بانک مرکزی از مرکز آمار تمکین کند/ به دو آمار در یک حوزه نیاز نداریم

به گزارش مجله خبری نگار، جواد حسین‌زاده در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که چرا آمار‌های مختلفی درباره در یک موضوع از سوی دستگاه‌هایی مانند مرکز آمار و بانک مرکزی منتشر می‌شود و چگونه می‌توان این مشکل را حل کرد؟ گفت: راه‌حل اختلافات آماری در دنیا این است که یک فهرستی برای آمار‌های رسمی تدوین می‌کنند که در آن فهرست اولا مشخصات آمار‌های رسمی کشور تعیین می‌شود و ثانیا متولی تولید آن و تواتر زمانی انتشارشان هم اعلام خواهد شد.

وی اضافه کرد: در ایران نیز این اتفاق افتاده است؛ به گونه‌ای که حدود ۵۰۷ شاخص داریم که در لیست آمار‌های رسمی قرار گرفته و متولی آن نیز مشخص شده است. مدت زمان زیادی طول کشید تا بتوان فهرست مورد نظر را گردآوری کنیم.

رئیس مرکز ملی آمار ایران با بیان این‌که فهرست آمار‌های رسمی در همه کشور‌هایی که از نظر آمار در رنکینگ رتبه خوبی دارند، وجود دارد، ادامه داد: این فهرست پس از جلسات بررسی‌های بسیار زیاد در بالاترین مرجع سیاست گذاری کشور یعنی شورای عالی آمار به تصویب رسیده است که براساس آن بانک مرکزی وظایفی را در این فهرست دارد و می‌توان به آمار‌هایی از جمله نقدینگی، سپرده‌ها و موضوعات مرتبط با ارز اشاره کرد.

آمار نرخ تورم، بیکاری و رشد اقتصادی در حیطه وظایف مرکز آمار بوده است

حسین‌زاده اظهار کرد: از سوی دیگر آمار‌هایی مانند نرخ تورم، رشد اقتصادی، بیکاری و ... نیز از جمله آمار‌هایی است که در این فهرست در حیطه وظایف مرکز آمار بوده و تقسیم کار در زمینه شاخص‌های آمار رسمی مشخص شده و به تصویب شورای عالی نیز رسیده است، اما مساله مهم تمکین به این فهرست بوده که دستگاه‌ها باید نسبت به آن تمکین کنند.

وی با بیان این‌که تمکین کردن یا نکردن به فهرست آمار‌های رسمی وظیفه مرکز آمار نیست در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که آیا دوگانگی در ارائه آمار‌ها اختلالی در تصمیم‌گیری و سیاست گذاری ایجاد نمی‌کند؟ اظهار کرد: اساسا متولی آمار‌های رسمی کشور و ارائه آن مرکز آمار است که از سوی معاون اول رئیس جمهور و شخص رئیس جمهور بار‌ها این موضوع اعلام شده است. حتی رهبر انقلاب نیز اختلاف در آمار‌ها را بلایی بزرگ عنوان کردند؛ بنابراین همانطور که در دنیا مرجع تولید شاخص‌های آماری مشخص است نیازی به داشتن دو آمار در یک موضوع واحد نداریم. البته مرکز آمار و آمار‌های ارائه شده از سوی این مرکز مورد استناد دستگاه‌های مختلف تصمیم گیری است و همواره به اعداد و ارقام ما استناد می‌شود.

تفاوت شیوه جدید سرشماری نفوس و مسکن با روش سنتی

رئیس مرکز ملی آمار ایران درباره تفاوت روش ثبتی مبنا در سرشماری نفوس و مسکن با شیوه سنتی آن، گفت: در روش سنتی اجرای سرشماری نفوذ و مسکن ماموران سرشماری به خانوار‌ها مراجعه می‌کردند یا به شکل اینترنتی مردم پرسش‌نامه‌هایی را تکمیل می‌کردند یعنی آمار‌های مربوط به سرشماری نفوس و مسکن به صورت خوداظهاری است که از سال ۱۳۳۵ این روش اجرا می‌شود، اما در دنیا شیوه‌های جدیدی مانند ثبتی مبنا با سرعت قابل توجهی اجرا می‌شود.

حسین‌زاده اضافه کرد: در شیوه ثبتی مبنا به این شکل انجام می‌شود که به جای مراجعه به مردم به داده‌ها و اطلاعاتی که آن‌ها در پایگاه‌های اداری از نفوس و مسکن ثبت می‌کنند، مراجعه می‌شود و از دریافت لینک این اطلاعات سرشماری نفوس و مسکن و ویژگی‌های آن حاصل می‌شود. البته این پروژه بسیار بزرگ و ملی است که به گفته معاون اول رئیس جمهور تنها وظیفه مرکز آمار نبوده و همه نظام و دستگاه‌ها باید برای اجرای هرچه بهتر آن مشارکت کنند.