به گزارش مجله خبری نگار، حیواناتی که در ارتفاعات بیش از هزار متر زندگی میکنند، برخی از ژنهای مرتبط با بویایی را از دست میدهند و در مقایسه با گونههای مرتبط ساکن در دشت، حس بویایی ضعیفتری دارند. این نتیجهای است که توسط یک تیم بینالمللی از دانشمندان حاصل شده است. این تحقیق در مجله Current Biology منتشر شده است.
نویسندگان ژنوم ۲۷ گونه از پستانداران ساکن ارتفاعات بالا و خویشاوندان ساکن در مناطق پست آنها را تجزیه و تحلیل کردند - این نمونه شامل حیوانات وحشی و اهلی، از جمله میمونها، بزها، لاماها و خوکچههای هندی بود. حیوانات مناطق مرتفع ۲۳٪ ژنهای مسئول بویایی کمتری داشتند و اندازه پیاز بویایی آنها به طور متوسط ۱۸٪ کوچکتر بود.
دلیل آن میتواند این باشد که در ارتفاعات بالا هوا سردتر، خشکتر و رقیقتر است که نه تنها تنفس را دشوار میکند و باعث گرفتگی بینی میشود، بلکه میزان مولکولهای معطری را که حیوانات میتوانند تشخیص دهند نیز کاهش میدهد. محققان حدس میزنند که در چنین شرایطی حس بویایی حیوانات بینیاز شده است، اما هنوز مشخص نیست که آیا آنها حواس دیگری را برای جایگزینی آن توسعه دادهاند یا خیر.
جالب اینجاست که چنین تغییراتی در افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی میکردند، مانند تبتیها، که بیش از نه هزار سال پیش در ارتفاعات ساکن شدند، یافت نشد. دانشمندان این موضوع را یا با تعداد ناکافی نسلها برای بروز تغییرات ژنتیکی یا با این واقعیت که جمعیتهای ساکنان ارتفاعات و دشتها دائماً با هم مخلوط میشدند، توضیح میدهند.
به گفته دانشمندان، این کشف ثابت میکند که سازگاری با شرایط سخت نه تنها از طریق کسب عملکردهای جدید، بلکه از طریق از دست دادن عملکردهای موجود نیز میتواند رخ دهد. این امر چشماندازهای جدیدی را برای مطالعه تکامل و سازگاری موجودات زنده باز میکند.
پیش از این، نهنگهای قاتل با رفتار اجتماعی خود دانشمندان را شگفتزده کرده بودند.