به گزارش مجله خبری نگار/برنا،پژوهشگران در مطالعهای جهانی به کشفی شگفتانگیز در مورد مارمولکهای واران استرالیاییمشهور به «گوآنا» دست یافتهاند: لایهای از ساختارهای استخوانی بسیار ریز در زیر فلسهای این خزندگان که تا پیش از این ناشناخته مانده بود.
به گزارش scitechdaily استخوانهای پوستی که «استئودرْم» نام دارند بهطور گسترده در ۲۹ گونه از وارانهای منطقه استرالیا و گینه نو شناسایی شدهاند؛ کشفی که میتواند دیدگاههای ما درباره تکامل خزندگان را بهکلی تغییر دهد.
این مطالعه که در تاریخ ۲۱ ژوئیه در مجله Zoological Journal of the Linnean Society منتشر شده، نخستین تحلیل جامع جهانی درباره وجود استئودرْمها در مارمولکها و مارها به شمار میرود. این تحقیق توسط گروهی بینالمللی از دانشمندان از استرالیا، اروپا و ایالات متحده انجام شده و پژوهشگران در آن، با بهرهگیری از فناوری پیشرفته میکرو-سیتیاسکن، نزدیک به ۲۰۰۰ نمونه از خزندگان را در مجموعههای موزهای مورد بررسی قرار دادهاند؛ از جمله در مؤسسه تحقیقات موزههای ویکتوریا.
کشفی با پنجبرابر شدن موارد شناختهشده
روی ابل، نویسنده اصلی این پژوهش و محقق مؤسسه تحقیقات موزههای ویکتوریا و دانشگاه ملی استرالیا میگوید: ما از یافتن استئودرْم در ۲۹ گونه از وارانهای استرالو-پاپوآیی که پیش از این هرگز مستند نشده بودند، شگفتزده شدیم. این یعنی موارد شناساییشده در میان گوآناها پنج برابر شدهاند.
استئودرْمها معمولاً در جانورانی مانند کروکودیلها، آرمادیلوها و برخی دایناسورها مانند استگوسور دیده میشوند و اغلب به عنوان نوعی زره دفاعی شناخته میشوند. با این حال، هدف و کارکرد دقیق آنها همچنان در حال بررسی است. پژوهشگران در این مطالعه پیشنهاد میکنند که استئودرْمها علاوه بر حفاظت فیزیکی، ممکن است در تنظیم دمای بدن، ذخیره کلسیم در دوران تولیدمثل و سازگاری با شرایط سخت زیستمحیطی نیز نقش داشته باشند.
بر اساس یافتههای این پژوهش، حضور استئودرْمها در نزدیک به نیمی از تمامی گونههای مارمولک در سطح جهان تأیید شده که نسبت به برآوردهای پیشین، افزایشی ۸۵ درصدی را نشان میدهد.
گنجینههای فراموششده در مجموعههای موزهای
بخش بزرگی از این پیشرفت علمی، مرهون مجموعههای نگهداریشده در موزههاست؛ جایی که نمونههای زیستی بهصورت بلندمدت حفظ میشوند و امکان انجام مطالعات تازه بر روی آنها فراهم میشود. بسیاری از نمونههایی که در این مطالعه بررسی شدهاند، دههها یا حتی بیش از ۱۲۰ سال پیش جمعآوری شدهاند، اما بهلطف فناوریهای تصویربرداری پیشرفته، اکنون بدون آسیب به نمونههای اصلی میتوان به دادههای نوینی درباره آنها دست یافت.
نشانههای تکاملی در استخوانهای پنهان
جین ملویل، سرپرست گروه مهرهداران خشکیزی در مؤسسه تحقیقات موزههای ویکتوریا درباره اهمیت این یافته میگوید: آنچه این کشف را هیجانانگیز میکند این است که میتواند درک ما را از مسیر تکامل خزندگان بازتعریف کند. نتایج نشان میدهد که استخوانهای پوستی ممکن است پاسخی تکاملی به فشارهای زیستمحیطی باشند که در فرآیند سازگاری مارمولکها با شرایط سخت استرالیا شکل گرفتهاند.
پیش از این تصور میشد که وجود استئودرْم در وارانها پدیدهای نادر است و تقریباً منحصر به اژدهای کومودو است. اما شناسایی گسترده این ساختار در گونههای مختلف گوآنا در سراسر استرالیا و گینه نو، چشمانداز تازهای در مطالعه سازگاری، تنوع و بقا در میان این خزندگان گشوده است.
بازنویسی روایت بقای خزندگان
این پژوهش بنیادین نهتنها فصل جدیدی از داستان تکامل و بقای گوآناهای استرالیا را روایت میکند، بلکه مجموعهای ارزشمند از دادهها را در اختیار زیستشناسان تکاملی قرار میدهد تا بررسی کنند چگونه پوست، ساختار و بقا در طول میلیونها سال به هم پیوند خوردهاند. این مطالعه بار دیگر نشان داد که پاسخ به بسیاری از پرسشهای زیستی امروز، ممکن است در دل نمونههایی نهفته باشد که سالها پیش، بیصدا در قفسههای موزهها قرار گرفتهاند.