صرع چگونه بیماری است؟ دلیل ایجاد آن چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، دکتر محمد تقی فرزادفر بیماری صرع را یک اختلال شایع در مغز با منشاء فعالیت‌های غیرطبیعی الکتریکی سلول‌های عصبی برشمرد و گفت: این فعالیت‌های غیرطبیعی می‌توانند باعث بروز احساسات عجیب، رفتار‌های غیرمعمول، تشنج حرکتی و در بعضی موارد، از دست دادن هوشیاری شوند.

این متخصص بیماری‌های داخلی مغز و اعصاب خاطرنشان کرد؛ بر اساس آمارها، بیش از ۵۰ میلیون نفر در کل دنیا به بیماری صرع مبتلا هستند و خوشبختانه، حدود ۸۰ درصد از این افراد با استفاده از دارو و گاهی جراحی می‌توانند این بیماری را کنترل کنند، اما ۲۰ درصد از بیماران همچنان با تشنج‌های مقاوم روبه‌رو هستند.

وی با تاکید بر اینکه بیماری صرع مسری نیست و به عقب‌ماندگی ذهنی مربوط نمی‌شود افزود: متأسفانه، صرع هنوز هم در برخی جوامع با پیش‌داوری و تبعیض مواجه است و افراد مبتلا به این اختلال معمولاً با چالش‌های اجتماعی و روانی روبه‌رو می‌شوند که می‌تواند کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین، آگاهی بخشی و ایجاد یک فضای حمایتی برای افراد مبتلا به صرع بسیار مهم است.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص دلایل ایجاد صرع گفت: صرع می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود مثل آسیب به مغز، عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز و تغییرات ساختاری، اما یکی از مواد شیمیایی کلیدی مرتبط با صرع، GABA است که به کنترل فعالیت‌های عصبی کمک می‌کند. همچنین، عوامل ژنتیکی در بروز بیماری صرع نقش دارند و تخمین زده می‌شود که بیش از ۵۰۰ ژن ممکن است در این اختلال دخالت داشته باشند.

متخصص بیماری‌های داخلی مغز و اعصاب اضافه کرد: برخی بیماری‌های دیگر مانند تومور‌های مغزی، آلزایمر و سکته‌های مغزی نیز ممکن است باعث بروز بیماری صرع شوند. در افراد مسن‌تر، بیماری‌های عروقی مغز معمولاً علت اصلی صرع محسوب می‌شود. عفونت‌هایی مانند مننژیت و آسیب‌های دوران جنینی نیز می‌توانند از دیگر عوامل مؤثر در ایجاد این اختلال باشند.

وی، با اشاره به اینکه تشخیص صرع، نیازمند انجام آزمایش‌های مختلفی است، افزود: نوار مغزی (EEG) و روش‌های تصویربرداری از مغز مانند CT و MRI از متداول‌ترین روش‌های تشخیص هستند. پزشکان همچنین ممکن است به تاریخچه پزشکی فرد توجه کنند تا دلایل احتمالی بروز تشنج‌ها را شناسایی کنند.

دکتر فرزادفر در خصوص دارو‌های تجویز شده برای این بیماران عنوان کرد: پزشکان معمولاً دارو‌هایی مانند کاربامازپین، والپروات و لاموتریژین را تجویز می‌کنند. اگر تشنج‌ها با دارو‌ها کنترل نشوند، ممکن است جراحی به‌عنوان گزینه‌ای برای کاهش یا متوقف کردن حملات پیشنهاد شود. این جراحی در برخی موارد می‌تواند تعداد حملات را کاهش دهد یا حتی به طور کامل آنها را متوقف کند.

وی درباره اقدامات لازم در هنگام تشنج گفت: فرد را به پهلو بچرخانید، این کار از خفگی جلوگیری می‌کند و به تنفس بهتر کمک می‌کند.

زیر سر فرد بالشی بگذارید، این کار می‌تواند از آسیب به سر فرد جلوگیری کند. لباس‌های تنگ را شل کنید، این اقدام به باز شدن راه‌های هوایی کمک می‌کند. راه هوایی فرد را باز نگه دارید، در صورت نیاز، سر او را به عقب متمایل کنید تا تنفس آسان‌تر شود. اجسام تیز یا سخت را از اطراف فرد دور کنید، این کار به جلوگیری از آسیب‌های بیشتر کمک می‌کند. زمان و علائم را ثبت کنید، این اطلاعات به پزشک در تعیین نوع تشنج کمک می‌کند. تا پایان تشنج در کنار فرد بمانید، مهم است که فرد به تنهایی نماند و از او مراقبت شود. اگر تشنج بیش از ۵ دقیقه طول کشید یا اگر فرد در آب دچار تشنج شده است، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

دکتر فرزاد فر در جهت آگاهی بخشی مردم از بیماری صرع افزود: آگاهی از صرع و حمایت از افراد مبتلا به این اختلال نه تنها به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به کاهش پیش‌داوری‌ها و افزایش همدلی در جامعه نیز منجر شود. روز ملی صرع فرصتی است تا به بحث و تبادل نظر درباره این بیماری بپردازیم و حمایت خود را از مبتلایان اعلام کنیم. بیایید با هم تلاش کنیم تا دنیایی بدون پیش‌داوری و با آگاهی از صرع بسازیم.

وی بیان کرد: تلاش برای کاهش تبعیض و افزایش آگاهی عمومی درباره صرع بسیار مهم است. این تلاش‌ها می‌تواند به بهبود زندگی افراد مبتلا و تشویق آنها به ادامه فعالیت‌های روزمره‌شان کمک کند. با فراهم کردن اطلاعات و منابع مناسب، می‌توانیم به افراد مبتلا به صرع کمک کنیم تا از زندگی خود به بهترین شکل ممکن بهره‌برداری کنند.