ارتباط جدیدی بین سیستم ایمنی و سطح قند خون کشف شد

به گزارش مجله خبری نگار، سیستم ایمنی نه تنها از بدن در برابر عفونت‌ها محافظت می‌کند، بلکه طبق داده‌های اخیر، مستقیماً در تنظیم سطح قند خون نیز نقش دارد. این به نوبه خود می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت کلی داشته باشد.

دانشمندان بنیاد شامپالیماد و بیمارستان کودکان دانشگاه زوریخ اخیراً ارتباط بین سیستم ایمنی و سطح قند خون را بررسی کردند. نتایج بسیار غیرمنتظره در مجله تخصصی Science منتشر شد.

محققان توضیح می‌دهند که گلوکز سوخت اصلی مغز و عضلات ماست و حفظ سطح پایدار قند خون برای بقای ما بسیار مهم است، به خصوص در طول روزه‌داری یا فعالیت بدنی طولانی مدت که نیاز به انرژی بالا و مصرف غذا کم است.

تنظیم سطح قند خون تاکنون عمدتاً به هورمون‌های انسولین و گلوکاگون نسبت داده می‌شد که هر دو توسط پانکراس تولید می‌شوند. انسولین با تسهیل ورود قند خون به سلول‌ها، سطح آن را کاهش می‌دهد، در حالی که گلوکاگون به کبد سیگنال می‌دهد تا گلوکز را از منابع ذخیره شده آزاد کند، به طوری که سطح قند خون افزایش می‌یابد.

با این حال، تحقیقات قبلی نشان داده است که سیستم‌های عصبی و ایمنی نیز ممکن است در این امر تأثیر داشته باشند.

هنریک ویگا-فرناندز، نویسنده‌ی این مطالعه از بنیاد شامپالیماد، گفت: «برای مثال، برخی از سلول‌های ایمنی نحوه‌ی متابولیزه کردن چربی از غذا توسط بدن را تنظیم می‌کنند و ما اخیراً نشان دادیم که تعاملات بین مغز و سیستم ایمنی به کنترل متابولیسم چربی و چاقی کمک می‌کند.»

این امر محققان را به این فرضیه سوق داد که سیستم ایمنی تأثیر مستقیمی بر تنظیم قند خون دارد؛ بنابراین آنها از موش‌ها برای بررسی ارتباطات احتمالی بین سیستم ایمنی و سطح قند خون استفاده کردند.

محققان از موش‌هایی با درجات مختلفی از کمبود لنفوسیت استفاده کردند و توانستند نشان دهند که موش‌هایی که فاقد سلول‌های گروه ۲ لنفوسیت‌های تطبیقی ​​و ذاتی (ILC۲) بودند، سطح گلوکاگون پایین‌تری داشتند، گلوکونئوژنز آنها مختل شده بود و سطح قند خون ناشتای آنها پایین‌تر بود.

موش‌هایی که فاقد ILC۲ بودند، گلوکاگون کافی تولید نمی‌کردند و سطح قند خون آنها در طول روزه‌داری بسیار پایین می‌آمد. محققان گفتند وقتی به این موش‌های دارای کمبود، ILC۲ پیوند زده شد، سطح قند خون آنها به حالت عادی بازگشت.

ویگا-فرناندز تأکید می‌کند: «این موضوع نقش این سلول‌های ایمنی را در تثبیت سطح قند خون در مواقع کمبود انرژی تأیید کرد.»

محققان همچنین با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته برچسب‌گذاری سلولی، سعی در رمزگشایی مکانیسم‌های پشت این ارتباط داشتند. آنها متوجه شدند که سلول‌های ILC۲ برچسب‌گذاری شده از روده پس از روزه‌داری به پانکراس مهاجرت می‌کنند.

این تیم توضیح می‌دهد که در آنجا، سلول‌های ایمنی سیتوکین‌هایی را آزاد کردند که به عنوان پیام‌رسان‌های شیمیایی عمل کرده و تولید هورمون گلوکاگون را در سلول‌های پانکراس آغاز کردند. سپس افزایش گلوکاگون به کبد سیگنال داد تا گلوکز آزاد کند.

ویگا-فرناندز می‌گوید: «وقتی این سیتوکین‌ها را مسدود کردیم، سطح گلوکاگون کاهش یافت که ثابت می‌کند آنها برای حفظ سطح قند خون ضروری هستند.» «نکته قابل توجه این است که ما مهاجرت گسترده سلول‌های ایمنی بین روده و پانکراس را مشاهده می‌کنیم، حتی زمانی که هیچ عفونتی وجود ندارد.»

این واقعیت که سیستم ایمنی بدن تولید هورمون گلوکاگون را تحریک می‌کند و سلول‌های ایمنی را به اندام‌های مختلف می‌فرستد، یک کشف جدید و شگفت‌انگیز است.

محققان توضیح می‌دهند که این مهاجرت سلول‌های ایمنی توسط سیستم عصبی تنظیم می‌شود و در طول روزه‌داری، نورون‌های روده که به مغز متصل هستند، سیگنال‌های شیمیایی آزاد می‌کنند که به سلول‌های ایمنی متصل شده و به آنها دستور مهاجرت به پانکراس را می‌دهند.

نویسندگان این مطالعه خاطرنشان می‌کنند: «این اولین مدرک از یک مدار پیچیده عصبی-ایمنی-هورمونی است (و) نشان می‌دهد که چگونه سیستم‌های عصبی، ایمنی و هورمونی با هم کار می‌کنند تا یکی از مهم‌ترین فرآیند‌های بدن - تولید گلوکز در هنگام کمبود انرژی - را تضمین کنند.»

این تحقیق سطحی از تعامل بین سیستم‌های بدن را آشکار می‌کند که علم تازه شروع به درک آن کرده است. ویگا-فرناندز می‌گوید: «ما می‌خواهیم بفهمیم که این ارتباط بین اندام‌ها در افراد مبتلا به سرطان، التهاب مزمن، استرس شدید یا چاقی چگونه کار می‌کند - یا کار نمی‌کند».

در نهایت، این امر همچنین ممکن است به توسعه درمان‌های جدید برای اختلالات هورمونی و متابولیک کمک کند. متعادل کردن سطح قند خون بسیار مهم است و می‌تواند اثرات گسترده‌ای بر سلامتی داشته باشد.