نفس راحت‌تر با ورزش در خانه؛ خبر خوش برای بیماران آسمی

به گزارش مجله خبری نگار، آسم یکی از بیماری‌های شایع تنفسی در جهان است که بیش از ۳۰۰ میلیون نفر به آن مبتلا هستند. این بیماری با علائمی مانند خس‌خس سینه، تنگی نفس، سرفه و محدودیت جریان هوا همراه است. در واقع، آسم یک التهاب مزمن در راه‌های هوایی ایجاد می‌کند که می‌تواند شدت علائم تنفسی را افزایش دهد. درمان این بیماری فقط با دارو امکان‌پذیر نیست و پژوهش‌های زیادی نشان داده‌اند که اقدامات غیردارویی مانند ورزش می‌توانند نقش مهمی در بهبود شرایط بیماران داشته باشند. به همین دلیل، طراحی برنامه‌های ورزشی و آموزش بیماران در کنار دارودرمانی به عنوان یک راهکار مؤثر در مدیریت آسم شناخته می‌شود.

در سال‌های اخیر، توجه بیشتری به تمرین‌های هوازی معطوف شده است. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، رقص، تمرینات تنفسی، طناب‌زدن یا حتی بالا رفتن از پله‌ها می‌توانند در قالب فعالیت‌های خانگی اجرا شوند. این نوع تمرینات نه تنها به بهبود توانایی‌های تنفسی کمک می‌کنند، بلکه باعث افزایش کیفیت زندگی و کاهش نیاز بیماران به مراجعه مکرر به بیمارستان می‌شوند. مراکز معتبر پزشکی نیز توصیه کرده‌اند که بیماران حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در پنج روز هفته داشته باشند. با توجه به این توصیه‌ها، بررسی علمی دقیق فواید این نوع تمرینات برای مبتلایان به آسم ضروری به نظر می‌رسد.

در پژوهشی مروری و تحلیلی که در همین راستا توسط یاسر کاظم‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، به همراه چهار همکار انجام شده است، تلاش شده تا تأثیر تمرینات هوازی خانگی را بر شاخص‌های تنفسی بیماران مبتلا به آسم بررسی شود. این پژوهش بخشی از روند علمی گسترده‌ای است که به دنبال یافتن راهکار‌های غیردارویی مؤثر در بهبود شرایط این بیماران است.

روش انجام تحقیق مبتنی بر فراتحلیل بود. پژوهشگران با بررسی منابع علمی منتشرشده در فاصله سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲، داده‌های لازم را گردآوری کردند. اطلاعات این تحقیقات با استفاده از نرم‌افزار آماری تحلیل شد تا مشخص شود تأثیر تمرینات هوازی خانگی بر شاخص‌های مختلف تنفسی تا چه اندازه قابل اعتماد و مؤثر است.

نتایج به دست آمده نشان می‌دهند که ورزش‌های هوازی خانگی در بهبود چندین شاخص کلیدی عملکرد ریوی تأثیر مثبت دارند. در برخی موارد، این تأثیر در سطح متوسط و در برخی دیگر در سطح بالا ارزیابی شد. برای نمونه، حداکثر اکسیژن مصرفی و تهویه ارادی بیشینه، که از مهم‌ترین شاخص‌های ظرفیت تنفسی هستند، به طور چشمگیری بهبود یافتند.

همچنین مشخص شد که ورزش‌های ساده خانگی می‌توانند حجم بازدمی فشاری، ظرفیت حیاتی و جریان هوای خروجی بیماران آسمی را افزایش دهند. به بیان ساده‌تر، بیمارانی که در خانه فعالیت بدنی منظم انجام دادند، توانایی بیشتری برای نفس کشیدن و کاهش علائم تنفسی نشان دادند.

این یافته‌ها اهمیت زیادی دارند، زیرا به بیماران آسمی نشان می‌دهند که بدون نیاز به تجهیزات پیچیده یا حضور در باشگاه‌های ورزشی، می‌توانند وضعیت جسمی و روحی خود را بهبود دهند. تمرین‌هایی مانند پیاده‌روی، دوچرخه ثابت، یوگا، تای‌چی و حتی حرکات ساده انعطافی در خانه، به شرط تداوم و انجام صحیح، می‌توانند نقش درمانی ارزشمندی داشته باشند.

از سوی دیگر، پژوهشگران تأکید کرده‌اند که لازم است در آینده مطالعات بیشتری با تعداد نمونه‌های بیشتر و در بازه‌های زمانی طولانی‌تر انجام شود. این کار کمک می‌کند تا اثرات دقیق‌تر و ماندگارتر انواع تمرینات خانگی مشخص شود.

در شرایطی که آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی و محدودیت‌های اقتصادی، زندگی بیماران آسمی را دشوارتر کرده، ترویج چنین برنامه‌هایی می‌تواند بخشی از سیاست‌های سلامت عمومی باشد. حتی پیشنهاد شده است که فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی در طراحی و اجرای این برنامه‌ها نقش داشته باشند تا بیماران بتوانند با راهنمایی از راه دور، تمرین‌های مناسب خود را انجام دهند.

یافته‌های این تحقیق در «فصلنامه فیزیولوژی ورزشی» منتشر شده است؛ نشریه‌ای که وابسته به پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.

انتشار این پژوهش در یک نشریه علمی معتبر، نشان‌دهنده اهمیت نتایج آن برای جامعه علمی و نیز برای عموم مردم است که می‌توانند از این یافته‌ها در زندگی روزمره خود بهره‌مند شوند.