به گزارش مجله خبری نگار/بر اساس مطالعهای که توسط محققان دانشگاه فلوریدا و دانشگاه لینشوپینگ انجام شده و در مجله Cell منتشر شده است، اختلال در فلور روده در سالهای اول زندگی با تشخیصهایی مانند اوتیسم و ADHD در مراحل بعدی زندگی مرتبط است.
این اولین مطالعه آیندهنگر است که به بررسی ترکیب فلور روده و مجموعهای از عوامل دیگر در نوزادان که با رشد عصبی دوران کودکی مرتبط هستند، میپردازد. محققان مجموعهای از نشانگرهای بیولوژیکی را یافتند که به نظر میرسد با اختلالات رشد عصبی در آینده، مانند اختلالات طیف اوتیسم، ADHD، اختلالات ارتباطی و ناتوانی ذهنی مرتبط هستند.
پروفسور اریک تریپلت از دانشگاه فلوریدا میگوید: «جنبه قابل توجه این کار این است که این نشانگرهای زیستی در بدو تولد در خون بند ناف یا در مدفوع کودک یک ساله، بیش از یک دهه قبل از تشخیص، قابل تشخیص هستند.»
این مطالعه بخشی از مطالعه ABIS (همه کودکان در جنوب شرقی سوئد) است که توسط جانی لودویگسون از دانشگاه لینشوپینگ رهبری میشود. بیش از ۱۶۰۰۰ کودک متولد ۱۹۹۷-۱۹۹۹، که نماینده جمعیت عمومی هستند، از بدو تولد تا سن ۲۰ سالگی پیگیری شدند. از این تعداد، ۱۱۹۷ کودک یا ۷.۳٪ مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم، ADHD، اختلالات ارتباطی یا معلولیتهای ذهنی تشخیص داده شدند.
تعداد زیادی از عوامل سبک زندگی و محیطی از طریق نظرسنجیهایی که بارها در طول دوران رشد کودکان انجام شد، شناسایی شدند. محققان برای برخی از کودکان، مواد موجود در خون بند ناف و باکتریهای موجود در مدفوع آنها را در سن یک سالگی تجزیه و تحلیل کردند.
پروفسور لودویگسون از دانشگاه لینشوپینگ میگوید: «در این مطالعه، ما میبینیم که تفاوتهای واضحی در فلور روده در طول سال اول زندگی بین افرادی که به اوتیسم یا ADHD مبتلا میشوند و افرادی که به آن مبتلا نمیشوند، وجود دارد. ما ارتباطاتی با عوامل خاصی که بر باکتریهای روده تأثیر میگذارند، مانند درمان آنتیبیوتیکی در طول سال اول زندگی، که با افزایش خطر ابتلا به این بیماریها مرتبط است، پیدا کردیم.»
کودکانی که در طول سال اول زندگی خود مکرراً دچار عفونت گوش میشدند، در معرض خطر بیشتری برای تشخیص اختلالات عصبی-رشدی در مراحل بعدی زندگی بودند. احتمالاً خود عفونت مقصر نبود، اما محققان به ارتباط آن با درمان آنتیبیوتیکی مشکوک بودند. آنها دریافتند که وجود باکتری سیتروباکتر یا عدم وجود باکتری کوپروکوکوس، خطر تشخیص دیرهنگام را افزایش میدهد.
یک توضیح احتمالی این است که درمان آنتیبیوتیکی، فلور روده را مختل کرده و منجر به مشکلات عصبی-رشدی میشود. مطالعات قبلی نشان دادهاند که درمان آنتیبیوتیکی میتواند به فلور روده آسیب برساند و خطر بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی مانند دیابت نوع ۱ و تب روماتیسمی نوجوانان را افزایش دهد.
آنجلیکا آرنز از دانشگاه فلوریدا میگوید: «کوپروکوکوس و آکرمانسیا موسینیفیلا اثرات محافظتی بالقوهای دارند. این باکتریها با مواد مهم موجود در مدفوع، مانند ویتامین B و پیشسازهای انتقالدهنده عصبی، که نقش حیاتی در تنظیم سیگنالدهی مغز دارند، مرتبط هستند. به طور کلی، ما کمبود این باکتریها را در کودکانی که بعداً تشخیص عصبی رشدی دریافت کردند، مشاهده کردیم.»
مطالعه حاضر همچنین تأیید میکند که اگر والدین سیگار بکشند، خطر ابتلای کودک به بیماریهای عصبی افزایش مییابد. برعکس، طبق این مطالعه، تغذیه با شیر مادر اثر محافظتی دارد.
محققان در خون بند ناف گرفته شده در بدو تولد، میزان مواد مختلف دخیل در متابولیسم بدن، مانند اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه را تجزیه و تحلیل کردند. آنها همچنین برخی از مواد مضر خارج از بدن، مانند نیکوتین و سموم محیطی را اندازهگیری کردند. آنها مواد موجود در خون بند ناف ۲۷ کودک مبتلا به اوتیسم را با همان تعداد کودک بدون تشخیص مقایسه کردند.
مشخص شد کودکانی که بعداً بیماری آنها تشخیص داده شد، سطح پایینی از چندین چربی مهم در خون بند ناف خود داشتند. یکی از آنها اسید لینولنیک بود که برای ساخت اسیدهای چرب امگا ۳ مورد نیاز است. اسیدهای چرب امگا ۳ اثرات ضد التهابی و مجموعهای از اثرات دیگر بر مغز دارند.
همین گروه همچنین سطح بالاتری از PFAS، گروهی از مواد شیمیایی که به عنوان بازدارنده شعله استفاده میشوند و نشان داده شده است که از چندین طریق مختلف بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی میگذارند، نسبت به گروه کنترل داشتند. PFAS میتواند از طریق آب آشامیدنی، غذا و هوایی که تنفس میکنیم وارد بدن شود.
مشخص نیست که روابطی که تیم تحقیقاتی در کودکان سوئدی پیدا کردند، قابل تعمیم به سایر جمعیتها باشد، اما این سؤالات باید در گروههای دیگر مورد مطالعه قرار گیرند. سؤال دیگر این است که آیا عدم تعادل در فلور روده یک عامل محرک است یا نتیجه عوامل زمینهای مانند رژیم غذایی یا آنتیبیوتیکها.
با این حال، حتی زمانی که محققان عوامل خطری را که میتوانند بر فلور روده تأثیر بگذارند کنترل کردند، دریافتند که ارتباط با تشخیصهای بعدی برای بسیاری از باکتریها همچنان پابرجاست، که نشان میدهد برخی از تفاوتهای فلور روده بین کودکانی که در آینده تشخیص داده میشوند و کودکانی که تشخیص داده نمیشوند، توسط چنین عوامل خطری توضیح داده نمیشوند.
این تحقیق در مراحل اولیه خود است و تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما این کشف که بسیاری از نشانگرهای زیستی اختلالات عصبی-رشدی آینده را میتوان در اوایل زندگی مشاهده کرد، امکان تدوین پروتکلهای غربالگری و اقدامات پیشگیرانه را در درازمدت فراهم میکند.