آیا بعد از ترک قهوه، خواب‌ها واضح‌تر می‌شوند یا برعکس؟

به گزارش مجله خبری نگار، هزاران نفر در سراسر جهان گزارش می‌دهند که تنها چند روز پس از کاهش مصرف قهوه و نوشیدنی‌های محرک، رویا‌های واضحی را تجربه می‌کنند. این پدیده مرموز، سوالات عمیقی را در مورد تأثیر کافئین بر خواب و رویا مطرح می‌کند.

کارشناسان تأیید می‌کنند که این یک پدیده «بازگشت خواب» است، که در آن مغز برای جبران کمبود خواب قبلی وارد حالت خواب عمیق می‌شود و مرحله رویا دیدن را تا ۳۰ درصد افزایش می‌دهد.

نکته قابل توجه این است که این خواب‌ها سرشار از جزئیات، رنگ و وقایع متوالی هستند، گویی صحنه‌ها زنده می‌شوند. برخی افراد آنها را به عنوان یک تجربه سینمایی در ذهن خود توصیف می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به دلیل واقع‌گرایی شدیدشان، آنها را نگران‌کننده می‌دانند.

محققان به دوستداران قهوه که مایل به تجربه این پدیده منحصر‌به‌فرد هستند توصیه می‌کنند که به تدریج میزان مصرف کافئین خود را کاهش دهند و در عین حال هیدراتاسیون بدن خود را حفظ کرده و ورزش کنند. آنها همچنین تأکید می‌کنند که این تجربه از فردی به فرد دیگر متفاوت است و ممکن است دریچه‌ای به سوی کشف اسرار جدید در مورد مغز انسان در هنگام خواب باشد.

کافئین و تاثیر آن بر خواب

کافئین یک محرک است که باعث می‌شود ما احساس هوشیاری و انرژی کنیم. این ماده با مسدود کردن یک ماده شیمیایی در مغز به نام آدنوزین، که مسئول ایجاد خواب‌آلودگی است، عمل می‌کند.

در طول روز، زمانی که بیدار و فعال هستیم، آدنوزین به تدریج در مغز تجمع می‌یابد و تا عصر، این تجمع به ما کمک می‌کند احساس خواب‌آلودگی کنیم. در طول خواب، آدنوزین از بین می‌رود و ما را در صبح سرحال و آماده می‌کند تا این چرخه را دوباره از سر بگیریم.

وقتی کافئین مصرف می‌کنیم، چه از طریق قهوه، چای، نوشابه یا حتی شکلات، سیگنال‌های آدنوزین را مسدود می‌کند. این بدان معناست که با وجود وجود آدنوزین در مغز، احساس خواب‌آلودگی نمی‌کنیم. اما وقتی اثرات کافئین از بین می‌رود، ممکن است چیزی را تجربه کنیم که به آن "سقوط کافئین" می‌گویند، یعنی افزایش ناگهانی خواب‌آلودگی.

کافئین برای مدتی در بدن شما باقی می‌ماند و نیمه عمر آن بین سه تا شش ساعت است. این بدان معناست که نیمی از کافئینی که مصرف کرده‌اید ممکن است پس از این مدت هنوز در بدن شما فعال باشد و بر توانایی خواب شما تأثیر بگذارد.

اگر بعد از ظهر یک فنجان قهوه بنوشید، ممکن است شب‌ها به سختی به خواب بروید، یا خوابتان مختل شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که کافئین، به ویژه هنگامی که در اواخر روز مصرف شود، کیفیت خواب را کاهش می‌دهد، به ویژه بر خواب عمیق (خواب بدون حرکت سریع چشم (NREM)) تأثیر می‌گذارد، که برای احساس استراحت و تجدید قوا ضروری است.

اگرچه تحقیقات مستقیم در مورد تأثیر کاهش کافئین بر وضوح رویا محدود است، اما یک ارتباط منطقی وجود دارد که می‌توانیم بررسی کنیم. بسیاری از افراد چند روز پس از کاهش کافئین متوجه می‌شوند که رویاهایشان واضح‌تر یا عجیب‌تر می‌شود. این به دلیل تأثیر کافئین بر خواب ما و ارتباط خواب با رویا‌های ماست.

کافئین می‌تواند مدت زمان کلی خواب را کاهش داده و بیدار شدن‌های شبانه را افزایش دهد، به خصوص اگر در اواخر شب مصرف شود. وقتی مصرف کافئین را کاهش می‌دهیم، بدن شروع به "بهبود" می‌کند، به این معنی که ممکن است خواب عمیق‌تر و طولانی‌تری داشته باشیم. این منجر به افزایش خواب با حرکت سریع چشم (REM) می‌شود، مرحله‌ای که رویا دیدن اتفاق می‌افتد.

در طول خواب REM، بدن در حالت آرامش است، در حالی که مغز بسیار فعال است و به این ترتیب رویا‌ها جزئیات بیشتری دارند و واضح‌تر دیده می‌شوند.

علاوه بر این، خواب REM مرحله‌ای است که ما اغلب در طول شب از آن بیدار می‌شویم. اگر در این مرحله از خواب بیدار شویم، احتمال بیشتری دارد که رویا‌های خود را به خاطر بسپاریم، زیرا آنها در حافظه ما تازه هستند. بنابراین، با کاهش کافئین، ممکن است دوره‌های خواب REM خود را افزایش دهیم، که به معنای فرصت‌های بیشتر برای تجربه و به یاد آوردن رویا‌های شفاف است.

با این حال، مهم است که به خاطر داشته باشید که خواب و رویا پیچیده هستند. همه نمی‌توانند پس از کاهش مصرف کافئین، رویا‌های شفاف را تجربه کنند و این اثر ممکن است موقتی باشد و فقط چند روز یا چند هفته طول بکشد.

فواید کافئین و اهمیت زمان مصرف

کافئین فقط ماده‌ای نیست که باعث هوشیاری ما می‌شود؛ بلکه فواید بی‌شماری دارد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف‌کنندگان قهوه ممکن است کمتر مستعد افسردگی باشند و کافئین همچنین با کاهش خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند پارکینسون مرتبط دانسته شده است.

قهوه حاوی ویتامین‌های گروه B و آنتی‌اکسیدان‌ها است و آن را به بخشی از یک رژیم غذایی سالم تبدیل می‌کند.

اگر عاشق کافئین هستید و نمی‌خواهید آن را به طور کامل کنار بگذارید، نکته کلیدی زمان‌بندی است. سعی کنید حداقل هشت ساعت قبل از خواب از مصرف کافئین خودداری کنید و ۱۲ ساعت قبل از خواب از مصرف دوز‌های زیاد خودداری کنید. به عنوان مثال، اگر معمولاً ساعت ۱۱ شب به رختخواب می‌روید، سعی کنید بعد از ساعت ۳ بعد از ظهر کافئین مصرف نکنید و مصرف مقادیر زیاد را بعد از ظهر محدود کنید. این زمان‌بندی می‌تواند به بهبود کیفیت خواب شما کمک کند، که ممکن است منجر به افزایش خواب REM و احتمالاً رویا‌های واضح‌تر شود.

منبع: مدیکال اکسپرس