آیا می‌دانید علائم و روش تشخیص مننژیوم چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار، مننژیوم نوعی تومور است که از مننژها، لایه‌های غشایی که مغز و نخاع را در بر می‌گیرد، ایجاد می‌شود. مننژیوم‌ها به طور کلی خوش خیم (غیر سرطانی) شایع‌ترین نوع تومور‌های اولیه مغز هستند. با این حال، آن‌ها می‌توانند بدخیم و تهدید کننده زندگی باشند. مننژیوم می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما در میانسالان و افراد مسن بیشتر شایع است و در زنان شیوع بیشتری دارد.

انواع مننژیوم 

مننژیوم‌ها بر اساس ویژگی‌های بافت شناسی (سلولی) به انواع مختلفی طبقه بندی می‌شوند. آن‌ها همچنین می‌توانند توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) براساس احتمال سرطانی شدن و رشد سریع آن‌ها در مقیاس I تا III درجه بندی شوند.

این سه درجه عبارتند از:

• درجه یک (مننژیوم‌های خوش خیم): این‌ها شایع‌ترین نوع هستند و حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد مننژیوم‌ها را تشکیل می‌دهند. آن‌ها به کندی رشد می‌کنند و پس از برداشتن احتمال عود کمتری دارند. انواع مننژیوم‌های درجه یک شامل مننژیوما‌های مننژوتلیال، فیبری (فیبروبلاستیک)، انتقالی (مخلوط)، پساموماتوز، آنژیوماتوز، میکروکیستیک، ترشحی، غنی از لنفوپلاسمیت و مننژیوم متاپلاستیک هستند.

• درجه II (مننژیوم غیر معمول): این‌ها تا حدودی تهاجمی‌تر از مننژیوم درجه یک هستند و خطر عود بیشتری دارند. آن‌ها حدود ۵ تا ۱۵ درصد از تمام مننژیوم‌ها را تشکیل می‌دهند. مننژیوم‌های کوردوئید و سلول شفاف و همچنین مننژیوم‌های آتیپیک بدون زیرگروه بافت شناسی خاص در این درجه قرار می‌گیرند.

• درجه III (مننژیوم بدخیم یا آناپلاستیک): این‌ها کمتر شایع، اما جدی‌ترین هستند. آن‌ها به سرعت رشد می‌کنند و به احتمال زیاد به بافت‌های اطراف حمله می‌کنند. آن‌ها میزان عود بالایی دارند و می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن سرایت کنند، اگرچه این اتفاق نادر است. انواع آن شامل مننژیوم‌های پاپیلاری، رابدوئید و آناپلاستیک (بدخیم) است.

این طبقه بندی به پزشکان کمک می‌کند تا بهترین دوره درمانی را تعیین کنند و پیش آگهی بیمار را تخمین بزنند. مهم است به خاطر داشته باشید که حتی اگر بیشتر مننژیوم‌ها خوش خیم هستند، همه مننژیوم‌ها براساس اندازه و محل خود می‌توانند علائم قابل توجهی ایجاد کنند.

علائم مننژیوم 

مننژیوم می‌تواند در نقاط مختلف مغز یا نخاع ایجاد شود و علائم بسته به محل و اندازه تومور متفاوت است. برخی از مننژیوم‌ها ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکنند و به دلایل دیگر به طور اتفاقی در طی تصویربرداری مغزی کشف می‌شوند. با این حال، زمانی که مننژیوم رشد می‌کند و به بافت‌های اطراف فشار می‌آورد، می‌تواند باعث ایجاد طیف وسیعی از علائم از جمله:

• سردرد: مننژیوم می‌تواند باعث سردرد‌های مداوم شود که ممکن است مبهم یا تیز باشد و با گذشت زمان بدتر شود.

• تشنج: مننژیوم می‌تواند باعث تشنج شود که ممکن است شامل تشنج یا تکان دادن عضلات باشد و می‌تواند کانونی یا عمومی باشد.

• تغییرات در بینایی: مننژیوم‌های واقع در نزدیکی عصب بینایی یا ناحیه‌ای از مغز که مسئول بینایی است می‌تواند باعث تغییراتی در بینایی شود، مانند تاری دید، دوبینی یا از دست دادن دید محیطی.

• ضعف یا بی‌حسی: مننژیوم‌های واقع در مغز یا نخاع می‌توانند باعث ضعف یا بی‌حسی در دست‌ها یا پا‌ها یا مشکل در حرکت اندام‌ها شوند.

• تغییرات در شخصیت یا رفتار: مننژیوم‌های واقع در لوب پیشانی مغز می‌توانند باعث تغییراتی در شخصیت یا رفتار شوند، مانند تحریک‌پذیری، نوسانات خلقی یا بی‌تفاوتی.

• مشکل در صحبت کردن: مننژیوم‌هایی که در نواحی مغز مسئول گفتار و زبان قرار دارند می‌توانند باعث مشکل در صحبت کردن، اختلال در گفتار یا مشکلات درک زبان شوند.

اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، باید فورا به پزشک مراجعه کنید. در حالی که این علائم می‌تواند ناشی از شرایط دیگر باشد، می‌تواند نشانه‌ای از مننژیوم یا نوع دیگری از تومور مغزی باشد.

علل مننژیوم 

علت دقیق مننژیوم به طور کامل شناخته نشده است، اما محققان برخی از عوامل خطر را شناسایی کرده اند که ممکن است احتمال ایجاد این تومور‌ها را افزایش دهد.

برخی از عوامل خطر شناخته شده برای مننژیوم عبارتند از:

• جنسیت مونث: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به مننژیوم هستند.

• سن: مننژیوم بیشتر در افراد بالای ۶۵ سال تشخیص داده می‌شود.

• سابقه خانوادگی: در موارد نادر، مننژیوم می‌تواند ناشی از جهش‌های ژنتیکی ارثی باشد که خطر ابتلا به این تومور‌ها را افزایش می‌دهد.

• قرار گرفتن در معرض پرتو: قرار گرفتن در معرض سطوح بالای تابش، به ویژه در دوران کودکی، با افزایش خطر ابتلا به مننژیوم مرتبط است.

• عوامل هورمونی: استروژن و پروژسترون، دو هورمونی که بیشتر در زنان شایع هستند، ممکن است در ایجاد مننژیوم نقش داشته باشند.

• نوروفیبروماتوز نوع ۲: این یک اختلال ژنتیکی نادر است که خطر ایجاد تومور‌های متعدد از جمله مننژیوم را افزایش می‌دهد.

توجه به این نکته مهم است که اکثر مننژیوم‌ها به صورت پراکنده و بدون هیچ گونه عامل خطر شناخته شده یا استعداد ژنتیکی رخ می‌دهند. در حالی که این عوامل خطر ممکن است احتمال ابتلا به مننژیوم را افزایش دهند، اما تضمین نمی‌کنند که فردی به این تومور‌ها مبتلا شود.

تشخیص مننژیوم 

اگر مشکوک به مننژیوم باشد، پزشک احتمالاً یک معاینه عصبی و سپس آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI یا سی‌تی اسکن برای تأیید تشخیص انجام می‌دهد. در برخی موارد، بیوپسی برای تعیین نوع و تهاجمی تومور ممکن است لازم باشد.

پیشگیری از مننژیوم 

مننژیوم در درجه اول نتیجه جهش‌های ژنتیکی است و به همین دلیل، راه‌های قطعی برای جلوگیری از بروز آن‌ها وجود ندارد. با این حال، اتخاذ یک سبک زندگی سالم ممکن است خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان را کاهش دهد و می‌تواند برای سلامت کلی مفید باشد. این می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

اجتناب از قرار گرفتن در معرض تشعشع 

در حالی که اجتناب از تابش همیشه ممکن نیست، باید سعی کنید هر زمان که می‌توانید قرار گرفتن در معرض اشعه را محدود کنید. به عنوان مثال، اگر کار شما شامل کار با تشعشعات است، مطمئن شوید که از دستورالعمل‌های ایمنی مناسب پیروی می‌کنید و از تجهیزات حفاظتی استفاده می‌کنید.

تست‌های تصویربرداری پزشکی، مانند سی تی اسکن، بدن شما را نیز در معرض تشعشع قرار می‌دهند. در حالی که این آزمایش‌ها گاهی ضروری هستند، اما باید به میزان کم از آن‌ها استفاده کرد و در صورت امکان باید آزمایش‌های تصویربرداری جایگزین را در نظر گرفت.

معاینات منظم 

معاینات منظم لزوما نمی‌تواند از مننژیوم جلوگیری کند، اما می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری در زمانی که قابل درمان است کمک کند. این امر به ویژه در صورت داشتن یک بیماری ژنتیکی مانند نوروفیبروماتوز نوع ۲ که خطر ابتلا به مننژیوم را افزایش می‌دهد، صادق است.

سبک زندگی سالم 

حفظ یک سبک زندگی سالم برای سلامت کلی مفید است و به طور بالقوه می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف را کاهش دهد. این شامل خوردن یک رژیم غذایی غنی از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل، ورزش منظم، حفظ وزن سالم، خواب کافی و اجتناب از سیگار کشیدن و الکل زیاد است.

به یاد داشته باشید، این‌ها توصیه‌های کلی هستند و ممکن است لزوما از مننژیوم جلوگیری نکنند. اگر به دلیل عوامل ژنتیکی یا قرار گرفتن در معرض اشعه قبلی در معرض خطر بیشتری هستید، معاینات پزشکی منظم ضروری است.

درمان مننژیوم 

درمان مننژیوم به عوامل متعددی از جمله اندازه تومور، محل و سرعت رشد، سن و سلامت کلی بیمار و شدت علائم بستگی دارد.

مشاهده 

مننژیوم‌های کوچک و بدون علامت ممکن است با آزمایش‌های تصویربرداری منظم، به‌ویژه در بیماران مسن‌تر یا آن‌هایی که مشکلات پزشکی قابل توجهی دارند، به دقت بررسی شوند.

جراحی 

جراحی رایج‌ترین درمان برای مننژیوم‌های علامت دار است. هدف حذف کامل تومور است، اما گاهی اوقات به دلیل قرار گرفتن تومور در نزدیکی ساختار‌های مهم مغز یا نخاع، این امکان وجود ندارد.

پرتودرمانی 

این ممکن است پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های تومور باقیمانده یا به عنوان درمان اولیه برای مننژیوم‌هایی که با جراحی قابل برداشتن نیستند، استفاده شود.

رادیوسرجری استریوتاکتیک 

این یک نوع پرتودرمانی است که دوز بالایی از اشعه را مستقیماً به تومور می‌رساند و در عین حال از بافت طبیعی اطراف صرفه جویی می‌کند.

دارو درمانی 

در حالی که شیمی درمانی به طور کلی در برابر مننژیوم موثر نیست، برخی از درمان‌های هورمونی یا عوامل هدفمند جدیدتر ممکن است در برخی موارد کمک کنند.

پیش بینی مننژیوم 

پیش آگهی مننژیوم به طور کلی خوب است، به خصوص برای تومور‌های خوش خیم که به طور کامل حذف شده اند. با این حال، آن‌ها می‌توانند عود کنند. پیگیری منظم برای نظارت بر هرگونه علائم عود مهم است.

سوالات متداول درباره مننژیوم 

در زیر به برخی از سوالات رایج درباره مننژیوم پاسخ خواهم داد:

۱٫ مننژیوم چیست؟

مننژیوم نوعی تومور است که از مننژ، یا لایه‌های محافظتی حول مغز و نخاع، ساطع می‌شود. اکثر مننژیوم‌ها بدخیم نیستند و به آرامی رشد می‌کنند.

۲٫ علائم مننژیوم چیست؟

علائم مننژیوم بستگی به اندازه و محل تومور دارد. علائم ممکن است شامل سردرد، تشنج، تغییرات در بینایی یا شنوایی، فراموشی و اختلالات تعادل باشند.

۳٫ چگونه مننژیوم تشخیص داده می‌شود؟

پزشکان معمولاً از تصویربرداری MRI یا CT برای تشخیص مننژیوم استفاده می‌کنند. در برخی موارد، یک بایوپسی ممکن است لازم باشد تا نوع تومور را تعیین کند.

۴٫ درمان مننژیوم چیست؟ 

درمان مننژیوم بستگی به اندازه، محل و نرخ رشد تومور، سن و سلامت کلی بیمار و شدت علائم دارد. در برخی موارد، ممکن است توصیه شود که تومور را با استفاده از تست‌های تصویربرداری منظم زیر نظر بگیرند. اگر علائم وجود دارد یا تومور در حال رشد است، جراحی یا درمان با پرتو ممکن است لازم باشد.

۵٫ مننژیوم احتمال بازگشت دارد؟

بله، حتی پس از جراحی کامل، مننژیوم ممکن است دوباره بروز کند. بیماران باید برای پیگیری منظم به پزشک خود مراجعه کنند تا هر گونه نشانه‌ای از بازگشت تومور را بررسی کنند.

۶٫ مننژیوم زندگی را تهدید می‌کند؟

بیشتر مننژیوم‌ها بدخیم نیستند و به آرامی رشد می‌کنند. اما، بسته به محل تومور، آن‌ها می‌توانند علائم مزاحمی ایجاد کنند و تاثیر منفی بر کیفیت زندگی داشته باشند. تومور‌های بدخیم یا رشد سریع مننژیوم می‌توانند جدی باشند و به سرعت به بافت‌های اطراف گسترش یابند.

سخن پایانی مقاله مننژیوم 

مننژیوم ها، اگرچه به طور کلی غیر سرطانی هستند و رشد آهسته دارند، اما به دلیل قرار گرفتن در سیستم عصبی مرکزی، می‌توانند به طور قابل توجهی بر زندگی فرد تأثیر بگذارند. پیشرفت در تکنیک‌های تشخیصی و استراتژی‌های درمانی، از جمله جراحی و پرتودرمانی، نتایج را برای افراد مبتلا به این بیماری بهبود بخشیده است. مراقبت‌های پیگیری منظم برای تشخیص زودهنگام عود و شروع درمان مناسب حیاتی است. 

منبع:اینفو