نیروی کیهانی بدتر از سیارک‌ها باعث انقراض دسته جمعی روی زمین شد

به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان مدت هاست که پنج انقراض دسته جمعی بزرگ سیاره ما را "پنج بزرگ" می‌نامند، از جمله انقراضی که ۶۶ میلیون سال پیش زمانی رخ داد که یک سیارک غول پیکر با زمین برخورد کرد و دایناسور‌ها را از بین برد.

اکنون، تیمی از دانشگاه کیل بریتانیا می‌گوید که دو مورد از این پنج رویداد - که ۴۴۵ میلیون سال پیش و ۳۷۲ میلیون سال پیش رخ داده است - ممکن است ناشی از انفجار‌های ستاره‌ای در فضا نزدیک باشد. ابرنواختر یک انفجار ستاره‌ای قوی و درخشان است که زمانی رخ می‌دهد که سوخت یک ستاره تمام می‌شود و فرو می‌ریزد و موج ضربه‌ای از مواد را در منظومه شمسی آزاد می‌کند.

در مطالعه جدید، دانشمندان بریتانیایی ادعا می‌کنند که یک انفجار ستاره‌ای در کهکشان راه شیری ممکن است جو زمین را از لایه اوزون محافظ خود محروم کرده باشد و حیات روی زمین را در معرض اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید و باران اسیدی قرار دهد و احتمالا باعث انقراض دسته جمعی حیوانات یا گیاهان شود.

نتایج این مطالعه در مجله Monthly Notices of the Royal Astronomical Society منتشر شد، پس از اینکه دانشمندان "سرشماری" ستارگان پرجرم را در شعاع یک کیلوپارسک (حدود ۳۲۶۰ سال نوری) از خورشید انجام دادند.

دکتر نیک رایت، از دانشگاه کیل، گفت: "ما میزان بروز ابرنواختر‌ها را در نزدیکی زمین محاسبه کردیم و دریافتیم که آنها با میزان رویداد‌های انقراض دسته جمعی در سیاره ما مطابقت دارند که با نیرو‌های خارجی مانند ابرنواختر مرتبط هستند.

در این مطالعه، دانشمندان بر روی نوعی ستاره به نام "ستاره‌های OB" تمرکز کردند که داغ، درخشان، اما کوتاه مدت هستند. آنها وقوع انفجار‌های ابرنواختری در کهکشان ما، به طور خاص، در فاصله ۶۵ سال نوری از زمین را تجزیه و تحلیل کردند. آنها سپس این میزان را با نرخ رویداد "پنج بزرگ" در تاریخ حیات روی زمین مقایسه کردند که ۴.۵ میلیارد سال قدمت دارد.

رویداد‌های "پنج بزرگ" عبارتند از:

۱. انقراض پایان دوره اردوویسین (۴۴۵-۴۴۴ میلیون سال پیش): ۵۷ درصد از تمام اشکال زندگی از جمله باکتری‌ها و ویروس‌ها و ۸۵ درصد موجودات دریایی را از بین برد.

۲. انقراض دونین پسین (۳۷۲-۳۵۹ میلیون سال پیش): صخره‌های مرجانی، موجودات بستر دریا مانند ماهی‌های بدون آرواره و موجودات با پوسته یا اسکلت بیرونی مانند تریلوب و آمونید را از بین برد.

۳. انقراض پرمین-تریاس (۲۵۲ میلیون سال پیش): معروف به "مرگ بزرگ"، با انقراض ۸۱ ٪ از گونه‌های دریایی و ۷۰ ٪ از مهره داران خشکی.

۴. انقراض تریاس (۲۰۱.۳ میلیون سال پیش): تا ۷۵ ٪ از همه گونه‌ها، از جمله بیشتر دوزیستان بزرگ، منقرض شدند و دایناسور‌ها را بدون رقابت زمینی قابل توجه رها کردند.

۵. انقراض کرتاسه-پالئوژن (۶۶ میلیون سال پیش): هنگامی که یک سیارک با زمین برخورد کرد و ۷۵ درصد از همه گونه‌ها از جمله دایناسور‌ها را از بین برد.

این مطالعه دو مورد از این پنج رویداد را به انفجار‌های احتمالی ستاره‌ای، انقراض پایان دوره دونین و پایان دوره اردوویسین مرتبط دانست و فرضیه‌های فعلی نشان می‌دهد که این رویداد‌ها مربوط به تخریب لایه اوزون محافظ زمین است.

این تیم تخمین می‌زند که ۰.۴ تا ۰.۵ انفجار ستاره در کهکشان‌هایی مانند کهکشان راه شیری هر قرن رخ می‌دهد که کمی کمتر از برآورد‌های قبلی از دو یا سه انفجار در هر ۱۰۰ سال است.

خوشبختانه برای بشریت روی زمین، تنها ستارگان نزدیک که قادر به انفجار به عنوان ابرنواختر در میلیون‌ها سال آینده هستند - آنتارس و Betelgeuse - به اندازه کافی دور هستند که ما هیچ تأثیری را احساس نخواهیم کرد.

منبع: اکسپرس