الگو‌های خواب، پیری مغز را تسریع می‌کنند!

به گزارش مجله خبری نگار، این کشف مهم از تحقیقات جامعی که توسط موسسه کارولینسکا در سوئد انجام شده و در مجله علمی معتبر eBioMedicine منتشر شده است، حاصل شده است.

این مطالعه بر تجزیه و تحلیل داده‌های عظیمی متکی بود که شامل ۲۷۵۰۰ فرد میانسال و مسن از بیوبانک بریتانیا می‌شد و همه شرکت‌کنندگان تحت اسکن MRI مغز قرار گرفتند.

محققان با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته یادگیری ماشینی، توانستند سن بیولوژیکی مغز شرکت‌کنندگان را بر اساس بیش از ۱۰۰۰ ویژگی مختلف مشاهده شده در اسکن‌های MRI تخمین بزنند.

تیم تحقیقاتی کیفیت خواب شرکت‌کنندگان را بر اساس پنج عامل کلیدی ارزیابی کرد: کرونوتایپ خواب (اینکه فرد روزگرد بوده یا شبگرد)، مدت خواب، بی‌خوابی، خروپف و خواب‌آلودگی در طول روز. بر اساس این عوامل، شرکت‌کنندگان به سه دسته تقسیم شدند: افراد با خواب سالم، افراد با خواب متوسط ​​و افراد با خواب ضعیف.

نتایج، جزئیات شگفت‌انگیزی را آشکار می‌کند، زیرا محققان توضیح می‌دهند که هر نقطه کاهش در کیفیت خواب، معادل افزایش فاصله بین سن بیولوژیکی مغز و سن تقویمی واقعی آن به میزان حدود شش ماه است. در واقع، افرادی که خواب ضعیف مزمن داشتند، مغز‌هایی داشتند که به طور متوسط ​​یک سال کامل پیرتر از سن واقعی آنها به نظر می‌رسید.

برای درک مکانیسم‌های پشت این پدیده، محققان سطح التهاب خفیف را در بدن شرکت‌کنندگان تجزیه و تحلیل کردند. آنها کشف کردند که التهاب سیستمیک بیش از ۱۰ ٪ از ارتباط بین خواب نامناسب و پیری مغز را توضیح می‌دهد. این یافته شواهد مهمی را ارائه می‌دهد که التهاب نقش واسطه‌ای در تأثیر خواب بر سلامت مغز دارد.

ابیگیل داو، محقق ارشد از گروه علوم اعصاب، مراقبت و جامعه در موسسه کارولینسکا، می‌گوید: «این یافته‌ها شواهد محکمی ارائه می‌دهند که نشان می‌دهد خواب نامناسب ممکن است در تسریع پیری مغز نقش داشته باشد و التهاب را به عنوان یکی از مکانیسم‌های اساسی این رابطه نشان می‌دهد.»

داو اضافه می‌کند: «از آنجا که خواب یک عامل قابل اصلاح و بهینه‌سازی است، ممکن است بتوان با اتخاذ عادات خواب سالم‌تر، از پیری زودرس مغز جلوگیری کرد و شاید حتی از زوال شناختی نیز جلوگیری کرد.»

علاوه بر نقش التهاب، محققان مکانیسم‌های دیگری را پیشنهاد می‌کنند که ممکن است این رابطه را توضیح دهند، از جمله تأثیر منفی خواب نامناسب بر سیستم دفع زباله مغز، که به ویژه در طول خواب فعال است، و همچنین تأثیر غیرمستقیم بر سلامت قلب و عروق، که به نوبه خود بر سلامت مغز تأثیر می‌گذارد.

لازم به ذکر است که این مطالعه با محدودیت‌هایی رو‌به‌رو است، به ویژه اینکه شرکت‌کنندگان در بانک زیستی بریتانیا معمولاً سالم‌تر از جمعیت عمومی هستند و تکیه بر کیفیت خواب گزارش‌شده توسط خود افراد ممکن است بر دقت نتایج تأثیر بگذارد. با این وجود، این مطالعه همچنان گامی مهم در درک رابطه پیچیده بین خواب و سلامت مغز است.

منبع: مدیکال اکسپرس