برای انتخاب رشته به هوش مصنوعی اکتفا نکنید!

به گزارش مجله خبری نگار/ایمنا،محمد صادقی اظهار کرد: در همایش معرفی رشته‌های دانشگاه صنعتی اصفهان، تمرکز اصلی بر معرفی رشته‌ها توسط استادان و راهنمایی مستقیم دانش‌آموزان بود، نه بر استفاده از سامانه‌های هوش مصنوعی، با این حال از آنجا که موضوع هوش مصنوعی در انتخاب رشته این روز‌ها به دغدغه مهمی تبدیل شده است، دیدگاه کلی خود را عرض می‌کنم، رویکرد بنده در این زمینه محتاطانه است؛ هوش مصنوعی می‌تواند در تحلیل داده‌ها مفید باشد، اما هیچ‌گاه جایگزین شناخت علایق، استعداد‌ها و شرایط فردی دانش‌آموز نخواهد شد.

وی افزود: هوش مصنوعی با تحلیل حجم وسیعی از داده‌های ورودی، همچون رتبه‌های قبولی، ظرفیت رشته‌ها و روند تغییرات پذیرش، چارچوبی اولیه برای انتخاب رشته می‌تواند فراهم کند. با وجود این، محدودیت‌های جدی نیز وجود دارد. اول اینکه داده‌های ورودی ابزار‌های هوش مصنوعی از منابع غیر رسمی استخراج می‌شود که خروجی آنها را می‌تواند زیر سوال ببرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه‌صنعتی اصفهان گفت: سامانه‌های هوش مصنوعی توانایی درک علایق، شخصیت و شرایط فردی دانش‌آموز را ندارند، داده‌های آماری نمی‌توانند علاقه واقعی یا موقعیت خانوادگی فرد را به‌درستی نشان دهند؛ همچنین برخی مشاوران غیرحرفه‌ای ممکن است با تکیه صرف بر این ابزارها، داوطلبان را به انتخاب‌هایی سوق دهند که با شرایط زندگی آنان همخوانی ندارد.

استفاده از هوش مصنوعی برای انتخاب رشته کنکور ۱۴۰۳ موثر است؟ - ایمنا

صادقی تاکید کرد: اگرچه بعضی از ابزار‌های هوش مصنوعی تلاش کرده‌اند با آزمون‌های رغبت‌سنجی به شناخت علایق فرد کمک کنند، اما نتایج آنها بیشتر به دلیل تمایل هوش مصنوعی به جلب رضایت مخاطب، دقیق و واقع‌بینانه نیست، در مقابل مشاوره انسانی توانایی بررسی جامع علاقه، استعداد، شرایط مالی و جغرافیایی دانش‌آموز را دارد و راهنمایی شخصی و منعطف ارائه می‌دهد. تجربه ما در همایش اخیر، با حضور بیش از ۳۵ استاد هیئت علمی دانشگاه و مشارکت بیش از ۵۵۰ دانش‌آموز، نشان داد که تعامل انسانی و پاسخ مستقیم استادان ارزش افزوده‌ای ایجاد می‌کند که هیچ سامانه‌ای قادر به جایگزینی آن نیست.

وی بیان کرد: به همین دلیل، استفاده صرف از هوش مصنوعی توصیه نمی‌شود و این ابزار تنها می‌تواند در کنار مشاوره انسانی نقش مکمل داشته باشد. دانش‌آموزانی که به‌صرف به توصیه‌های سامانه‌های هوش مصنوعی تکیه کنند، ممکن است انتخاب‌هایی انجام دهند که با علاقه یا اهداف بلندمدت آنها هماهنگ نباشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه‌صنعتی اصفهان گفت: پرسش از آینده هوش مصنوعی در نظام آموزشی، فراتر از موضوع انتخاب رشته است. به باور من، استفاده از این ابزار باید به‌گونه‌ای باشد که فرآیند یادگیری و توانایی‌های شناختی دانش‌آموزان را تقویت کند، نه اینکه جایگزین آنها شود. تاریخچه استفاده انسان از ابزار‌ها نشان می‌دهد که اتکا بیش از حد به یک وسیله می‌تواند توانایی‌های ذاتی انسان را تضعیف کند.

صادقی تصریح کرد: اگر قرار باشد هوش مصنوعی جایگزین فعالیت‌های ذهنی دانش‌آموز یا دانشجو شود، خطری جدی متوجه نظام آموزشی خواهد بود. در نقطه مقابل، اگر استادان و فراگیران بیاموزند که هوش مصنوعی را به‌عنوان ابزار کمکی برای آزادسازی ظرفیت‌های ذهنی و خلاقیت و بهبود بهره‌وری آموزشی به کار بگیرند، این فناوری می‌تواند نه‌تنها آسیب‌زا نباشد بلکه فرایند یادگیری را تسریع و عمق آن را افزایش دهد؛ بنابراین آینده مطلوب، وابسته به نوع نگاه و میزان بلوغ در بهره‌برداری از این فناوری خواهد بود. رویکرد حوزه آموزشی در دانشگاه صنعتی اصفهان، بهره گیری از هوش مصنوعی برای ارتقا فرایند یادگیری و آموزش است.