به گزارش مجله خبری نگار/دانشمندان موسسه فناوری فدرال لوزان سوئیس، فناوری جدیدی برای ایجاد مولکولهای DNA توسعه دادهاند که میتوانند به پروتئینهای ویروسی دقیقتر و قویتر از آنتیبادیهای سنتی متصل شوند. این کار در مجله Nature Nanotechnology منتشر شده است.
ما در مورد آپتامرها صحبت میکنیم - زنجیرههای کوتاهی از DNA یا RNA که میتوانند به طور انتخابی به مولکولهای خاصی متصل شوند. آنها در تشخیص و درمان استفاده میشوند و برخلاف آنتیبادیها، میتوانند در آزمایشگاه سنتز شوند که آنها را ارزانتر و پایدارتر میکند.
با این حال، تاکنون آپتامرها تمایل داشتهاند که «تکرشتهای» باشند - یعنی به یک نقطه روی پروتئین هدف متصل شوند. این امر باعث شده است که آنها در برابر ویروسهایی مانند SARS-CoV-۲ که پروتئینهای آنها از سه بخش یکسان (به نام تریمر) تشکیل شده است، کمتر مؤثر باشند.
محققان این مشکل را با ایجاد روشی به نام MEDUSA (مخفف Multivalent Evolved DNA-based SUpramolecular Assemblies) حل کردند. این روش امکان تولید آپتامرهای چندپارهای را فراهم میکند که میتوانند همزمان به چندین نقطه روی پروتئین ویروسی متصل شوند. این امر آنها را دهها و حتی هزاران برابر مؤثرتر از مولکولهای سنتی میکند.
مارته باستینگز، مدیر آزمایشگاه، گفت: «ما از مکانیسمهای طبیعی تعامل ویروسها با سلولها الهام گرفتیم و این اصل را به بیوتکنولوژی مصنوعی منتقل کردیم.»
این فناوری جدید میتواند کاربردهایی هم در تشخیص بیماریهای عفونی و هم در توسعه درمانهای جدید داشته باشد. در آینده، محققان قصد دارند زمان توسعه را کاهش داده و این رویکرد را برای ویروسهای پیچیدهتر مانند تب دنگی و سیاهزخم به کار گیرند.