مطالعه جدید ارتباط بین رژیم غذایی و حجم مغز را نشان می‌دهد

به گزارش مجله خبری نگار، تجزیه و تحلیل اخیر داده‌های بانک زیستی بریتانیا نشان داد افرادی که مرتباً سبزیجات خام مصرف می‌کنند، معمولاً حجم کل ماده سفید مغزشان بیشتر است. کسانی که میوه تازه بیشتری مصرف می‌کنند، معمولاً حجم کل ماده خاکستری کمتری دارند. با این حال، آنها حجم ماده خاکستری بیشتری در نواحی مغز مرتبط با زوال عقل و افسردگی دارند. نتایج منتشر شده در NeuroImage نشان می‌دهد که مصرف منظم میوه تازه و سبزیجات خام ممکن است تأثیر مثبتی بر ساختار مغز داشته باشد.

خوردن میوه‌ها و سبزیجات خام منبع غنی ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های ضروری است که برای سلامت و تندرستی کلی بسیار مهم هستند. این غذا‌ها به کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، برخی سرطان‌ها و دیابت کمک می‌کنند. علاوه بر این، میوه‌ها و سبزیجات خام، سرشار از فیبر غذایی، سلامت گوارش را ارتقا می‌دهند و با ایجاد احساس سیری به حفظ وزن سالم کمک می‌کنند.

یک متاآنالیز اخیر نشان داد که مصرف زیاد میوه و سبزیجات با کاهش خطر افسردگی مرتبط است. به طور مشابه، مطالعه دیگری ارتباطی بین مصرف زیاد میوه و سبزیجات و کاهش خطر اختلال شناختی و زوال عقل نشان داد. با وجود این یافته‌ها، مکانیسم‌های فیزیولوژیکی زیربنایی این ارتباطات هنوز مشخص نیست.

سانتینو گائودیو، نویسنده‌ی این مطالعه و همکارانش می‌خواستند رابطه‌ی بین مصرف میوه و سبزیجات و ویژگی‌های ساختار مغز را در افراد سالم از جمعیت عمومی بررسی کنند. آنها به‌ویژه به پیوند‌های بالقوه بین مصرف میوه و سبزیجات و حجم ماده‌ی خاکستری و سفید در مغز و همچنین حجم کلی مغز علاقه‌مند بودند.

برای این منظور، آنها داده‌های پایگاه داده UK Biobank، یک پایگاه داده زیست‌پزشکی در مقیاس بزرگ و منبع تحقیقاتی حاوی اطلاعات ژنتیکی و پزشکی بیش از ۵۰۰۰۰۰ نفر از ساکنان بریتانیا را تجزیه و تحلیل کردند. این داده‌ها اغلب در تحقیقات برای درک تعاملات پیچیده بین ژنتیک، سبک زندگی و بیماری‌های مختلف استفاده می‌شوند.

ماده سفید و خاکستری دو نوع اصلی بافت مغز هستند. ماده خاکستری که لایه بیرونی مغز را تشکیل می‌دهد، از جسم سلولی نورون‌ها، دندریت‌ها و سیناپس‌ها تشکیل شده است. در مقابل، ماده سفید که در زیر ماده خاکستری قرار دارد، از فیبر‌های عصبی تشکیل شده است که ارتباط بین نواحی مختلف ماده خاکستری را برقرار می‌کنند و ارتباط بین نواحی مختلف مغز را تسهیل می‌کنند.

محققان برای مطالعه خود از داده‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی از ۹۹۲۵ شرکت‌کننده در بیوبانک بریتانیا که بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ جمع‌آوری شده بود، استفاده کردند. این شرکت‌کنندگان همچنین اطلاعات مربوط به رژیم غذایی خود را از طریق یک پرسشنامه آنلاین ارائه دادند. آنها میزان مصرف میوه‌های خشک و تازه و همچنین سبزیجات پخته و سالاد/سبزیجات خام خود را گزارش کردند. به طور متوسط، شرکت‌کنندگان کمی اضافه وزن داشتند و سن آنها از ۴۴ تا ۸۰ سال متغیر بود.

به طور متوسط، شرکت‌کنندگان گزارش دادند که روزانه ۲.۱۰ عدد میوه تازه و ۰.۸۰ عدد میوه خشک مصرف می‌کنند. آنها همچنین گزارش دادند که روزانه ۲.۶۲ قاشق غذاخوری سبزیجات پخته و ۱.۹۸ قاشق غذاخوری سبزیجات خام مصرف می‌کنند. نکته قابل توجه این است که افرادی که سبزیجات خام بیشتری مصرف می‌کردند، حجم کل ماده سفید مغزشان بیشتر بود. با این حال، افرادی که روزانه میوه تازه بیشتری مصرف می‌کردند، حجم کل ماده خاکستری مغزشان کمتر بود.

محققان پس از بررسی ارتباط حجم ماده خاکستری و سفید در نواحی خاص مغز، دریافتند افرادی که میوه تازه بیشتری مصرف می‌کنند، حجم ماده خاکستری بیشتری در هیپوکامپ چپ، قشر لوبولار مجاور دو طرفه، شکنج پس‌مرکزی چپ و قشر شکنج دوکی‌شکل پس‌سری گیجگاهی راست دارند. علاوه بر این، مصرف بیشتر میوه تازه با افزایش حجم ماده خاکستری در شکنج پیش‌مرکزی راست مرتبط بود.

نویسندگان این مطالعه نتیجه گرفتند: «به نظر می‌رسد مصرف میوه و سبزیجات به طور خاص حجم مغز را تعدیل می‌کند. به طور خاص، مصرف میوه تازه ممکن است نقش محافظتی در برخی از مناطق قشر مغز، مانند هیپوکامپ، مناطقی که به طور فعال در پاتوفیزیولوژی زوال عقل و افسردگی دخیل هستند، داشته باشد.»

اگرچه این مطالعه ارتباط بین انتخاب‌های غذایی و حجم مغز را برجسته می‌کند، اما لازم به ذکر است که طراحی آن مانع از استنتاج‌های علّی از یافته‌ها می‌شود. هنوز مشخص نیست که آیا مصرف میوه و سبزیجات مستقیماً بر حجم مغز تأثیر می‌گذارد یا اینکه افرادی که حجم بیشتری در مناطق خاصی از مغز دارند، بیشتر احتمال دارد میوه و سبزیجات مصرف کنند. سایر احتمالات نیز همچنان مطرح است و شایان ذکر است که ارتباطات مشاهده شده نسبتاً ضعیف هستند.

*این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی ارائه شده و به عنوان توصیه‌ای برای درمان بیماری‌ها نمی‌باشد.