به گزارش مجله خبری نگار/با وجود تمام پیشرفتها در یادگیری و قدرت، هوش مصنوعی - از جمله ChatGPT - قادر به درک حتی مفاهیم ساده مانند انسانها نیست. این نتیجهای است که توسط یک تیم بینالمللی از دانشمندان به دست آمده است. این کار در مجله Nature Human Behaviour (NHB) منتشر شده است.
به گفتهی نویسندهی اصلی این مطالعه، روانشناس کوهوی شو از دانشگاه ایالتی اوهایو، مشکل این است که مدلهای زبانی عمدتاً بر اساس متن (و تا حدی بر اساس تصاویر) آموزش میبینند، در حالی که مفاهیم انسانی از طریق تجربهی زیسته شکل میگیرند: احساسات، حرکات، تعامل با اشیاء.
شو گفت: «هوش مصنوعی نمیتواند گل رز را بو کند، گلبرگهای گل مینا را لمس کند یا در میان گلزار قدم بزند. بدون این تجربیات، نمیتواند واقعاً بفهمد که گل چیست.»
برای آزمایش اینکه مفاهیم هوش مصنوعی چقدر با مفاهیم انسانی مطابقت دارند، محققان درک بیش از چهار هزار کلمه را در انسانها و در مدلهای زبانی پیشرفته از OpenAI (GPT-۳.۵، GPT-۴) و گوگل (PaLM، Gemini) مقایسه کردند.
دو نوع ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت: گلاسکو نورمز، مقیاسی که شرکتکنندگان با استفاده از آن کلمات را از نظر شدت احساسی، تصویرسازی، ملموس بودن و سایر پارامترها ارزیابی میکردند، و لنکستر نورمز، ارزیابی میزان ارتباط یک کلمه با تجربه حسی (بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه) و حرکتی (حرکات دستها، دهان، بدن) است.
معلوم شد که دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی در درک کلمات انتزاعی مهارت دارند، اما در درک مفاهیم حسی و بدنی - مانند «گل»، «قلم مو»، «پیاز سرخشده» - دچار مشکل هستند.
شو افزود: «ما مفهوم گل را با عطر، نرمی گلبرگها، رنگهای روشن، احساسات مرتبط میدانیم... این تجربیات تصویری غنی و کامل را تشکیل میدهند که نمیتوان آن را تنها با کلمات منتقل کرد.»
نویسندگان تأکید میکنند که زبان تنها بخشی از تجربه انسانی است و حتی اگر هوش مصنوعی یک میلیون برابر بیشتر از متنی که یک فرد عادی در طول زندگیاش تجزیه و تحلیل میکند، متن را تجزیه و تحلیل کند، باز هم غنای ادراک را بازآفرینی نمیکند.
محققان معتقدند آینده در مدلهایی نهفته است که میتوانند در دنیای فیزیکی حس کنند و عمل کنند: با حسگرها، رباتها، تجربه بدنی واقعی. تنها در این صورت است که آنها میتوانند واقعاً به ادراک انسانی نزدیک شوند.