برای دوز بوستر کدام واکسن را تزریق کنیم؟

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: پس از گذشت ۳ سال از شیوع پاندمی کرونا، سیستم ایمنی بدن ما در مقابل کرونا همچون سال ۹۸ دست و پا بسته نیست و می‌تواند با کمک حافظه قبلی حاصل از ابتلای طبیعی به ویروس و واکسیناسیون، مقابل این ویروس بخوبی مقابله کند؛ اما کسانی که هیچ دوزی از واکسن دریافت نکرده‌اند، خصوصیت ذکر شده را ندارند و در معرض خطر قرار دارند.

برای شارژ سیستم ایمنی و با توجه به شیوع عفونت‌های مختلف در پیک هشتم بیماری و افزایش عوامل التهابی واکسن گریز، همچنان تزریق دوز بوستر واکسن‌ها به‌عنوان راه‌حل فعال نگه داشتن سیستم ایمنی پیشنهاد می‌شود. از سوی دیگر پس از پشت سر گذاشتن ۷ پیک پی‌درپی ویروس کرونا در کشور هم اینک ایمنی ایجاد شده بیشتر افراد جامعه ایمنی ترکیبی است که حاصل برخورد با پیکره کامل ویروس و واکسن‌هایی است که در آن‌ها از جرم کامل ویروس و یا وکتور‌های ویروسی استفاده شده است. به همین علت برای دوز یادآور توصیه به مصرف پلتفرم متفاوتی از دوز‌های قبلی است.

در روز‌های اوج درگیری کشور با ویروس کرونا پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم محموله‌های زیادی از واکسن سینوفارم وارد کشور شد؛ و بیشتر افراد در ایران واکسن سینوفارم زده‌اند که واکسن غیرفعال است، سهم واکسن سینوفارم در سبد واکسیناسیون به ۸۰ درصد نیز رسید. با توجه به اینکه در ایران میزان استقبال از تزریق دوز‌های یادآور کم است و از سوی دیگر بیشترین واکسن‌های تزریق شده نیز مربوط به واکسن‌های ویروس غیرفعال است که این واکسن‌ها طبق گفته متخصصان ویروس شناسی به تنهایی نمی‌تواند از نظر ایمنی‌زایی و اثربخشی باعث افزایش چنین سطح ایمنی شود و موارد ابتلا و فوتی را در پایین‌ترین میزان آن از ابتدای شیوع بیماری حفظ کند، به نظر می‌رسد از جمله دلایل مصونیت در برابر ویروس کرونا که هم اکنون در کشور شاهد آن هستیم ابتلای شمار زیادی از مردم به ویروس کرونا و ایجاد نوعی ایمنی هیبریدی (حاصل از تزریق واکسن و ابتلای طبیعی به بیماری) است. هر دوی این عوامل منجربه کاهش مرگ و میر و آرام شدن موقتی ویروس کرونا در کشور شد.

برای دوز بوستر کدام نوع واکسن را تزریق کنیم؟

در هفته‌های اخیر گسترش زیرسویه‌های جدید اُمیکرون در کشور حساسیت‌ها نسبت به تزریق دوز یادآور را افزایش داده است. برخی مسئولان وزارت بهداشت و متخصصان حوزه سلامت، مردم را برای زدن دوز‌های یادآور تشویق می‌کنند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا همه باید دوز بوستر واکسن‌ها را تزریق کنند؟ از طرفی آیا واکسن‌های موجود در سبد واکسیناسیون کشور می‌تواند سطح ایمنی‌زایی را در افراد بالا ببرد و ما این پیک را با کمترین عوارض پشت سر بگذاریم؟

تحقیقات نشان می‌دهد دوز بوستر اگر واکسن متفاوت نوترکیب باشد؛ چه واکسن پروتئینی یا نوترکیبی، ایمنی بیشتری ایجاد می‌کند. واکسن‌های پاستوکووک، اسپایکوژن و کوورازی، واکسن‌های پروتئینی هستند که برای دوز چهارم توصیه می‌شوند. همچنین در ایران واکسن برکت پلاس نیز به‌عنوان واکسن بر پایه ویروس کشته شده به‌عنوان دوز یادآور واکسن‌گریزترین سویه ویروس سارس کووید دو ساخته شده است.

در همین زمینه دکتر شهنام عرشی سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گرچه از اعلام اسامی واکسن‌هایی که برای تزریق دوز بوستر توصیه می‌شوند امتناع می‌کند، اما در پاسخ به این سؤال که برای دوز یادآور چه واکسنی تزریق کنیم می‌گوید: ما سبد متنوعی از واکسن‌ها با پلتفرم‌های مختلف در دسترس داریم با توجه به اینکه در ایران واکسن‌های مختلف تزریق شده است مطالعات نشان می‌دهد؛ تزریق واکسن و ابتلای طبیعی به بیماری مقاومت بدن را در مقابل سویه‌های جدید افزایش می‌دهد با این حال طبق اعلام نظر کمیته ملی واکسیناسیون، برای تزریق دوز‌های بوستر بهتر است واکسنی با پلتفرم متفاوت نسبت به دوز اول و دوم تزریق شود.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به اینکه به‌دلیل تبلیغات، مجاز به اعلام اسامی واکسن‌ها نیستیم، می‌گوید: تمامی واکسن‌های تولیدی داخلی در سطح شبکه توزیع شده‌اند. اگر کسی دنبال واکسن خاصی باشد می‌تواند از مراکز واکسیناسیون در شبکه‌های بهداشت راهنمایی بگیرد، اما همه مراکز ما موظف‌اند از واکسن‌های موجود برای تزریق دوز یادآور استفاده کنند.

به گفته دکتر عرشی، چنانچه افراد دوز سوم واکسن‌شان را نزده‌اند در اولین فرصت نسبت به تزریق دوز سوم اقدام کنند همچنین کارکنان بهداشت و درمان، افراد بالای ۶۵ سال و تمامی افراد بالای ۱۸ سال دارای بیماری زمینه‌ای نسبت به دریافت دوز تکمیلی یا دوز چهارم واکسن‌شان اقدام کنند.

۳۰ تا ۵۰ میلیون دوز واکسن کرونا در کشور موجود داریم

دکتر عرشی سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه وزارت بهداشت حدود ۲۵۰ میلیون دوز واکسن در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور توزیع و تزریق کرده است، می‌افزاید: از این تعداد بیش از ۱۵۰ میلیون دوز واکسن تزریق شده، ۲۰ میلیون دوز واکسن در سطح دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور موجود داریم، ۱۰ میلیون دوز واکسن دپو کرده‌ایم و بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون دوز دیگر در کشور موجود داریم؛ بنابراین از لحاظ موجودی واکسن‌ها و سطح دسترسی هیچ مشکلی نداریم.

دو واکسن برای کودکان در کشور

او درباره تزریق واکسن کرونا به کودکان زیر ۱۲ سال نیز عنوان می‌کند: برای کودکان زیر ۱۲ سال تنها دو واکسن پاستور و سینوفارم مجوز مصرف گرفته است و چنانچه این گروه سنی هیچ واکسنی دریافت نکرده‌اند می‌توانند برای تزریق واکسن به مراکز جامع خدمات سلامت یا خانه‌های بهداشت مراجعه کنند.