به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: تازهترین آمارهایی که معاون وزیر راه ارائه کرده است، نشان میدهد که اجرای پروژه عظیم ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در طرح نهضت ملی مسکن، نیاز به آورده مالی یا تامین بانکی منابع به میزانی بیشتر از آن چه تاکنون گفته شده است، دارد. طبق برخی گزارشها در خرداد امسال، برخی از متقاضیان در شهر جدید پرند از افزایش آورده نقدی از ۲۰۰ میلیون به ۳۲۰ میلیون تومان خبر داده بودند، اما محاسبات نشان میدهد این میزان احتمالاً به بیش از ۵۰۰ میلیون تومان هم افزایش خواهد یافت.
به گزارش خبرگزاری فارس، محمود محمودزاده در آیین افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه صنعت ساختمان گفت: «برای تحقق نهضت ملی مسکن و ساخت ۴ میلیون مسکن در چهار سال نیاز به تأمین مالی ۴ هزار هزار میلیارد تومان است که البته این به غیر از هزینه تأمین زمین و خدمات و مصالح آن است. از این رقم ۲ هزار و ۸۰۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی برای تأمین مصالح ساختمانی مورد نیاز است.»
به گزارش مجله خبری نگار، با استفاده از این دادهها و تقسیم رقم ۴ هزار هزار میلیارد تومان به ۴ میلیون مسکن، میتوان سرانه منابع مالی مورد نیاز برای ساخت ۴ میلیون مسکن را محاسبه کرد. بر این اساس، با ارقامی که وزارت راه اعلام کرده است، میتوان گفت که هزینه ساخت هر واحد مسکونی به چیزی در حدود یک میلیارد تومان خواهد رسید. این در حالی است که مبلغ وام نهضت ملی مسکن در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بیش از یک میلیون نفر جمعیت (کلان شهرها) ۴۰۰ میلیون تومان و در دیگر شهرها (۳۰۰ میلیون تومان) است. به این ترتیب با در نظر گرفتن مبالغ وام فعلی میتوان گفت آورده متقاضیان روی کاغذ (یعنی به طور متوسط برای ۴ میلیون مسکن در ۴ سال) باید چیزی در حدود ۵۵۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان باشد!
پیشتر یکی از نکات منفی طرح نهضت ملی مسکن، تاثیرپذیری آن از تورم عمومی و ساختمان بیان شده بود به طوری که هزینه ساخت آن از ابتدا تاکنون دستخوش تغییر شده و طبق اظهارات سوم مرداد جعفری معاون وزیر راه، بر اساس شاخص تعدیل سه ماه سوم ۱۴۰۰ به متری ۶ میلیون تومان رسیده است. این یعنی یک واحد ۸۰ متری نیاز به تامین مالی ۶۴۰ میلیون تومانی دارد و وام ۴۵۰ میلیونی در تهران، امکان محدود شدن آورده متقاضی به حدود ۲۰۰ میلیون تومان را مهیا میکند. با این حال، برخی خبرها در سال ۱۴۰۱ از جمله گزارش تسنیم در ۲۷ خرداد امسال نشان میدهد که آورده متقاضیان شهر جدید پرند تهران از ۲۰۰ میلیون به ۳۲۰ میلیون تومان نیز افزایش یافته است که به نظر میرسد علت آن افزایش هزینههای ساخت مسکن به دلیل تورم باشد.
تامین آورده نقدی توسط متقاضیان، در حدودی که معاون وزیر راه در سطح کلان بیان کرده، حتی با در نظر گرفتن رشد درآمد قشرهای هدف در سالهای آینده، کار بسیار دشواری است و موجب خواهد شد تا آمار انصرافیهای نهضت ملی مسکن، کم نباشد. از این رو، باید گفت دولت احتمالاً باید تدبیری برای افزایش قدرت خرید مسکن قشرهای هدف داشته باشد. در این خصوص، افزایش میزان وام نهضت ملی مسکن تا سقف ۷۰۰ میلیون تومان (برای تهران) که به تازگی وزیر راه و شهرسازی از پیشنهاد آن به شورای پول و اعتبار خبر داده، پاسخی به این نیاز تلقی میشود. رقمی که البته محاسبات تسنیم نشان میدهد اقساط آن (برای تهران) را به بیش از ۱۰ میلیون تومان خواهد رساند.
اما در صورت نبود امکان افزایش وام مسکن و ریزش قابل توجه متقاضیان، میتوان متصور بود که در پاسخ به هدف گذاری انجام شده برای افزایش عرضه مسکن مصرفی، برخی شرایط دریافت این واحدها تغییر یابد و دامنه شمول آن گستردهتر شود. در آن صورت احتمال این که متقاضیان اصلی این طرح به لایه دوم بهره مندی از این واحدها، یعنی مستاجران این واحدها (به جای مالک) رانده شوند، وجود خواهد داشت.
یکی از چالشهای اجرای قانون جهش تولید مسکن، تامین مالی منابع آن (از جانب دولت و نظام بانکی) است. در این خصوص، خبرگزاری تسنیم به نقل از طغیانی سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، از پیش بینی تامین ۲۳ هزار میلیارد تومان از محل فروش اموال وزارت مسکن در کل کشور خبر داد. وی افزود: تسهیلات بانکی، خط اعتباری مسکن مهر، فروش اموال و دارایی دستگاههای دولتی، ابزارهای تامین مالی بازار سرمایه و تامین مالی خارجی به شکل تهاتر یا غیرتهاتر به عنوان پنج روش دولت برای تامین نقدینگی مورد نیاز جهت اجرای قانون جهش تولید مسکن است.
به گزارش مجله خبری نگار، در هر حال تامین منابع ساخت ۴ میلیون مسکن با چالش جدی مواجه است و توجه به چگونگی تامین این منابع ضروری است چرا که افزایش آورده متقاضیان با توجه به قدرت خرید پایین متقاضیان با چالش مواجه است و افزایش منابع بانکی این طرح برای افزایش وام آن نیز با این معضل روبه روست و تحقق منابع بانکی فعلی این طرح نیز با چالشهایی همراه است، به این ترتیب استفاده از ابزارهای مالی دیگر نظیر بازار سرمایه و تامین مالی خارجی در این زمینه ضروری است.