به گزارش مجله خبری نگار،گرسنگی راهی است که بدنمان به ما اطلاع میدهد که به غذای بیشتری نیاز دارد. اما بعضی مواقع ممکن است حتی بعد از غذا خوردن نیز احساس گرسنگی کنیم. هنگامی که گرسنه هستید، ممکن است معده شما احساس خالی بودن کند، یا ممکن است دچار سردرد، تحریک پذیری یا ناتوانی در تمرکز شوید. موارد مختلفی میتواند دلیل این احساس گرسنگی بعد از صرف غذا باشد مثل دریافت ناکافی بعضی از مواد غذایی، رژیمهای کاهش وزن غلط، مشکلات هورمونی و سبک زندگی غلط. در ادامه با این موارد آشنا میشویم:
ممکن است در وعده غذایی که خوردیم و یا در طول روز به مقدار کافی پروتئین دریافت نکرده باشیم. وعدههای غذایی که مقدار بیشتری پروتئین دارند، احساس سیری بیشتری ایجاد میکنند نسبت به وعدههایی که کربوهیدرات و چربی بالا دارند، حتی اگر کالری یکسانی داشته باشند.
در واقع پروتئین بیشتر میتواند ترشح هورمونهای سیری را تحریک کند؛ بنابراین بهتر است برای ایجاد احساس سیری طولانیتر در وعدههای خود از غذاهایی که سرشار از پروتئین هستند استفاده کنید مانند سینه مرغ، گوشت گاو بدون چربی، بوقلمون و میگو.
کربوهیدراتهای تصفیه شده به شدت فرآوری شده اند و فیبر، ویتامینها و مواد معدنی خود را از دست داده اند. یکی از محبوبترین منابع کربوهیدراتهای تصفیه شده آرد سفید است که در بسیاری از غذاهای غلات مانند نان و پاستا یافت میشود. غذاهایی مانند نوشابه، آب نبات و محصولات پخته شده که با قندهای فرآوری شده تهیه میشوند نیز جزو کربوهیدراتهای تصفیه شده محسوب میشوند.
از آنجایی که کربوهیدراتهای تصفیه شده فاقد فیبر هستند، بدن شما آنها را خیلی سریع هضم میکند. این یکی از دلایل اصلی این است که اگر کربوهیدراتهای تصفیه شده زیادی بخورید، ممکن است مکرراً گرسنه شوید، زیرا آنها احساس سیری را افزایش نمیدهند. علاوه بر این، خوردن کربوهیدراتهای تصفیه شده ممکن است منجر به افزایش سریع قند خون و نوسانات قند خون شود و بدن شما سیگنال دهد که به غذای بیشتری نیاز دارد، این دلیل دیگری است که اگر کربوهیدراتهای تصفیه شده بخش منظمی از رژیم غذایی شما باشد، ممکن است اغلب احساس گرسنگی کنید.
برای کاهش مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده، به سادگی آنها را با غذاهای غنی از مواد مغذی و کامل مانند سبزیجات، میوه ها، حبوبات و غلات کامل جایگزین کنید. این غذاها درعین حال که سرشار از کربوهیدرات هستند، سرشار از فیبر نیز هستند که به کنترل گرسنگی کمک میکند.
رژیم غذایی فاقد فیبر احساس گرسنگی را افزایش میدهد. فیبر نوعی کربوهیدرات است که برای هضم زمان بیشتری نیاز دارد پس سرعت تخلیه معده را کند میکند و هنگامی که در روده بزرگ هضم میشود، باعث آزاد شدن هورمونهای سیری میشود. میوه ها، سبزیجات، دانه ها، غلات و آجیل منبع خوبی از فیبر میباشند.
دفعه بعد که بعد از غذا احساس گرسنگی کردید به یاد بیاورید که آیا وعده غذایی شما فاقد پروتئین و فیبر کافی بوده؟ اگر چنین است سعی کنید در وعدههای بعدی بشقاب خود را با مواد غذایی حاوی پروتیین و سبزیجات پر کنید. یا یک میان وعده پر فیبر با میوهها و سبزیجات برای خودتان تهیه کنید.
احساس تشنگی را میتوان با احساس گرسنگی اشتباه گرفت. اگر همیشه گرسنه هستید، نوشیدن یک یا دو لیوان آب ممکن است کمک کند تا متوجه شوید که آیا فقط تشنه هستید یا گرسنه؟ اگر به اندازه کافی آب ننوشید، ممکن است اغلب احساس گرسنگی کنید که یک گرسنگی کاذب است. آب خاصیت سیر کنندگی دارد و زمانی که قبل از غذا مصرف شود، پتانسیل کاهش اشتها را دارد. خوردن مقدار زیادی از غذاهای غنی از آب، از جمله میوهها و سبزیجات، کمک میکند تا بدن خود را هیدراته نگه دارید.
مشکلات هورمونی نیز میتواند باعث اختلال در حس سیری شوند. لپتین هورمونی است که توسط سلولهای چربی ساخته میشود و احساس سیری را به مغز اعلام میکند؛ بنابراین افرادی که توده چربی بیشتری دارند ترشح این هورمون نیز در آنها بالاتر است. اما مشکل این است که گاهی اوقات لپتین به خوبی کار خود را انجام نمیدهد. این اختلال معمولا در افراد چاق مشاهده میشود و مقاومت به لپتین نامیده میشود. یعنی سطح لپتین در خون بالاست، ولی مغز آن را تشخیص نمیدهد و همچنان بدن فکر میکند که گرسنه است، حتی پس از خوردن غذا!
چطور مقاومت به لپتین را بهبود ببخشیم؟ انجام فعالیت بدنی منظم، کاهش میزان قند دریافتی، افزایش مصرف فیبر و خواب کافی ممکن است به کاهش مقاومت به لپتین کمک کند.
سبک زندگی ما و عادتهای رفتاری یا غذایی که داریم میتوانند بر روی احساس سیری و گرسنگی ما اثر بگذارند. مانند حواس پرتی حین غذا خوردن، سریع غذا خوردن، داشتن استرس، کمبود خواب، فعالیت زیاد ورزشی، نخوردن غذای کافی و رژیمهای لاغری نادرست که در زیر به آنها پرداخته ایم:
غذا خوردن هنگام تماشای تلوزیون یا کار با لب تاب و گوشی حواس پرتیهایی هستند که خیلی از افراد ممکن است هنگام غذا خوردن با آن درگیر باشند. این امر باعث میشود که فرد بدون توجه غذا بخورد و احساس سیری کمتری کند. همچنین افرادی که سریع غذا میخورند به دلیل عدم جویدن کامل و عدم آگاهی نسبت به غذایی که میخورند احساس سیری کمتری نسبت به کسانی که آهستهتر غذا میخورند، دارند.
پس بهتر است که اگر اهل سریع غذا خوردن هستید و یا در کنار غذا خوردن مشغول کار دیگری هستید، سعی کنید ذهنتان را متمرکز و آرام کنید و غذای خود را با دقت بیشتری خورده و بیشتر بجوید تا بهتر بتوانید سیگنالهای اعلام شده به مغز را دریافت کنید.
خواب کافی برای تنظیم هورمونها از جمله هورمون گرلین که به هورمون اشتها شناخته میشود ضروری است. در واقع کم خوابی باعث نوسانات در سطح هورمون گرسنگی شما میشود و ممکن است باعث شود بیشتر احساس گرسنگی کنید. برای اینکه سطح گرسنگی خود را به خوبی مدیریت کنید، به طور کلی توصیه میشود که حداقل ۸ ساعت خواب بدون وقفه در هر شب داشته باشید. سعی کنید روال خواب صحیح داشته باشید و برای به خواب رفتن عمیق، نور آبی را در شب محدود کنید. نور آبی بخشی از طیف نوری است که از صفحه گوشی، تبلت، لب تاب و تلوزیون به مقدار زیاد به چشم ما وارد میشود.
افرادی که فعالیت ورزشی زیادی دارند اشتهای بیشتر و سوخت و ساز سریع تری نیز دارند. اگر زیاد ورزش میکنید، ممکن است به مواد غذایی بیشتری به عنوان سوخت برای تمرینات خود نیاز داشته باشید.
چندین دارو ممکن است به عنوان یک عارضه جانبی اشتهای شما را افزایش دهند. رایجترین داروهای محرک اشتها عبارتند از داروهای ضد روان پریشی مانند کلوزاپین و اولانزاپین و همچنین داروهای ضد افسردگی، تثبیت کنندههای خلق و خو، کورتیکواستروئیدها و داروهای ضد تشنج. علاوه بر این، برخی از داروهای دیابت، مانند انسولین، ترشح کنندههای انسولین، و تیازولیدین دیون ها، احتمالا گرسنگی و اشتهای شما را افزایش میدهند.
اگر احتمال میدهید که داروها دلیل گرسنگی مکرر شما هستند، بهتر است در مورد سایر گزینههای درمانی با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است داروهای جایگزینی وجود داشته باشد که شما را گرسنه نسازند.
گرسنگی مکرر ممکن است از علائم بیماری باشد. گرسنگی مکرر نشانه کلاسیک دیابت است. این در نتیجه سطح بسیار بالای قند خون رخ میدهد و معمولاً با علائم دیگری از جمله تشنگی بیش از حد، کاهش وزن و خستگی همراه است. پرکاری تیروئید نیز با افزایش گرسنگی همراه است. در این وضعیت هورمونهای تیروئید بیش از حد تولید میشوند که به هورمونهای افزایش اشتها نیز معروف هستند. هیپوگلیسمی یا سطوح پایین قند خون نیز ممکن است سطح گرسنگی شما را افزایش دهد. اگر برای مدتی غذا نخورید، سطح قند خون شما ممکن است کاهش یابد، اثری که ممکن است با رژیم غذایی سرشار از کربوهیدراتهای تصفیه شده و قند تشدید شود. جدا از آن، هیپوگلیسمی با دیابت نوع ۲، پرکاری تیروئید، و نارسایی کلیه مرتبط است.
علاوه بر این، گرسنگی بیش از حد اغلب نشانه چند بیماری دیگر مانند افسردگی، اضطراب و سندرم پیش از قاعدگی است. اگر مشکوک هستید که ممکن است یکی از این شرایط را داشته باشید، بهتر است که با پزشک خود صحبت کنید تا تشخیص مناسب را دریافت کرده و گزینههای درمانی مناسب را برای شما تجویز کند.
منبع:مانکن