به گزارش مجله خبری نگار/یک مطالعه جدید روی موشها نشان میدهد که چگونه چاقی و رژیم غذایی پرچرب میتواند پیری رگهای خونی که خون را به مغز میرسانند، تسریع کند.
یافتهها نشان میدهد که چاقی و رژیم غذایی نامناسب میتواند منجر به آسیب به رگهای خونی، کاهش اکسیژنرسانی به بخشهایی از مغز و در نهایت بدتر شدن عملکرد شناختی شود. این مطالعه ممکن است به دانشمندان کمک کند تا راههایی برای مداخله و حفظ عملکرد مغز در افراد چاق پیدا کنند.
شارون نگری، نویسندهی اول این مقاله از دانشگاه اوکلاهما، میگوید: «این پروژه نقش حیاتی اجزای عروقی و پیری سلولی را در زوال شناختی برجسته میکند و اهداف درمانی بالقوهی جدیدی را برای پیشگیری و درمان زوال عقل شناسایی میکند.»
مطالعات قبلی ارتباط قوی بین چاقی در میانسالی و افزایش خطر ابتلا به زوال شناختی و زوال عقل در مراحل بعدی زندگی را نشان دادهاند. محققان با تمرکز ویژه بر نقش رژیم غذایی و سلامت عروق، به دنبال کشف مکانیسمهای زیربنایی این ارتباط بودند.
برای انجام این کار، محققان اثرات رژیم غذایی پرچرب را بر جریان خون مغز و عملکرد حافظه در موشهای مسن و چاق بررسی کردند. با استفاده از یک مدل موش خاص، آنها همچنین توانستند پیری سلولی را اندازهگیری کنند، فرآیندی که در آن سلولها تقسیم و ایجاد سلولهای جدید را متوقف میکنند. پیری سلولی با افزایش سن افزایش مییابد و به ایجاد بیماریهای مختلف مرتبط با پیری کمک میکند.
او گفت: «چاقی ممکن است باعث شود سلولهای رگهای خونی مغز سریعتر پیر شوند و به پیری برسند. اگر ارتباطی بین چاقی و پیری سلولی برقرار شود، میتواند مسیرهای جدیدی از تحقیقات را با هدف بررسی گزینههای درمانی برای جلوگیری یا کند کردن پیشرفت پیری، با پتانسیل کاهش مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی، از جمله زوال شناختی، باز کند.»
نتایج نشان داد که پس از سه ماه، موشهایی که با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شده بودند، در مقایسه با موشهای با وزن طبیعی که با رژیم غذایی استاندارد تغذیه شده بودند، دچار افزایش پیری سلولی و کاهش تراکم رگهای خونی سالم در مغز و همچنین اختلال در یادگیری در آزمون ماز شدند. دانشمندان همچنین دریافتند که حذف سلولهای پیر با Navitoclax، یک داروی تحقیقاتی سرطان که به طور انتخابی سلولهای پیر را از بین میبرد، ویژگیهای عروق مغز را بهبود میبخشد.
اگر آزمایشهای بیشتر تأیید کنند که اثرات مضر پیری قابل معکوس شدن است، دانشمندان قصد دارند ارزیابی کنند که آیا تغییرات مختلف در سبک زندگی میتواند به جلوگیری یا کاهش اختلال شناختی ناشی از چاقی کمک کند یا خیر.