جان تازه برای مدارس ویران‌شده در زلزله

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: ساعت ۳:۵۱ بامداد ۱۳ مهرماه بود که ناگهان زمین‌لرزه ۵.۴ ریشتری شهرستان خوی را چنان لرزاند که هنوز آثار ویرانی‌ها در شهر بویژه مدارسی که بعضاً ملجأ زلزله‌زدگان بود، باقی است. در زلزله خوی حدود ۲۳۰ مدرسه تحت تأثیر زلزله قرار گرفت که ۸۴ مدرسه آسیب جزئی و کلی دیدند و با ارزیابی کامل‌تر ۴۹ مدرسه با خسارت بیشتری مواجه شدند. از این ۴۹ مدرسه ۷ مدرسه باید تخریب و بازسازی شوند که تاکنون اجازه داده نشده دانش‌آموزان به آن وارد شوند. گفته می‌شود مدارسی که در زلزله تخریب شدند بیش از ۵۰ سال عمر دارند که اکنون در مرحله تخریب و بازسازی هستند.

۲۸ مهرماه است، وارد یکی از مدارس آسیب‌دیده که باید بسرعت مقاوم‌سازی و تعمیر شود، می‌شویم.

مدرسه تیزهوشان علامه حلی در خوی است، به محض ورودمان به حیاط مدرسه دیوارهای آوارشده و شیشه‌های شکسته نمایان است، اما داخل مدرسه اوضاع بدتر از این است، زلزله تقریباً هیچ قسمتی از مدرسه را در مواجهه با ویرانی بی‌نصیب نگذاشته، برخی دیوار‌ها ریخته‌اند و برخی دیگر با وجود ترک‌های عمیق هنوز سرپا هستند. کارگران حتی در روز تعطیل هم مشغول کار تعمیر مدرسه هستند و هر کدامشان گوشه کاری را گرفته‌اند، می‌گویند باید تا ۱۰ روز آینده بخش زیادی از تعمیرات مدرسه را انجام دهیم تا بچه‌ها به مدرسه بازگردند. به گفته مسئولان نوسازی استان، کارگران و کارشناسان نوسازی دو شیفت کار می‌کنند تا مدرسه به حالت استاندارد خود بازگردد. سایر مدارس از جمله هنرستان خواجه نصیرالدین طوسی و دبیرستان صیاد شیرازی که از آن دیدن کردیم، وضعیت مشابه دبیرستان علامه حلی دارند. وضعیت خرابی‌های به بار آمده باعث بلاتکلیفی دانش‌آموزان هم شده به گونه‌ای که آن‌ها تا زمان آماده شدن کلاس‌هایشان مجبور به انتقال به مدارس دیگر شده‌اند.

قربان رحمانی، مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس آذربایجان غربی با اشاره به وضعیت مدارس زلزله‌زده خوی می‌گوید: به طور کلی ۴۳ مدرسه به تعمیرات جزئی و کلی نیاز داشتند که ما این تعمیرات را در شهرستان خوی شروع کردیم که کلاً ۴۰۵ کلاس درس را شامل می‌شود. همچنین برای کل خسارت وارد شده ۹۳ میلیارد تومان برآورده هزینه شده که تخصیص پیدا کرد.

وی در پاسخ به این سؤال که تاکنون چقدر از کار تعمیرات و بازسازی مدارس پیش رفته است، توضیح می‌دهد: ما یک سری پروژه داریم که درصد پیشرفت آن‌ها بالا است، از این رو با استانداری مکاتبه و برنامه‌ریزی کردیم که تخصیص‌های آن‌ها را نقدی کنند تا آخر آبان‌ماه ۳۰ کلاس را تحویل آموزش و پرورش بدهیم، وقتی که ۳۰ کلاس را تحویل آموزش و پرورش بدهیم و آن را دو شیفته کنیم در واقع ۶۰ کلاس تأمین خواهد شد. (حالا این روز‌ها که گزارش را می‌خوانید روز‌های آخر آبان‌ماه است و بچه‌ها منتظر تحویل مدارسشان.)

مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس آذربایجان غربی ادامه می‌دهد: شهرستان خوی از جمله شهرستان‌هایی است که خیرین زیادی دارد و پروژه‌های خیر‌ساز هم زیاد دارند. خوشبختانه درباره این موضوع هم خیرین شهرستان خوی وارد قضیه شدند. آن‌ها به چند مدرسه که در زلزله آسیب دیده بود ورود کردند و تعمیراتشان را هم شروع کردند و بقیه آن را هم اداره‌کل نوسازی مدارس پیمان‌سپاری می‌کند و برخی هم کارشان توسط پیمانکار شروع شده است.

وجود مدارس سه‌شیفته در آذربایجان غربی

رحمانی درباره وضعیت کلی مدارس استان آذربایجان غربی بیان کرد: ما در سطح استان آذربایجان غربی ۵ هزار و ۴۸ مدرسه و آموزشگاه با تعداد ۲۵ هزار و ۸۵۷ کلاس درس داریم. سرانه آموزشی در استان ما ۴.۱ است که البته میانگین کشوری ۵.۲ بوده، اما استاندارد ۸.۳۹ است. این سرانه ۴.۱ در سطح استان است، اما در مرکز استان حدود ۲.۶۹ است یعنی نسبت به سطح استان هم کمتر است. حتی در مرکز استان ما مدارسی داریم که سه‌شیفته هستند، زیرا تراکم دانش‌آموزان بسیار بالا است یعنی دانش‌آموزان در این استان علاوه بر شیفت صبح و عصر شیفت شبانه هم دارند. رحمانی در پاسخ به این سؤال که چند درصد مدارس ارومیه سه شیفت هستند، گفت: تعداد این مدارس اندک است، اما به هر حال در مرکز استان مدارس سه‌شیفته‌ای هم داریم و اگر بخواهیم به متوسط سرانه کشوری برسیم ۴۵۰۰ کلاس درس نیاز داریم. سرانه شهرهایمان متفاوت است و برخی از شهرهایمان از سرانه کشوری بیشتر است، زیرا جمعیت دانش‌آموزی‌شان کم است.

وی درباره تراکم دانش‌آموزی استان آذربایجان غربی بیان کرد: آذربایجان غربی جزو استان‌های لازم‌التوجه است، سه استان سیستان و بلوچستان، البرز و آذربایجان غربی از نظر سرانه دانش‌آموزی پایین‌ترین سرانه را دارند، ولی با توجه سفری که رئیس جمهور به این استان داشتند، اعتبار خوبی برای مدارس مصوب کردند و تخصیص اعتبارات در حال انجام است.

مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس آذربایجان غربی خاطر نشان کرد: حدود ۲ هزار و ۳۱۵ میلیارد تومان تخصیص داده شده که باید طی سه سال پرداخت شود. از این ۲ هزار و ۳۱۵ میلیارد تومان مبلغ ۱۱۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل مدارس نیمه تمام و ۱۲۱۵ میلیارد تومان نیز برای پروژه‌های محرویت‌زدایی در نظر گرفته شده است. با کمک از اعتبار محرومیت‌زدایی ۵۰ پروژه را آغاز کرده‌ایم و امسال مبلغ ۲۵۶ میلیارد تومان برای ما مصوب شده است که بزودی این مبلغ تخصیص پیدا خواهد کرد.

رحمانی با اشاره به نقش خیرین در ساخت مدارس گفت: از ردیف خیرین ۳۰۰ میلیارد تومان پیش‌بینی شده و از محل فروش املاک مازاد آموزش و پرورش ۳۰۰ میلیارد تومان مصوب شده که باید از این محل آموزش و پرورش املاک مازاد خود را بفروشند و برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام و شروع پروژه‌های جدید هزینه کند.

وی درباره مناطق محروم و روستایی و صعب‌العبور که مدرسه ندارند یا فقط مدارس ابتدایی دارند، گفت: در برخی مناطق محروم و روستایی استان، مدارس ابتدایی به صورت کانکس است و ۳۹۹ مدرسه کانکسی در کشور داریم. طرح رضا پناهی برای جمع‌آوری مدارس کانکسی در کشور شروع شده است. در استان آذربایجان غربی هیچ مدرسه سنگی، خشک‌چین و کپری نداریم و اکنون برنامه جمع‌آوری مدارس کانکسی در استان در حال اجراست. اولویت جمع‌آوری مدارس کانکسی هم با مدارس دارای ۱۰ تا ۱۵ نفر است که حدود ۸۵ مدرسه با ۱۲۰ کلاس با این شیوه شناسایی شده است. اخیراً برای این کار هم ۳۰ میلیارد تومان به ما تخصیص داده‌اند که در حال طی شدن مراحل آن برای سپردن به پیمانکار هستیم.

افزایش جمعیت دانش‌آموزی در استان آذربایجان غربی

وی افزود: در دولت سیزدهم ۱۲۶ مدرسه با ۷۴۵ کلاس درس به آموزش و پرورش استان تحویل دادیم که یک‌هزار و ۸۰ میلیارد تومان هم برای آن‌ها هزینه شده، اما با این حال با افزایش دانش‌آموز در این استان روبه‌رو هستیم، از طرفی برخی امکانات به روستا‌ها رسیده و مهاجرت از روستا به شهر هم کاهش یافته است.
مدیرکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس آذربایجان غربی درباره تجهیز مدارس به دستگاه‌های گرمایشی در ارومیه با توجه به سردسیر بودن آن، بیان کرد: اکثر تجهیزات گرمایشی استانداردسازی شده و بیشتر مدارس ما دارای پکیج هستند.