آموزش اولویت‌بندی کردن و تاخیرانداختن خواسته‌ها به کودکان با یک سفر ماجراجویانه

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: بنابراین اگر در حال برنامه‌ریزی برای سفر هستید، این فرصت را غنیمت بشمارید و سفر را برای فرزندتان به یک اردوی علمی- تفریحی تبدیل کنید. این تجربه برای بچه‌ها، می‌تواند منبعی غنی برای لذت و یادگیری باشد. سفر، به غیر از دیدن مکان‌های تازه، پر از تجربه‌های تازه هم هست. از تجربه بودن در کنار افراد غریبه گرفته تا به تاخیرانداختن خواسته‌ها و اولویت‌بندی کردن برنامه‌ها، همه، فرصت‌هایی هستند که اگر حواستان نباشد، خیلی سریع و راحت از دست می‌روند.

دست خالی نروید

لیستی از وسایل مورد نیاز فرزندتان را یادداشت کنید. در نوشتن لیست از فرزندتان کمک بگیرید. در اولین مرحله، اجازه بدهید هر آن‌چه را که به فکرش می‌رسد در لیست بیاورد، بعد، برایش توضیح بدهید که محدودیتی برای بردن وسیله دارید و مثلا به اندازه یک چمدان کوچک بیشتر نمی‌تواند وسیله با خودش بیاورد؛ این فرصت خوبی برای آموزش اولویت‌بندی است. از وسایل مورد علاقه فرزندتان که به آن‌ها دلبستگی خاصی دارد، غافل نشوید، اگر لیوان خاص، پتوی قدیمی مخصوص یا عروسکی دارد که به او آرامش می‌دهد، آن را جا نگذارید وگرنه ممکن است بعدا واقعا پشیمان شوید.

یک موقعیت عالی آموزشی دیگر در بستن وسایل، نحوه قرار دادن وسایل در چمدان است. اینکه چه چیز‌هایی را می‌توان زیر وسایل دیگر قرار داد، چطور باید لباس‌ها را تا کرد، چطور باید کفش‌ها و مانند آن‌ها را از سایر وسایل جدا کرد، از شکستنی‌ها چطور باید مراقبت کرد و چطور در مجموع وسایل را چید که بعد، بتوان راحت‌تر آن‌ها را پیدا کرد، همه نکاتی عالی برای آموزش هستند. در هر مرحله، سن و توانمندی‌های فرزندتان را در نظر بگیرید. اجازه بدهید خودش تا جایی که می‌تواند کار‌ها را انجام بدهد.

فراموش نکنید اعتمادبه‌نفس و لذت او از اینکه کار‌ها بی‌عیب و نقص انجام شوند، بسیار مهم‌تر است.

مسیر را فراموش نکنید

وقتی قرار است وسیله جمع کنید، فقط به مقصد فکر نکنید. فراموش نکنید که قرار است زمانی را هم در مسیر بگذرانید و اتفاقا این زمان، ممکن است از هر زمان دیگر برای فرزندتان سخت‌تر و خسته‌کننده‌تر باشد.

می‌توانید وسایل بازی ساده و سبکی را همراه خود ببرید که کودک بتواند در راه از آن‌ها استفاده کند.

زمانی که در مسیر هستید، فرصت خوبی برای گوش کردن به کتاب‌های صوتی دارید. کتاب‌های صوتی متناسب با سن فرزندتان تهیه کنید و در راه به او فرصت بدهید که به آن‌ها گوش دهد. بدین ترتیب، هم زمان او را پر کرده‌اید، هم برای مدتی سرگرم است و هم مثل این است که یک کتاب خوانده و مطالعه کرده باشد!

وسایل بازی‌ای که برای مسیر با خود می‌برید، باید امن باشند و خطری را متوجه فرزندتان نکنند. از همراه بردن وسایل بازی برنده یا نوک‌تیز خودداری کنید.

در مسیر، بهانه‌گیری‌های فرزندتان را فقط با خوراندن انواع خوراکی آرام نکنید. بدین ترتیب، هم او را با مشکلات گوارشی احتمالی در سفر مواجه نمی‌کنید و هم، به او نمی‌آموزید که وقتی حوصله‌اش سر می‌رود، با خوردن خودش را سرگرم کند. یکی از مشکلات افرادی که اضافه‌وزن دارند و نمی‌توانند وزن خود را کم کنند، این است که عادت کرده‌اند همه احساس‌های بد خود از جمله بی‌حوصلگی را با خوردن جبران کنند.

برای موقعیت‌های پیش‌بینی‌نشده آماده باشید

شاید برنامه‌ریزی کرده‌اید که هر لحظه از سفر را به بهترین نحو بگذرانید، اما همیشه این احتمال وجود دارد که اتفاق‌های غیرمنتظره‌ای بیفتد. ممکن است هوا توفانی شود و به دلیل باران نتوانید بیرون بروید یا یکی از همراهان بیمار شود و مجبور شوید مدتی را در خانه یا هتل بمانید. بهتر است برای این زمان‌ها هم آماده باشید.

همیشه یک برنامه شماره ۲ داشته باشید. می‌توانید حتی قبل از اینکه به سفر بروید، با فرزندتان صحبت کنید و با مشارکت خودش، برنامه شماره ۲ را طرح‌ریزی کنید. از علاقه‌هایش بپرسید، او را درگیر موضوع کنید و بگذارید خودش را در این موضوع شریک ببیند. بدین ترتیب، هم یاد می‌گیرد که چطور برای موقعیت‌های زندگی‌اش بهترین راه‌حل را پیدا کند و هم بدون اینکه غر بزند و گریه کند، از زمانش بهره ببرد.

برای اینکه در موقعیت بحرانی، با فرزندتان درگیر نشوید یا بحث و جدالی پیش نیاید و نیز، بتوانید فرزندتان را بهتر با خودتان همراه کنید، بهتر است برنامه‌های شماره ۲ را یادداشت کنید و با خود ببرید تا در شرایط ویژه، راه‌حل آماده داشته باشید.

وقتی برنامه‌ای به خوبی پیش نمی‌رود، از فرزندتان انتظار نداشته باشید که دلخور و ناراحت نشود و با آغوش باز، قبول کند که برنامه‌ها کنسل شده‌اند؛ بنابراین به خاطر ناراحتی‌اش با او بحث نکنید، در عوض، حرف‌هایش را بشنوید، نشان بدهید که شما هم ناراحت هستید و احساس او را درک می‌کنید. بدین ترتیب، او هم یاد می‌گیرد به جای ایستادن مقابل شما، در کنارتان بایستد و با شما همراهی کند.

بهترین بهره را از طبیعت ببرید

یکی از بهترین فرصت‌های سفر، بیرون رفتن از فضای شهری و نزدیک شدن به طبیعت است. طبیعت، پر از فرصت‌های عالی برای آموزش و بازی است.

در محیط‌های طبیعی، تا جایی که امنیت فرزندتان به خطر نمی‌افتد، او را آزاد بگذارید. تجربه دویدن در فضای آزاد، لمس گیاهان و قدم گذاشتن روی خاک و در آب، تجربه‌هایی است که به راحتی در شهر به دست نمی‌آید.

مطالعات زیادی نشان داده‌اند که خاک و طبیعت، دارای باکتری‌هایی هستند که باعث شادی در انسان می‌شوند. محققان حتی مدعی شده‌اند که زندگی پاکیزه و دور از خاک و گیاه شهری، خود باعث کاهش شادی در افراد می‌شود؛ بنابراین اجازه بدهید فرزندتان طعم این شادی را بچشد.

از گل‌ها، گیاهان، برگ‌ها، حیوانات ریز و درشت و... و. برای آموزش فرزندتان بهره ببرید. وقتی می‌بینید نسبت به چیزی کنجکاو شده، همان را بهانه‌ای برای توضیح و آموزش قرار دهید و برای آن زمان صرف کنید.

فکر نکنید ارتباط فرزندتان با فضا‌های طبیعی، سلامتی او را به خطر می‌اندازد. برعکس، مطالعات نشان می‌دهند که کودکانی که زیاد از محیط‌های طبیعی دور می‌شوند، بیشتر احتمال دارد به بیماری‌هایی، چون آلرژی مبتلا شوند. در واقع اگر بچه‌ها در سنین کم با طبیعت و محیط‌های دارای خاک و گرده و... روبه‌رو نشوند، در آینده با احتمال بالاتری، سیستم ایمنی‌شان واکنش نامناسبی نسبت به این فضا‌ها نشان خواهد داد.

برخی اصولی که بعد‌ها در فیزیک و ریاضیات و سایر درس‌های دوران تحصیل آموخته می‌شوند، در واقع پایه در طبیعت دارند؛ مانند تغییر حالت مواد، ثابت بودن حجم، ترکیب شدن و... حتی توضیحاتی ابتدایی در مورد تفاوت ساعت‌ها، تفاوت‌های آب‌وهوایی و تغییرات زمین‌شناختی را می‌توانید در زمان مناسب در سفر، یعنی وقتی با آن‌ها مواجه می‌شود، به فرزندتان ارائه کنید.

گوش به زنگ باشید

بچه‌ها قبل از اینکه واقعا خسته شوند و طاقتشان تمام شود، نشانه‌هایی را در رفتار و گفتار خود بروز می‌دهند. سعی کنید نسبت به این نشانه‌ها حساس باشید و به موقع عکس‌العمل نشان دهید، تا به دردسر نیفتید.

امکان برگشتن به هتل یا محل اقامت خود در صورت خستگی فرزندتان را در نظر داشته باشید؛ مثلا با خودروی خودتان بروید یا حتما شماره تماس تاکسی تلفنی آن محل را همراه داشته باشید. اگر فرزندتان نمی‌تواند پابه‌پای بقیه راه برود، امکاناتی برای استراحت او در نظر بگیرید، زمانی را در یک رستوران یا مانند آن به نشستن بگذرانید، یا اگر سنش کم است، کالسکه او را همراه با خود ببرید، مکان مناسبی برای استراحت پیدا کنید و خوراکی‌های مفید و مغذی همراه داشته باشید.

بسیار مهم است قبل از اینکه طاقت فرزندتان تمام شود، به داد او برسید؛ در غیر این‌صورت به او یاد می‌دهید که فقط وقتی حسابی داد و بیداد به راه بیندازد یا روی زمین بنشیند، او را جدی می‌گیرید و به خواسته‌اش توجه می‌کنید. در این صورت، تعجب نکنید اگر کم‌کم به جای اینکه بگوید خسته‌ام، روی زمین بنشیند و دیگر با شما نیاید یا قشقرق به راه بیندازد و تا او را از آن محل دور نکرده‌اید، آرام نشود، چون می‌داند اگر آرام باشد، دیگر به خواسته‌اش توجهی نمی‌شود و جوابی هم نمی‌گیرد. البته این کار را از روی عمد یا برای آزار شما انجام نمی‌دهد، بلکه این تنها راهی است که شما با رفتار خود به او آموخته‌اید.

قدر سوال‌ها را بدانید

بچه‌ها زیاد سوال می‌پرسند. برخی والدین، فکر می‌کنند اگر قرار باشد در تعطیلات و سفر هم جواب انبوه سوال‌ها را بدهند، تعطیلاتشان خراب می‌شود. این درحالی است که همین سوال‌ها، بهترین فرصت برای آموزش مواردی است که بعدها، کودکان به راحتی حوصله خرج یادگیری‌شان نمی‌کنند.

فرزندتان را تشویق کنید به محیط اطراف دقت کند. او می‌تواند انواع گیاهان، حیوانات، وسایل نقلیه و... را در مسیر و در مقصد ببیند. مواجه شدن با محرک‌های متنوع به خودی خود، به رشد هوش و خلاقیت فرزندتان کمک می‌کند.

از تنوع انسانی غافل نشوید، به فرزندتان اجازه بدهید غذا‌های محلی هر منطقه را امتحان کند، آداب و رسوم آن محل را ببیند، مردم را با لباس‌های محلی خود تماشا کند و به رفتار‌های آن‌ها دقت کند. به او کمک کنید شباهت‌ها و تفاوت‌ها را پیدا کند و با مردم هر منطقه وارد ارتباط و گفتگو شود. این کار به او کمک می‌کند درک بهتری از تفاوت‌ها و ارزش‌های انسانی در آینده داشته باشد و راحت‌تر با مردم متفاوت ارتباط برقرار کند؛ بدون قضاوت یا کناره‌گیری به دلیل تفاوت‌ها.