زنگ خطر امنیت غذایی با خروج محققان؛ وقتی سوبسید جای نوآوری را می‌گیرد

به گزارش مجله خبری نگار،دکتر محمد موافق قدیری امروز در نشست خبری اولین رویداد و نمایشگاه نوآوری دام، طیور و آبزیان «اینوفارم» با اشاره به سفری به کشور اتریش گفت: در این سفر به همراه تعدادی از مقامات کشور، بازدیدی از چند واحد تولیدی بزرگ اتریش داشتیم. یکی از این واحدها، یک شرکت تولیدی دانش‌بنیان بسیار مشهور بود که در زمینه تولید توکسین بایندر فعال است و بعد‌ها توسط یک شرکت آمریکایی خریداری شد. مسؤولان این شرکت هنگام بازدیدبه جمله‌ای از صدر اعظم اتریش اشاره کردند که همیشه در ذهنم مانده و این جمله این است که: «افتخار اتریش این است که علم صادر می‌کند و اقتصاد خود را بر پایه صادرات علم و دانش بنا کرده است».

وی افزود: محصولات همان شرکت امروز به ایران نیز صادر می‌شود و آن‌قدر برای تولیدکنندگان شیر، گوشت و تخم‌مرغ ما جذاب است که از یک سال قبل پول آن را پرداخت می‌کنند تا آن واحد برایشان تولید کند.

قدیری با تاکید بر ضرورت نگهداشت و جذب اندیشمندان و صاحبان ایده در کشور اظهار کرد: به اعتقاد من، یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که باید به آن پرداخته شود، این است که محققان و دانشمندان و کسانی که ایده‌های جدید دارند و می‌توانند صنعت دام، طیور و آبزیان و حلقه‌های مختلف زنجیره تأمین محصولات پروتئینی کشور را یک گام به جلو ببرند، چه در کاهش قیمت تمام‌شده، چه بهبود کیفیت محصولات و چه ارتقای سلامت انسان تحت حمایت جدی حاکمیت قرار گیرند.

رئیس هیات مدیره انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان با انتقاد نسبت به اعطای سوبسید و یارانه‌های غیر هدفمند از پیش از انقلاب تاکنون به این صنعت، خاطر نشان کرد: نتیجه اعطای یارانه‌ها و سوبسید‌های غیرهدفمند به صنعت دام و طیور این بوده که فناوری و نوآوری در این صنعت، دیگر اولویت اول تولیدکنندگان نباشد. حتی برای سیاست‌گذاران نیز اولویت اصلی نحوه پرداخت یارانه به مصرف‌کننده نهایی است؛ چه این یارانه در قالب ارز دولتی باشد، چه معافیت‌های مالیاتی یا تسهیلات ارزان‌قیمت.

وی با تاکید بر اینکه در حالی‌که حدود ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی بخش کشاورزی به این صنعت اختصاص دارد، لازم است توجه به فناوری و نوآوری در آن جدی‌تر باشد، ادامه داد: اگر فعالان اقتصادی ما می‌خواهند در رویداد اینوفارم فعالیت پایدار و قدرتمندی داشته باشند، این حوزه باید برایشان جذابیت سرمایه‌گذاری ایجاد کند. امروز در صنعت دام و طیور بیش از ۴۰ هزار بهره‌بردار صنعتی دارای پروانه فعالیت داریم، اما به دلیل وجود سوبسید‌های غیرهدفمند، سرمایه‌گذاری چندان جذاب نیست.

رئیس هیات‌مدیره انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان تأکید کرد: باید برای این موضوعات راهکار یافت. طبیعی است که وزارت جهاد کشاورزی به‌عنوان سیاست‌گذار اصلی این بخش، همراه با دولت و نمایندگان مجلس، باید کمک کنند تا برای تولیدکنندگان محصولات دانش‌بنیان انگیزه ایجاد شود و آنها روزبه‌روز در این حوزه فعال‌تر شوند.

وی به خروج پژوهشگران این حوزه از کشور اشاره کرد و گفت: یکی از خبر‌های نگران‌کننده این است که بسیاری از محققان و پژوهشگران ما ایده‌های خود را به شرکت‌های خارجی می‌دهند. این یعنی نیروی نخبه ما در حال جذب شدن در شرکت‌های خارجی است و ایده‌های آنها در خارج از کشور پیاده‌سازی می‌شود. این روند باید در کشور خودمان اتفاق بیفتد. حتی وقتی با این محققان صحبت می‌کنیم، بسیاری از آنها علاقه‌مندند همان ایده را در ایران اجرا کنند، اما به دلیل اینکه ایده‌هایشان خریداری یا پذیرفته نمی‌شود، ناچار به همکاری با خارج می‌شوند. اینجا نقش ما پررنگ است و متأسفانه در سال‌های اخیر کم‌کاری کرده‌ایم.

قدیری ابراز امیدواری کرد که رسانه‌ها به چالش‌های این حوزه بیشتر بپردازند و یادآور شد: اهمیت این صنعت غیرقابل انکار است؛ چرا که با امنیت غذایی و رشد جمعیت کشور گره خورده است. از سوی دیگر، کاهش زمین‌های کشاورزی و نهاده‌های دامی، وابستگی کشور‌ها به فناوری را افزایش می‌دهد. محققان و نوآوری‌های داخلی ما می‌توانند این وابستگی را در حوزه نهاده‌های خوراک دام روزبه‌روز کمتر کنند.