شهاب سنگ «بومرنگی»!

به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان به کشف جالبی دست یافته‌اند که به طور بالقوه می‌تواند درک ما از شهاب سنگ‌ها را تغییر دهد.

گمان می‌رود شهاب سنگی که چند سال پیش در بخشی از صحرای بزرگ آفریقا واقع در کشور مراکش کشف شد و یک سنگ قهوه‌ای مایل به قرمز تیره است، یک نمونه قابل توجه باشد. یعنی شهاب سنگی که زمانی از زمین به فضا رفته و هزاران سال بعد دست نخورده به زمین بازگشته است.

این سنگ غیرمعمول که در اوایل ماه جاری در کنفرانس زمین شناسی گلداشمیت در لیون فرانسه به نمایش گذاشته شد، به طور رسمی با نام نورث‌وست آفریقا ۱۳۱۸۸ (NWA ۱۳۱۸۸) شناخته می‌شود و توجه زمین‌شناسان را در سراسر جهان به خود جلب کرده است.

آزمایش‌های تشخیصی اولیه نشان می‌دهند که ترکیب شیمیایی این سنگ با سنگ‌های آتشفشانی روی زمین مطابقت دارد، با این حال برخی از عناصر آن دستخوش تغییراتی شده‌اند که معمولاً هنگام تعامل با پرتو‌های پرانرژی کیهانی در فضا رخ می‌دهند، چیزی که شواهد قانع‌کننده‌ای از سفر فرازمینی این سنگ را به ما ارائه می‌کند.

غلظت‌های اندازه‌گیری شده این عناصر تغییر یافته که به عنوان ایزوتوپ شناخته می‌شوند، بسیار زیاد است و نمی‌توان عامل آن‌ها را فرآیند‌های زمینی دانست. این موضوع، پژوهشگران را به این باور رساند که این سنگ در حدود ۱۰ هزار سال پیش در اثر برخورد یک سیارک به زمین، به فضا پرتاب شده است.

اگرچه فوران‌های آتشفشانی می‌توانند سنگ‌ها را به اوج برسانند و تا ارتفاع زیادی پرتاب کنند، اما زمین‌شناسان استدلال می‌کنند که چنین رویدادی بعید است که ویژگی‌های این شهاب سنگ خاص را توضیح دهد.

شهاب سنگ NWA ۱۳۱۸۸ در طول سفر خود به فراسوی زمین، با پرتو‌های کیهانی کهکشانی روبرو شده و آثار ایزوتوپی متمایزی از خود بر جای گذاشته است. سطح براق و ذوب شده این سنگ که به عنوان پوسته همجوشی شناخته می‌شود - که در هنگام ورود مجدد در جو زمین شکل گرفته است – حکایت از این سفر فضایی خارق العاده دارد.

منشاء این شهاب سنگ ۶۳۵ گرمی که توسط آلبرت جامبون، پروفسور بازنشسته فرانسوی در سال ۲۰۱۸ خریداری شد، تا حدودی مرموز است. گمان می‌رود که از قبایل بادیه نشین صحرای بزرگ آفریقا به دست آمده باشد و محل فرود دقیق آن پس از بازگشت به زمین ناشناخته است.

جامبون می‌گوید: این شهاب سنگ را فقط به خاطر عجیب بودنش خریدم. هیچ کس نمی‌داند این سنگ واقعاً چه ارزشی دارد.

اگرچه تیم اکتشاف متقاعد شده که NWA ۱۳۱۸۸ منحصر به فرد است، اما سایر زمین‌شناسان درباره آن محتاط هستند و قبل از ادعا‌های خارق العاده در مورد آن خواستار تحقیقات بیشتری هستند.

تعیین سن این شهاب سنگ و شناسایی یک دهانه برخوردی متناسب با فرود آن بر روی زمین از جمله چالش‌های حیاتی است.

در نهایت، در صورت تایید پژوهشگران، شهاب سنگ NWA ۱۳۱۸۸ اولین نمونه‌ی مستند از یک «شهاب سنگ بومرنگی» خواهد بود. یک شاهکار قابل توجه که می‌تواند دروازه‌های جدیدی به روی دنیای علم باز کند.

گفتنی است که تاکنون، تکه سنگ کوچکی که توسط فضانوردان آپولو در سال ۱۹۷۱ بر روی ماه کشف شد و مشخص شد منشاء زمینی دارد، تنها عضو تایید شده در این دسته‌ی جذاب است.