‌­ها و منابع آبی هستند و برهمین اساس سازمان جهانی محیط زیست و سازمان ملل طی یک گزارش هشدار‌دهنده استفاده از کیسه‌های پلاستیک معمولی را محدود و به جای آن پیشنهاد مصرف کیسه‌های پلاستیک تخریب‌پذیر را ارائه کرده است.