به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان دانشگاه دوک، دانشگاه هاروارد و دانشگاه اوتاگو ابزار جدیدی را توسعه دادهاند که میتواند بر اساس اسکنهای MRI مغز در میانسالی، سرعت پیر شدن فرد را تعیین کند. این پیشرفت، امکان پیشبینی خطر ابتلا به زوال عقل و بیماریهای مزمن را مدتها قبل از بروز علائم فراهم میکند. این کار در مجله Nature Aging (NA) منتشر شده است.
این ابزار که DunedinPACNI نام دارد، با استفاده از دادههای مطالعهی منحصربهفرد Dunedin ساخته شده است. این مطالعه، یک پروژهی بلندمدت است که بیش از ۱۰۰۰ شرکتکننده را از بدو تولد، از سال ۱۹۷۲، دنبال کرده است. محققان تغییرات در شاخصهای سلامتی مانند فشار خون، شاخص توده بدنی، سطح قند و کلسترول، عملکرد ریه و کلیه و سلامت دندان را برای محاسبهی «نرخ پیری» فرد بررسی کردند.
DunedinPACNI توانست این رقم را تنها با استفاده از دادههای MRI مغز ۸۶۰ شرکتکننده ۴۵ ساله تخمین بزند. سپس این مدل روی دادههای سایر کشورها، از جمله بریتانیا، ایالات متحده، کانادا و آمریکای لاتین، آزمایش شد.
نتایج نشان داد افرادی که سریعتر پیر میشوند، در آزمونهای شناختی عملکرد بدتری دارند، حجم هیپوکامپ، ناحیهای از مغز که با حافظه مرتبط است، سریعتر از دست میرود و احتمال ابتلا به زوال شناختی در مراحل بعدی زندگی در آنها بیشتر است. افرادی که سریعترین روند پیری را داشتند، ۶۰ درصد بیشتر احتمال داشت در سالهای بعدی زندگی به زوال عقل مبتلا شوند و اولین علائم مشکلات حافظه و تفکر زودتر ظاهر شد. علاوه بر این، آنها بیشتر احتمال داشت به بیماریهای قلبی، ریوی و عروقی مرتبط با سن مبتلا شوند و ۴۰ درصد بیشتر احتمال داشت در چند سال آینده فوت کنند.
احمد حریری، استاد روانشناسی و علوم اعصاب در دانشگاه دوک، گفت: «ارتباط بین پیری مغز و پیری کل بدن قابل توجه بود.»
دانشمندان امیدوارند که این ابزار جدید به شناسایی افراد در معرض خطر زوال عقل در مراحل اولیه، زمانی که مداخلات ممکن است مؤثرتر باشند، کمک کند و توسعه درمانها را تسریع بخشد.