داده‌های جدیدی در مورد زیست‌شناسی و خطر پیشرفت بیماری آلزایمر به دست آمده است

به گزارش مجله خبری نگار، عدم تشخیص بیماری آلزایمر، شایع‌ترین شکل زوال عقل در بزرگسالان مسن، در مراحل اولیه آسیب‌شناسی مولکولی، دلیل اصلی شکست درمان‌ها در آزمایش‌های بالینی در نظر گرفته می‌شود. مطالعات تشخیصی مولکولی قبلی بیماری آلزایمر، نشانگر‌های زیستی مرکزی "A/T/N" را بر اساس اندازه‌گیری پروتئین‌های بتا-آمیلوئید ("A") و تائو ("T") و همچنین "N" که شامل تخریب عصبی است، به دست آورده‌اند. A/T/N را می‌توان در بافت مغز، با استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری مغز در داخل بدن و با تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی و پلاسما اندازه‌گیری کرد.

تصور می‌شود که بیماری آلزایمر ناشی از ترکیبی از عوامل خطر ژنتیکی و محیطی است. نشانگر‌های زیستی مبتنی بر خون مانند میکرو RNA‌های پلاسما (miRNAs) - مولکول‌هایی که تعاملات ژنوم-محیط را تنظیم می‌کنند و بیان ژن‌هایی را که عملکرد‌های مغزی را که در بیماری آلزایمر رو به زوال هستند، کنترل می‌کنند - ممکن است مزایای صرفه‌جویی در هزینه، دسترسی و کاهش تهاجم را ارائه دهند.

دو مقاله جدید از تیمی از محققان دانشگاه بوستون، دانشکده پزشکی دانشگاه ایندیانا و طرح تصویربرداری عصبی بیماری آلزایمر (ADNI) و مرکز آلمانی بیماری‌های نورودژنراتیو (DZNE) در گوتینگن، آلمان، که در مجله آلزایمر و زوال عقل منتشر شده است، نشان می‌دهد که ارزیابی میکرو RNA در خون نه تنها می‌تواند برای تشخیص اختلال شناختی خفیف (MCI) استفاده شود، بلکه مهمتر از آن، برای پیش‌بینی گذار از MCI به زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر نیز مفید است. علاوه بر این، محققان نشانگر‌های زیستی مولکولی میکرو RNA کاندیدی را یافتند که با نشانگر‌های زیستی فعلی آمیلوئید، تاو و نورودژنراتیو (A/T/N) بیماری آلزایمر مرتبط هستند.

ایوانا دلال، پزشک، استاد پاتولوژی و پزشکی آزمایشگاهی در دانشکده پزشکی چوبانیان و آودیسیان در دانشگاه بوستون و یکی از چهار نویسنده ارشد، گفت: «مقالات ما نتیجه یک همکاری موفق است که فناوری توسعه‌یافته توسط پروفسور آندره فیشر در DZNE در آلمان برای اندازه‌گیری قابل اعتماد سطح میکرو RNA در پلاسمای انسان و قدرت نمونه‌های خون صد‌ها شرکت‌کننده ADNI را که در یک کارآزمایی بالینی شبیه‌سازی‌شده در تقریباً ۶۰ مرکز پزشکی در سراسر ایالات متحده و کانادا ثبت‌نام کرده‌اند، ترکیب می‌کند.» «کشف ما مهم است، زیرا برخلاف نشانگر‌های زیستی A/T/N موجود، میکرو RNA‌ها ممکن است سال‌ها قبل از آشکار شدن بالینی بیماری آلزایمر، به عنوان نشانگر‌های زیستی مولکولی در خون عمل کنند و در نتیجه یک بازه زمانی برای پیشگیری مؤثر یا مداخله زودهنگام برای متوقف کردن پیشرفت بیماری آلزایمر تعریف کنند.»

دیگر نویسندگان ارشد عبارتند از آندره فیشر، دارای مدرک دکترا، سخنران DZNE و استاد اپی‌ژنتیک بیماری‌های نورودژنراتیو در مرکز پزشکی دانشگاه گوتینگن، آلمان؛ کوانگسیک نهو، دارای مدرک دکترا، استاد رادیولوژی و تصویربرداری در دانشکده پزشکی دانشگاه ایندیانا؛ و اندرو جی. سایکین، دارای مدرک دکترای روانشناسی، ریموند سی. بیلر، استاد رادیولوژی و مدیر مرکز تصویربرداری عصبی ایندیانا و مرکز تحقیقات بیماری آلزایمر ایندیانا در دانشکده پزشکی دانشگاه ایندیانا.

محققان بیان miRNA را در نمونه‌های پلاسما از سه گروه تشخیصی از شرکت‌کنندگان بررسی کردند - افراد دارای عملکرد شناختی طبیعی، افراد دارای اختلال شناختی خفیف و افراد مبتلا به زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر. آنها دریافتند که ارزیابی miRNAome پلاسما، هنگامی که با آزمایش‌های نوروسایکولوژیک ترکیب شود، به پیش‌بینی اینکه کدام افراد مسن مبتلا به زوال شناختی به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شوند، کمک می‌کند.

سیکین گفت: «این یافته‌ها راه را برای درک بهتر مکانیسم‌های مولکولی حاکم بر تشکیل پلاک، گره و آتروفی باز می‌کند و ممکن است سرنخ‌هایی برای نسل بعدی اهداف درمانی ارائه دهد.»

اگرچه اکنون زمان هیجان‌انگیزی برای ظهور درمان‌های جدید برای بیماری آلزایمر است، محققان خاطرنشان می‌کنند که این درمان‌ها تنها در صورتی در شرایط واقعی مؤثر خواهند بود که بیماران در معرض خطر در اسرع وقت شناسایی شوند.

فیشر گفت: «میکرو RNA‌ها نشانگر‌های زیستی ایده‌آلی هستند، زیرا نه تنها بسیار پایدار هستند، بلکه کل مسیر‌های مولکولی را نیز کنترل می‌کنند و در نتیجه هموستاز سلولی را تضمین می‌کنند. بنابراین، یک میکرو RNA واحد می‌تواند همزمان چندین پروتئین متعلق به یک مسیر خاص را کنترل کند.» «بنابراین، سنجش چندین میکرو RNA می‌تواند اطلاعاتی در مورد تغییرات پاتولوژیک پیچیده که منعکس کننده مسیر‌های متعدد هستند، مانند التهاب عصبی، تغییرات متابولیک یا اختلال عملکرد سیناپسی، ارائه دهد. بنابراین، ما به نشانگر‌های زیستی نیاز داریم که امکان غربالگری را در محیط مراقبت فراهم کنند. مطالعات ما گامی مهم در این جهت است.»

نهو گفت: «ما پایه و اساس تحقیقات بیشتر در مورد نقش میکرو RNA‌ها در پاتوژنز بیماری آلزایمر را بنا نهاده‌ایم. ما تصور می‌کنیم که پس از تأیید بیشتر امضا‌های خاص میکرو RNA، تجزیه و تحلیل میکرو RNA خون به قالب‌های سنجش ساده ترجمه خواهد شد و امکان معرفی تجزیه و تحلیل میکرو RNA خون را به عمل بالینی فراهم می‌کند.»

محققان می‌گویند ابزار‌های بهبود یافته برای تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر برای تدوین استراتژی‌هایی برای پیشگیری و درمان این بیماری که باعث رنج عظیم و فشار بر سیستم‌های بهداشتی در سراسر جهان می‌شود، مورد نیاز است.