وحشت از بالن چینی

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: پس از سال‌ها روابط پرتنش میان امریکا و چین، در روز‌هایی که نخستین نشانه‌های مثبت دیدار شی جین پینگ با همتای امریکایی‌اش جو بایدن با تدارک سفر دیپلماتیک آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده به پکن در حال بروز و ظهور بود، گزارش پنتاگون از پرواز دو بالن چینی بر فراز آسمان مناطق استراتژیک مونتانا و امریکای لاتین، همه معادلات را به هم ریخت. اما این تنها یک بعد ماجرا بود که از یکسو سبب لغو این سفر مهم شد و در سوی دیگر این دو بالن پیامی به واشنگتن رساند که نگرانی‌ها بابت جدی شدن تهدید چین را بیشتر و تنش میان احزاب داخلی درباره واکنش علیه چشم بادامی‌ها را با چالشی جدی همراه کرده است.

به گزارش اسپوتنیک، روز پنجشنبه سخنگوی پنتاگون از شناسایی بالنی متعلق به چین بر فراز ایالات متحده که در ارتقاع ۱۱.۳ مایلی از سطح زمین در پرواز بود، ابراز نگرانی کرد. این بالن که به ادعای مقامات امریکایی از نوع جاسوسی بود، از جزایر آلوتی و از مسیر کانادا وارد آسمان امریکا شده بود، اما با توجه به غیرقابل کنترل بودن آن، حرکت آن در شمال امریکا به سمت انبار موشک‌های هسته‌ای واشنگتن ابهام برانگیز و نگران کننده شده بود. گرچه مائو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین با تأکید بر اجتناب از گمانه‌زنی‌ها درباره جاسوسی بودن این بالن، اعلام کرد که این بالن کاوشگر به دلیل وزش باد به طور جدی از مسیر خود منحرف شده و پکن از ورود این بالن به حریم هوایی امریکا، ابراز تأسف می‌کند. این وزارتخانه سیاستمداران و رسانه‌های امریکایی را متهم کرد که سعی در بدنام کردن پکن دارند.

اما هنوز تکلیف این بالن روشن نشده بود که اواخر روز جمعه، وزارت دفاع امریکا دومین بالن را نیز در آسمان امریکای لاتین شناسایی کرد. پاترکی ریدر، سخنگوی پنتاگون در این باره به «سی‌ان‌ان» گفت: «ما گزارش‌ها درباره پرواز یک بالن در مسیر امریکای لاتین را دریافت کرده‌ایم که بالن جاسوسی دیگری از سوی چین است.» به رغم این بیانیه پکن درباره دومین بالن هیچ اظهارنظری نکرده است.

واکنش فوری و بیش از حد انتظار امریکا

در پی جدی شدن گزارش‌ها درباره پرواز این بالن در آسمان امریکا، وزارت خارجه این کشور، نخستین سفر وزیر خارجه خود به پکن در شش سال گذشته را به تعویق انداخت. گرچه برخی کارشناسان امریکایی درصدد برآمدند تا این اقدام آنتونی بلینکن را به دلایل دیپلماتیک و اجتناب از محوریت قرار گرفتن موضوع بالن‌ها بر نشست اعلام کنند، اما واکنش‌ها در داخل امریکا نیز نشان داد این امر فراتر از موضوعات دیپلماتیک و به نوعی پیشگیرانه بوده و حتی کارشناسان این کشور واکنش وزارت خارجه را برای لغو این سفر فراتر از ضرورت عنوان کردند. دان لازاره، تحلیلگر سیاسی امریکایی معتقد است: «پاسخ امریکا بیش از حد انتظار بود و لغو چنین سفر مهمی آن هم به خاطر موضوعی مبهم قابل قبول نیست.»

در همین حال چاک اسپینی، تحلیلگر سابق پنتاگون نیز این حجم نگرانی و چین هراسی واشنگتن را غیرقابل قبول خواند و گفت: «تصور اینکه چین ریسک ارسال تجهیزات جاسوسی نظامی را به آسمان امریکا آن هم با یک بالن غیرقابل کنترل بپذیرد و هدف مشخصی را نیز دنبال کند بسیار دشوار است. واقعیت آن است که این نوع بالن‌ها در مسیر باد ممکن است به هر جهتی بروند.» در همین حال وانگ یی، عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و مدیر ستاد کمیسیون مرکزی روابط خارجی چین در تماس تلفنی با آنتونی بلینکن بر مسئولیت‌پذیر بودن چین و رفتار این کشور در چهارچوب قوانین بین‌المللی تأکید کرد و گفت: «واشنگتن و پکن باید تمرکز خود را حفظ کرده و به تعامل ادامه داده و از قضاوت نادرست اجتناب کنند.»

هراس‌افکنی داخلی

اختلاف نظر‌ها بر سر انهدام این بالن‌ها به چالشی جدی میان احزاب داخلی امریکا و همچنین کاخ سفید نیز بدل شده است. گرچه چینی‌ها بار‌ها بر غیرجاسوسی بودن این بالن تأکید کردند و حتی سخنگوی پنتاگون نیز ارتفاع پروازی بالن را برای خطوط پروازی امن اعلام کرد، اما همچنان هراس از هرگونه تهدیدی از سوی چشم بادامی‌ها ظرف چند ساعت از انتشار این خبر، ترافیک سنگین هوایی را در شمال امریکا به وجود آورد. همزمان کوین مک کارتی، رئیس مجلس نمایندگان در توئیتی نوشت: «اقدام چین برای ورود به حریم هوایی امریکا به عنوان اقدامی بی ثبات کننده باید مورد توجه قرار گیرد.»

در عین حال تعیین مسیر حرکت بالن اول که درست در محدوده بسیاری از انبار‌های موشک‌های هسته‌ای امریکا بود، شمار زیادی از نمایندگان امریکایی را بشدت به هراس انداخته و حتی استیو داینس، یکی از سناتور‌ها در نامه‌ای به آستین، این اقدام چین را به عنوان خطری جدی برای نابودی بخش‌های موشک‌های بالستیک بین قاره‌ای عنوان کرد. با وجود این هشدارها، کاخ سفید حاضر به پذیرش ریسک انهدام این بالن نیست و کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید گفت: «جو بایدن همسو با ارتش ساقط کردن بالن چینی بر فراز امریکا را به دلیل خطر برای افراد روی زمین ناممکن می‌داند و از ارتش خواسته است گزینه‌های دیگری را به او ارائه کنند.»، اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق و نیکی هیلی که این روز‌ها گمانه‌زنی‌ها برای نامزدی او در انتخابات ۲۰۲۴ ریاست جمهوری جدی شده در مخالفت با کاخ سفید خواستار انهدام این بالن‌ها شده‌اند. در همین حال به گزارش فاکس نیوز احتمال انهدام این بالن در زمان ورود آن به حریم هوایی اقیانوس اطلس وجود دارد.