به گزارش مجله خبری نگار، با وجود فواید فراوان گشنیز، همه نمیتوانند آزادانه آن را مصرف کنند. شرایط خاصی وجود دارد که هنگام استفاده از آن باید احتیاط کرد. چه کسی میتواند از گشنیز سود ببرد و چه کسی میتواند به آن آسیب برساند؟
گشنیز برگها و ساقههای گیاه Coriandrum sativum است که متعلق به خانواده Araceae است. میوه آن نیز به عنوان گشنیز شناخته میشود. قسمت سبز گیاه به طور گسترده در غذاهای خاورمیانه، قفقاز، هند و آمریکای جنوبی مورد استفاده قرار میگیرد.
گشنیز طعمی طراوتبخش، اسیدی و کمی تند دارد، اما برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی آن را به طور کامل رد میکنند. مطالعات نشان داده است که برخی افراد ژن خاصی مرتبط با حس بو دارند که باعث میشود گشنیز برای آنها بویی شبیه به صابون لباسشویی داشته باشد.
فواید دارویی گشنیز به خوبی شناخته شده است. این گیاه علاوه بر مواد معدنی ضروری مانند کلسیم، پتاسیم، آهن و منیزیم، سرشار از ویتامینهای A، C و K و همچنین ویتامینهای گروه B است. میتوان آن را به عنوان یک مکمل غذایی طبیعی، به ویژه در فصل سرما یا زمانی که سیستم ایمنی بدن ضعیف است، در نظر گرفت.
گشنیز همچنین به دلیل خواص آنتیاکسیدانیاش شناخته شده است. این گیاه حاوی فلاونوئیدها و کاروتنوئیدهایی است که به مبارزه با رادیکالهای آزاد، کند کردن پیری سلولها و کاهش خطر التهاب مزمن کمک میکنند. این گیاه دارای اثرات ضد میکروبی است و در دوران باستان برای تصفیه آب و به عنوان ضدعفونیکننده هنگام تهیه غذا مورد استفاده قرار میگرفته است. مطالعات همچنین نشان دادهاند که عصاره گشنیز در برابر چندین باکتری بیماریزا، از جمله سالمونلا وای. کولی، مؤثر است.
شایان ذکر است که گشنیز به آرامی هضم را تحریک میکند، تشکیل گاز را کاهش میدهد و اثر صفرابر دارد. در طب سنتی برای درمان سنگینی معده، نفخ و حالت تهوع استفاده شده است. علاوه بر این، مطالعات نشان دادهاند که عصاره گشنیز میتواند اضطراب را کاهش داده و به رفع بیخوابی کمک کند.
با وجود تمام مزایای آن، موارد منع مصرف بالقوهای برای استفاده از گشنیز وجود دارد:
فشار خون پایین: افراد مبتلا به فشار خون پایین باید گشنیز را با احتیاط مصرف کنند، زیرا ممکن است اثر گشادکننده عروق داشته باشد که ممکن است باعث ضعف، سرگیجه یا خواب آلودگی شود.
آلرژی: گشنیز ممکن است باعث واکنشهای آلرژیک نادر، از جمله خارش، قرمزی پوست، بثورات پوستی یا تورم غشاهای مخاطی شود. بنابراین، به افرادی که به سبزیجات برگدار مانند جعفری، شوید یا کرفس حساسیت دارند، توصیه میشود ابتدا مقدار کمی از آن را امتحان کنند.
مشکلات معده: مصرف گشنیز در هنگام تشدید زخم معده یا گاستریت با اسیدیته بالا توصیه نمیشود، زیرا در صورت آسیب به غشای مخاطی، میتواند ترشح شیره معده را تحریک کرده و ناراحتی را افزایش دهد.
بارداری: زنان باردار باید از مصرف مقادیر زیاد گشنیز خودداری کنند، زیرا ممکن است باعث افزایش سفتی رحم شود. با این حال، مصرف آن در مقادیر متوسط به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی طبیعی بیخطر تلقی میشود.
نکات کلی مصرف: گشنیز بهتر است به صورت تازه با غذاهای مختلف و سالاد مصرف شود و همچنین میتوان آن را به آبمیوهها و کوکتلها اضافه کرد. برای افزایش اثر ضد باکتریایی آن، میتوان آن را با سیر و لیمو مخلوط کرد.