به گزارش مجله خبری نگار، در مقالهای مروری که اخیراً در مجله Nutrients منتشر شده است، محققان ایتالیایی دریافتند که مصرف منظم روغن زیتون فوق بکر (EVOO) به عنوان بخشی از رژیم غذایی مدیترانهای با کاهش قابل توجه خطر ابتلا به بیماری قلبی، کاهش التهاب و بهبود سلامت عروق مرتبط است.
دانشمندان معتقدند که این فواید در درجه اول به دلیل محتوای بالای پلی فنولها، ترکیبات گیاهی با خواص آنتیاکسیدانی و ضد التهابی در این روغن است. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که قویترین شواهد در افراد مبتلا به بیماری قلبی یا در معرض خطر بالا ظاهر میشود، در حالی که دادههای مربوط به فواید آن برای جمعیتهای سالمتر نسبتاً محدود است. قدرت و ثبات این شواهد نیز در مطالعات مختلف متفاوت است و خواستار تحقیقات بیشتر برای تأیید یافتهها است.
بسیاری از مطالعات موجود محدودیتهای بیشماری دارند، مانند حجم نمونه کوچک، تنوع فرمولاسیون روغن زیتون مورد استفاده و تمرکز آنها بر گروههای پرخطر به جای جمعیت عمومی.
روغن زیتون فوق بکر که با حداقل فرآوری از درخت زیتون استخراج میشود، به دلیل غنی بودن از ترکیبات مفید، یکی از باکیفیتترین روغنهای گیاهی است. در حالی که بیشتر آن از تریگلیسیرید و اسیدهای چرب تشکیل شده است، باقیمانده آن حاوی ترکیبات فعال بیولوژیکی مانند هیدروکسی تیروزول، تیروزول و مشتقات آنها است. نشان داده شده است که این مواد با استرس اکسیداتیو که نقش عمدهای در تصلب شرایین، بیماریهای قلبی و سرطان دارد، مبارزه میکنند.
اهمیت این ترکیبات در تغییر غلظت آنها بسته به عوامل مختلفی از جمله نوع زیتون، آب و هوا و روشهای فرآوری نهفته است.
در سال ۲۰۱۲، سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA) از یک ادعای بهداشتی حمایت کرد که پلیفنولهای روغن زیتون در غلظتهای مشخص، به محافظت از چربیهای خون در برابر آسیب اکسیداتیو کمک میکنند.
مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم روغن زیتون فوق بکر، به ویژه نوع غنی از پلیفنولها، با بهبودهای قابل توجهی در چندین شاخص سلامت، از جمله موارد زیر، همراه است:
- عملکرد رگهای خونی را بهبود میبخشد و تولید اکسید نیتریک را افزایش میدهد که به شل شدن شریانها کمک میکند.
- کاهش سطح التهاب که با کاهش پروتئین واکنشی C و اینترلوکین-۶ نشان داده شده است.
- بهبود سطح کلسترول با کاهش کلسترول بد اکسید شده و افزایش کلسترول خوب.
- افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی بدن به طور کلی.
- بهبود فشار خون سیستولیک و جریان خون به اندامها.
شایان ذکر است که این مزایا زمانی که این روغن به عنوان بخشی از رژیم غذایی مدیترانهای مصرف شود، که شامل سبزیجات، میوهها، ماهی و غلات کامل نیز میشود، بیشتر مشهود است. علاوه بر این، برخی از شاخصها، مانند توانایی کلسترول خوب در انجام عملکرد خود، در همه مطالعات بهبود واضحی نشان ندادند، که نشان دهنده تغییر در میزان تأثیر بسته به شاخص سلامت مورد مطالعه است.
در اسپانیا، یک مطالعه طولانی مدت نشان داد که رژیم غذایی مدیترانهای غنی از روغن زیتون فوق بکر در پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی در یک دوره هفت ساله مؤثرتر از رژیم غذایی کمچرب بوده است. در همین حال، تحقیقات استرالیایی نشان داد که روغن غنی از پلیفنول به طور قابل توجهی فشار خون سیستولیک را در افراد مبتلا به چاقی شکمی یا التهاب مزمن کاهش میدهد.
در سطح مولکولی، مطالعات نشان دادهاند که روغن زیتون فوق بکر بر بیان ژنهای مرتبط با التهاب و سلامت قلب تأثیر میگذارد و برخی از متابولیتهای آن با خطر بیماریهای قلبی عروقی ارتباط معکوس دارند. با این حال، این اثرات بسته به ترکیب شیمیایی روغن متفاوت است و این امر نیاز به استانداردسازی استانداردهای محصول را در تحقیقات آینده برجسته میکند.
با وجود این نتایج امیدوارکننده، محققان تأکید میکنند که بیشتر شواهد فعلی بر گروههای پرخطر متمرکز است، در حالی که اثرات این روغن بر جمعیت عمومی نیاز به مطالعه بیشتر دارد.
آنها همچنین به نیاز به آزمایشهای بالینی بزرگ و چند مرکزی با استفاده از فرمولاسیونهای استاندارد روغن برای اطمینان از نتایج دقیقتر اشاره میکنند.
منبع: نیوز مدیکال