به گزارش مجله خبری نگار،گربه ماهی یا کریپتوپتروس ویترئولوس هنگامی که در آب شنا میکند، رنگین کمانهای درخشانی را از خود ساطع میکند. این درخشش چشم نواز در بدنه شیشهای مانند این ماهی، آن را به انتخابی محبوب در بین صاحبان آکواریوم در سراسر جهان تبدیل کرده است.
در این راستا، کیبین ژائو (Qibin Zhao) فیزیکدان دانشگاه شانگهای چین، تصمیم گرفت این ماهی جذاب را مطالعه کند. در طبیعت، حالت رنگین کمانی در موجودات اغلب به دلیل بافت روی سطوح اعضای بدن مانند فلس ها، بالها یا پرها ایجاد میشوند. نور سفید به این سطوح برخورد کرده و بر اثر انعکاس پراکنده شده و به گونهای با خود تداخل میکند که بر طول موجهای مختلف تأثیر میگذارد.
ژائو میگوید:، اما بدن گربه ماهی اجازه میدهد تا ۹۰ درصد نور به طور مستقیم از آن عبور کند. همچنین این ماهی فلس ندارد و پوست آن بسیار نازک است و همین امر باعث میشود که پراکندگی منعکس شده از پوست یا پوستههای آن مسئول اثر رنگین کمانی نباشد.
در ادامه ژائو و همکارانش یک گربه ماهی را تشریح کردند تا پوست را از ماهیچههای پشت و شکم جدا کنند. سپس محققان یک لیزر سفید مستقیماً و بدون پراکندگی زیاد از روی پوست ماهی عبور دادند. به طور شگفت انگیزی ماهیچهها متفاوت عمل کردند و چیزی در آنها باعث شد که امواج نور در عاملی که به عنوان پراش شناخته میشود موج بزند و یک اثر رنگین کمان ایجاد کند.
ژائو توضیح میدهد: هر ماهیچه از واحدهای الاستیکی به نام سارکومر تشکیل شده است. تیم تحقیقاتی با استفاده از میکروسکوپ اسکن الکترونی و میکروسکوپهای نوری دریافتند که این واحدهای فیبری مانند توریهای پراش عمل کرده و پرتو نور را هنگام عبور از ساختار به رنگین کمان تبدیل میکنند.
زوایای جابهجایی ماهی در حال حرکت، زوایای متغیری را ایجاد میکند که نور با آن به ماهیچهها برخورد کرده و باعث میشود رنگهای پراکنده در آنها شبیه به رنگین کمان بدرخشند.
به گفته محققان، ماهیهای دیگر نیز همین نوع عضله را دارند، اما درخشش در خارج بدن آنها دیده نمیشود، زیرا پوست آنها شفاف نیست. محققان معتقدند که این درخشش رنگین کمانی میتواند در گربه ماهی به عنوان نوعی استتار تکامل یافته باشد تا بتوانند از شکارچیان در امان باشند.
محققان در پایان میگویند: همچنین ممکن است گربه ماهی از رنگهایی که به سرعت در حال تغییر هستند به عنوان سیگنالهایی برای ارتباط استفاده کند، زیرا این نوع ماهی یک گونه بسیار اجتماعی است.