به گزارش مجله خبری نگار، بدون اغراق میتوان مدعی شد که دشوارترین مرحله تربیت فرزند به دوره نوجوانی اختصاص دارد. در دوره کودکی، والدین هر آن چه را فرزندشان میگوید حتی به مقدار بیشتر میپذیرند و خواسته فرزند را اجابت میکنند، اما در دوره نوجوانی با شکل گرفتن بخشی از خصوصیات رفتاری فرزند بهعلاوه شروع با سرعت هورمونهای رشد متعدد جسمانی، فرزند دچار برخی تنشها میشود و اگر والدین اندیشمندانه و هوشمندانه این تنشها را درنیابند چه بسا به چالش و گسست بین والدین و فرزند منجر خواهد شد. در این بین، پدر و مادرها باید بهطور عملی الگوی مناسبی برای تقویت هنر گفتگو کردن بین فرزندان به خصوص نوجوانان باشند. در ادامه از هنر صحبت با فرزندان و اینکه چگونه آنها را وادار به گوش دادن کنیم، خواهیم گفت.
والدین باید با کلام ملایم، اندیشه والا، گفتوگوی مختصر، هنر شنیدن، کنترل خشم، پرهیز از پرگویی و تندخویی، اجتناب از استفاده از الفاظ رکیک و ناپسند، دوری از برچسب زدن و مقایسه کردن و ... گفتوگوهایشان را با فرزند نوجوان به شکل موثرتری پیش ببرند. در غیر این صورت، مسیر صحبت بسته خواهد شد و این نقطه میتواند سرآغاز مشکلات و دردسرهای زیادی باشد. نوجوانی که برای گرفتن تصمیمهای مهم یا حل مشکلاتش با پدر و مادرش مشورت نمیکند، به احتمال زیاد دچار اشتباه خواهد شد. ما بهترینها را برای فرزندانمان و در نهایت برای جامعه میخواهیم. تمام تلاش خود را میکنیم که این کار را انجام دهیم که آنان را برای انجام فعالیتهای مختلف به نقاط متفاوت ببریم، تکالیف را با هم انجام دهیم، به رویدادهایی برویم که در مدرسه ترتیب میدهند، اما ما مهمترین کلید تربیت را درنظر نمیگیریم: گفتگوهایی کوچک و ساده که روزانه با آنان داریم. اگر والدین از گفتگوهای کوچک روزمره استفاده کنند، این گفتگوها به عنوان فرصتهای عالی برای یادگیری و خلاقیت عمل میکند و همچنین باعث تقویت پیوندهای والدین با فرزندان خواهد شد.
خوشبختانه فرهنگ ایرانی دارای چنان غنا و ثروت ادبی متعدد است که استفاده از نکات اخلاقی مختصر و مفید موجود در آن میتواند علاوه بر انتقال مناسب آن چه در ذهن والدین میگذرد، با آن چه که لازم است به فرزندشان از ابزار کلام منتقل کنند، همراه شود. علاوه بر تحقق خواسته مدنظر موجب ارزش افزوده و اندوخته ذهنی و کلامی بسیار خوبی هم برای فرزندشان خواهد شد. مطالعه و شروع گفتگو با فرزند نوجوان درباره احادیث، کتابهای ادبی گلستان و بوستان سعدی، شاهنامه، کلیله و دمنه و دیگر کتابها و منابع بزرگ فرهنگ و تاریخ ایران میتواند برای نصیحت غیرمستقیم نوجوان امروزی، راه گشا باشد.
در دوره نوجوانی، بحرانهای رفتاری از قبیل خلقوخوی متغیر، خطر پذیری بالا، طغیان و سرکشی و همچنین سه نوع رشد در این دوره یعنی رشد فیزیکی و جسمی، روانی و اجتماعی وجود دارد که متوازن نبودن سه گانه این دوره از رشد و بحرانهای رفتاری به خشم درون و لجبازی نوجوان منجر میشود. در ضمن، رفتارهای نوجوانان آلوده به اضطراب هم است. نتیجه مثبت رشد متوازن سهگانه در فرد، رشد عقل گرایی (آینده نگری) و مسئولیتپذیری در گفتار و رفتار اوست؛ بنابراین هنر خوب گوش دادن و خوب صحبت کردن با نوجوان میتواند در راستای تحقق آینده نگری بهتر، بدون اضطراب و آگاهسازی از عواقب و پیامدهای رفتار در فرزند شما بیشترین تاثیر را داشته باشد.
یکی دیگر از نکات بسیار واضح این است که نوجوانان امروزی تمرکز زیادی روی رسانههای اجتماعی و استفاده از اینترنت دارند. البته از فناوری میتوان به خوبی برای آنها استفاده کرد، اما وقتی آنان بیش از حد روی جستوجو در اینترنت تمرکز یا به عکسهای بینقص یکی پس از دیگری نگاه میکنند، متوجه نمیشوند که تا چه اندازه زمان صرف این کار کردهاند. ما به عنوان پدر و مادر نباید بگذاریم که آنان تجربیات دوران نوجوانی را از دست بدهند و صرفا زندگیشان روی لایکهایی که در فضای مجازی دریافت میکنند، متمرکز شود. فراهم کردن بستری برای گفتگو با نوجوان، کمک زیادی در این زمینه خواهد کرد تا بیشتر در دنیای واقعی و حقیقی برای کسب تجربیات ارزشمند تلاش کنند. شروع داشتن چنین گفتگوهایی به مدت ۵ یا ۱۰ دقیقه و چند بار در روز فوق العاده است. مهم است که بدانیم آنان چه چیزی را دوست دارند، چه چیزی آنان را علاقهمند میکند یا نمیکند. با نشستن در کنار آنان و دیدن آن چیزی که در ذهن آنان است، شروع کنیم. این که چه چیزی را دوست دارند و چه چیزی آنان را مجذوب خود میکند، درک کنیم و سپس از آنان درباره علاقهشان سوال کنیم.
منبع: خراسان