به گزارش مجله خبری نگار، بیماری پارکینسون یک اختلال مغزی است. علائم بارز پارکینسون - لرزش غیرقابل کنترل، کندی حرکت و احساس چسبیدن به زمین - همگی ناشی از از بین رفتن نورونها در ناحیهای از مغز هستند که به کنترل حرکت کمک میکند. با این حال، بسیاری از محققان معتقدند که این اختلال عصبی ممکن است در جایی دور از مغز - در روده - و سالها قبل از بروز اولین علائم عصبی آغاز شود. نتایج یک مطالعه جدید در مجله Neuron منتشر شده است.
یافتههای محققان دانشگاه کلمبیا، دکتر دیوید سالزر، و دکتر دریتان آگالیو، و دو نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی آنها، به شواهد پشتیبان این فرضیه میافزاید و نشان میدهد که آنچه باعث تغییرات اولیه دستگاه گوارش در بیماری پارکینسون میشود، ممکن است یک حمله ایمنی نادرست باشد.
سولزر میگوید: «اگر این شروع بیماری پارکینسون در بسیاری از افراد باشد، میتوانیم بهطور بالقوه افراد مبتلا به این بیماری را قبل از رسیدن به مغز شناسایی کنیم و امیدواریم که آن را متوقف کنیم.»
نظریه «اولویت با روده» در مورد بیماری پارکینسون که در ابتدا ۲۰ سال پیش مطرح شد، پس از آنکه تحقیقات سولزر به نقش پاسخ خودایمنی در بیماری پارکینسون اشاره کرد، توجه او را به خود جلب کرد.
در بیماری پارکینسون، پروتئینی به نام آلفا-سینوکلئین به اشتباه تا میشود، درون نورونها تجمع مییابد و به آرامی سلولها را مسموم میکند. آزمایشگاه سولزر، با همکاری ایمونولوژیستهای موسسه ایمونولوژی لا هویا، نشان داد که قطعات کوچکی از آلفا-سینوکلئینِ به اشتباه تا شده، میتوانند در قسمت بیرونی نورونها نیز ظاهر شوند و آنها را در برابر حمله سیستم ایمنی آسیبپذیر کنند. این حمله ایمنی میتواند آسیب جدیتری نسبت به رسوبات داخلی آلفا-سینوکلئین به نورونها وارد کند.
سولزر میگوید: «خون بیماران پارکینسون اغلب حاوی سلولهای ایمنی است که برای حمله به نورونها آماده شدهاند، اما مشخص نیست که آنها کجا و چه زمانی فعال میشوند.»
رودهها یک احتمال جذاب بودند، زیرا حاوی نورونهای یکسانی هستند و به این دلیل که اکثر بیماران پارکینسون سالها قبل از بروز علائم مغزی و تشخیص بیماری، یبوست را تجربه میکنند. برای دنبال کردن این فرضیه، سولزر با آگالیو، یک متخصص نوروایمونولوژی با تجربه کار با مدلهای موشی از یک اختلال عصبی دیگر (مولتیپل اسکلروزیس) با ویژگیهای خودایمنی، همکاری کرد.
برای تعیین اینکه آیا و در چه مواردی پاسخ ایمنی به آلفا-سینوکلئین میتواند باعث بیماری شود، فرانچسکا گرتی و کانر موناهان، دانشجویان تحصیلات تکمیلی به رهبری آگالیو و سولزر، اولین موشهایی را ایجاد کردند که قادر به نمایش قطعاتی از آلفا-سینوکلئین بدتاخورده روی سطوح سلولی خود بودند (موشهای طبیعی این توانایی را ندارند). سپس آنها آلفا-سینوکلئین را به موشها تزریق کردند و آنچه را که در مغز و رودهها اتفاق میافتد، زیر نظر گرفتند.
محققان هیچ نشانهای در مغز که شبیه بیماری پارکینسون باشد، پیدا نکردند، اما متوجه شدند که حمله سیستم ایمنی به نورونهای روده باعث یبوست و سایر عوارض گوارشی میشود که یادآور عوارضی است که اکثر بیماران پارکینسون سالها قبل از تشخیص بیماری تجربه میکنند.
سولزر میگوید: «این نشان میدهد که یک واکنش خودایمنی میتواند منجر به مراحل اولیه بیماری پارکینسون شود و قویاً نشان میدهد که بیماری پارکینسون تا حدودی یک بیماری خودایمنی است.»
این یافتهها همچنین این احتمال را افزایش میدهد که تشخیص زودهنگام - و سپس قطع - پاسخ ایمنی در روده میتواند از حمله بعدی به نورونهای مغز جلوگیری کرده و بیماری پارکینسون را متوقف کند.
با این حال، در حال حاضر مشخص نیست که سیستم ایمنی چه مقدار در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون نقش دارد. اگر محققان کشف کنند که چرا مغز موشهای آنها علائم بیماری پارکینسون را نشان نمیدهد، پاسخ به این سوال ممکن است روشنتر شود.
این تیم حدس میزند که سلولهای ایمنی در مدل موشی آنها ممکن است به مغز نرسند، زیرا حیوانات جوان هستند و سن هنوز سد خونی-مغزی را به اندازه کافی ضعیف نکرده است تا سلولهای ایمنی بتوانند نفوذ کنند. باز شدن سد یا تسریع روند پیری میتواند باعث شود موشها علائم گوارشی و مغزی ایجاد کنند.
سولزر میگوید: «هدف نهایی ما توسعه یک مدل موشی از بیماری پارکینسون است که فرآیند بیماری انسانی را که در حال حاضر وجود ندارد، بازسازی کند. این امر برای پاسخ به سوالاتی در مورد بیماری که نمیتوانیم در انسان مطالعه کنیم و در نهایت، برای توسعه درمانهای مؤثرتر، بسیار مهم خواهد بود.»