سهم نیروگاه ذغالسنگ و اتمی از برق در دنیا ۴۵ درصد و در ایران ۱ درصد است

به گزارش مجله خبری نگار، نگاهی به منابع تولید برق در جهان بیانگر آن است که ۴۵ درصد برق دنیا توسط نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی تولید می‌شود، در حالی که سهم این ۲ نوع نیروگاه در ایران کمی بیشتر از یک درصد است. همین مسئله سبب شده تا اتکای تولید برق ایران با گاز طبیعی افزایش یافته و بحران کمبود گاز در زمستان، صنعت برق کشور را هم به دردسر بیندازد. ریشه اجبار نیروگاه‌های به سوخت مایع نظیر گازوئیل و مازوت و افزایش آلودگی هوا همزمان با رخداد وارونگی هوا در فصل زمستان نیز در همین مسئله اتکا بیش از اندازه سبد سوخت نیروگاهی به گاز طبیعی نهفته است.

*واکاوی ۲ چالش در توسعه نیروگاه‌های ایران

با توجه به نظر کارشناسان، توسعه نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی در ایران با ۲ چالش مواجه است. اولین چالش خلا فناوری توسعه این واحد‌های نیروگاهی است. در نیروگاه‌های ذغالسنگ، فناوری بویلر واحد‌های سوختی در ایران وجود ندارد و در نیروگاه‌های اتمی نیز فناوری راکتور‌ها در کشور توسعه پیدا نکرده است.

در این راستا، محمد فهیم‌پور، کارشناس حوزه انرژی گفت: بومی‌سازی دانش ساخت نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی باید در چهاچوب برنامه‌ای مشابه آنچه در توسعه نیروگاه‌های حرارتی پیگیری شد، قرار گرفته و از طریق قرارداد‌های بلندمدت زمینه انتقال فناوری فراهم شود.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: هم اکنون نیازبه توسعه واحد‌های نیروگاهی ذغالسنگ و اتمی نیاز کشوراست و باید برنامه دولت برای آن مشخص باشد.

چالش دوم توسعه نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی هزینه بالای سرمایه‌گذاری این واحد‌های تولید برق نسبت به نیروگاه‌های گازی است. معماری نظام تامین مالی انرژی ایران نیز سهم بالایی برای بخش سرمایه‌گذاری قائل بوده و توجهی به هزینه یکسان شده انرژی (LCOE) ندارد، لذا این چالش به توقف توسعه نیروگاه‌ها منتهی شده است.

در این راستا، سیما غفاری، کارشناس حوزه انرژی معتقد است: هزینه یکسان شده انرژی یا levelized cost of energy هیزینه‌است که در آن خرج بهره‌برداری واحد نیروگاهی نظیر هزینه انرژی، و هزینه تعمیر و نگهداری و سایر خرج‌های دیگر لحاظ می‌شود و هزینه سرمایه‌گذاری بخشی از آن است.

این کارشناس انرژی تاکید کرد: نیروگاه‌های ذغالسنگ و اتمی به واسطه هزینه پایین سوخت و همچنین هزینه کم تعمیر و نگهداری نسبت به نیروگاه گازی در مقیاس‌های بزرگ اقتصادی‌تر هستند.

*بسته دیپلماسی ایران و چین نیازمند تعریف و طراحی

با توجه به چالش‌های یاد شده انتقال فناوری و اتکا به رویه سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند زمینه شکوفایی نیروگاه ذغالسنگ و اتمی در حوزه انرژی ایران را فراهم کند. دری این میان، اتکا به ارتباط اقتصادی ایران و چین و توان بالای فناوری چینی‌ها در حوزه ساخت نیروگاه‌های اتمی و ذغالسنگ، قرارگیری این مسئله در بسته‌های اقتصادی ۲ کشور اهمیت بالایی دارد.

مجید شاکری، کارشناس اقتصادی در این رابطه به خبرنگار فارس گفت: اساسا حرکت به سوی طراحی بسته‌های دیپلماسی در چهارچوب تضمین منافع بلند مدت، بخش مغفول دیپلماسی ماست و همین مسئله فرصت‌های زیادی را از ایران سلب کرده است.

*راهکار حل مسئله سوخت زمستان و آلودگی هوا چیست؟

بر اساس گزارشات موجود، طی سال‌های اخیر انتقال فناوری بویلر نیروگاه‌های ذغالسنگ از چین در دستور کار وزارت نیرو قرار داشته، اما کارشکنی یک پیمانکار در ایران و همچنین نبود انگیزه از سمت طرف چینی کار را متوقف کرده است. همچنین اخیرا سطحی از گفتگو‌ها میان متولیان انرژی اتمی ایران و چین برای توسعه نیروگاه اتمی در ایران آغاز شده، اما پیشرفت مطلوبی ندارد.

بر این اساس حرکت به سوی قراردادن محور توسعه نیروگاه ذغالسنگ و اتمی در بسته دیپلماسی ایران و چین و تعریف از انتقال فناوری و سرمایه‌گذاری این ۲ نوع نیروگاه به عنوان یک انتفاع برای ایران در کنار پیگیری عالی‌ترین مقامات اجرایی ۲ کشور تنها راهکار توسعه این حوزه در صنعت انرژی ایران و حل مسائلی نظیر بحران سوخت زمستان و آلودگی هوا است.