به گزارش مجله خبری نگار/دانشمندان موسسه علوم هند یک ماده مصنوعی به نام «نانوزیم» بر پایه اکسید وانادیوم ساختهاند که میتواند بدون خطر خونریزی از لخته شدن خون خطرناک جلوگیری کند. این پیشرفت در مجله علمی Angewandte Chemie International Edition (ACIE) شرح داده شده است.
در بدن سالم، پلاکتها فقط زمانی لخته تشکیل میدهند که رگهای خونی آسیب ببینند. با این حال، در شرایطی مانند آمبولی ریوی (PE) یا کووید-۱۹، استرس اکسیداتیو و افزایش سطح گونههای فعال اکسیژن (ROS) باعث میشود این فرآیند از کنترل خارج شود و منجر به لختههای خون خطرناک شود.
این تیم موادی را توسعه داد که عملکرد آنزیم آنتیاکسیدان طبیعی، گلوتاتیون پراکسیداز، را تقلید میکنند. مؤثرترین آنها نانوزیمهای کروی ساخته شده از پنتوکسید وانادیوم (V۲O۵) بودند که ROS را خنثی کرده و از فعال شدن بیش از حد پلاکتها جلوگیری میکنند.
در آزمایشی روی موشهای مبتلا به آمبولی ریوی، نانوزیم به طور قابل توجهی تشکیل ترومبوز را کاهش و بقای آنها را افزایش داد. در عین حال، هیچ اثر سمی یا اختلال رفتاری در حیوانات در طول پنج روز مشاهده ثبت نشد.
یک مزیت مهم این توسعه، گزینشپذیری آن بود.
بیداره ن. شاراتبابئو، یکی از نویسندگان این مطالعه و دانشجوی کارشناسی ارشد، گفت: «برخلاف داروهای ضدانعقاد سنتی که لخته شدن طبیعی خون را سرکوب میکنند و میتوانند باعث خونریزی شوند، نانوزیم ما فقط بر فرآیندهای پاتولوژیک تأثیر میگذارد.»
دانشمندان قصد دارند اثربخشی نانوزیم را برای پیشگیری از سکته مغزی ایسکمیک ناشی از انسداد عروقی بررسی کنند.
این پیشرفت میتواند یک پیشرفت بزرگ در درمان عوارض ترومبوتیک، به ویژه در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ و بیماریهای قلبی عروقی باشد، جایی که خطر خونریزی، استفاده از داروهای موجود را محدود میکند.