ترامپ و نتانیاهو دو روی سکه بازطراحی نظم غرب آسیا

به گزارش مجله خبری نگار، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، رابطه‌ای پیچیده و چندلایه دارند که بر پایه منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی مشترک شکل گرفته است.

این رابطه علی‌رغم برخی تنش‌های رسانه‌ای و اختلاف‌نظر‌های ظاهری، در واقع یک همکاری مستحکم و هماهنگ است که منافع کلان استراتژیک دو طرف را تضمین می‌کند.

یکی از مهم‌ترین عوامل این اتحاد، پروژه کریدور اقتصادی «ایمک» (India-Middle East-Europe Corridor) است؛ یک طرح زیرساختی و لجستیکی عظیم با هدف ایجاد مسیر حمل‌ونقل و اتصال هند به اروپا از طریق کشور‌های خاورمیانه، بدون عبور از خاک ایران یا مسیر‌های سنتی شمالی.

این پروژه که هزینه‌ای بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار دارد، به آمریکا و اسرائیل اجازه می‌دهد نفوذ اقتصادی و امنیتی خود را در منطقه گسترش دهند، بازار‌های بین‌المللی را به هم متصل کنند و وابستگی به مسیر‌های تجاری رقیب را کاهش دهند.

رقیب اصلی پروژه آیمک، کریدور‌های تجاری و حمل‌ونقلی هستند که از خاک ایران می‌گذرند، از جمله پروژه‌های راه‌آهن و جاده‌ای که ایران از طریق آنها مسیر‌های ترانزیتی میان آسیا و اروپا را کوتاه‌تر و ارزان‌تر می‌کند. این کریدورها، اگر به طور کامل عملیاتی شوند، می‌توانند جایگزینی کارآمد برای پروژه آیمک باشند و موقعیت اقتصادی و ژئوپلیتیکی آمریکا و اسرائیل را در منطقه تضعیف کنند.

از این رو، واشنگتن و تل‌آویو با توجه به اهمیت این موضوع، تمام تلاش خود را به کار گرفته‌اند تا پروژه آیمک را به عنوان مسیری امن‌تر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر معرفی کنند و زیرساخت‌های آن را با حمایت‌های مالی و امنیتی گسترده به پیش ببرند.

در این چارچوب، حمایت بی‌دریغ ترامپ از نتانیاهو و اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه علیه ایران، نه تنها یک اقدام نظامی و سیاسی، بلکه بخشی از یک راهبرد گسترده برای حفظ امنیت و پیشبرد پروژه آیمک بوده است تا ایران نتواند به راحتی کریدور‌های ترانزیتی خود را توسعه دهد یا امنیت آنها را تضمین کند.

در کنار تحولات نظامی، پروژه آیمک با ادعای ایجاد فرصت‌های اقتصادی، در واقع بیشتر به ضرر ثبات و منافع واقعی کشور‌های منطقه است. این پروژه که با حمایت آمریکا و اسرائیل پیش می‌رود، هدف اصلی‌اش حفظ برتری اقتصادی و نفوذ ژئوپلیتیکی این دو کشور است و نه رشد پایدار و رفاه کشور‌های مسیر. هزینه‌های هنگفت و تغییرات مسیر‌های تجاری سنتی، بیشتر به سود قدرت‌های خارجی است و منافع مردم منطقه در اولویت قرار ندارد.

ناکام گذاشتن پروژه آیمک برای ایران و متحدان منطقه‌ای آن، بیش از هر چیز به معنای دفاع از استقلال اقتصادی و امنیت منطقه است. آمریکا و اسرائیل با استفاده از فشار‌های نظامی، اقتصادی و سیاسی، سعی دارند مسیر‌های جایگزین و ظرفیت‌های منطقه را محدود کنند تا منافع خود را تضمین کنند.

حملات نظامی اسرائیل علیه زیرساخت‌های ایران و تحریم‌های اقتصادی گسترده، نمونه‌هایی از این سیاست یک‌جانبه و مغایر با منافع واقعی منطقه است. بنابراین، پروژه آیمک نه تنها به نفع منطقه نیست، بلکه به عنوان ابزاری برای افزایش نفوذ خارجی و بی‌ثباتی منطقه عمل می‌کند.

رابطه ترامپ و نتانیاهو فراتر از همکاری سیاسی و نظامی ساده است و یک اتحاد پیچیده اقتصادی-ژئوپلیتیکی است که حول چند محور شکل گرفته است: حمایت نظامی آمریکا از اسرائیل در تنش‌های منطقه‌ای، حمایت مالی و سیاسی از پروژه کریدور آیمک، و تلاش برای مهار رقبای منطقه‌ای مانند ایران.

این اتحاد نمایانگر راهبردی چندجانبه است که اقتصاد، امنیت و قدرت را در هم می‌آمیزد تا نظم جدیدی در غرب آسیا بر پایه منافع مشترک و کنترل مسیر‌های ترانزیتی ایجاد کند. حمایت پیوسته ترامپ از نتانیاهو و پروژه آیمک نشان‌دهنده عزم آمریکا برای بازتعریف جغرافیای سیاسی و اقتصادی منطقه است که پیامد‌های عمیقی برای ثبات و توازن قدرت دارد.

ترامپ و نتانیاهو به‌عنوان دو روی یک سکه، با هدف تحکیم نفوذ آمریکا و اسرائیل، پروژه آیمک را به‌عنوان ابزار کلیدی دنبال می‌کنند تا موقعیت خود را در منطقه تثبیت کنند.

برای ناکام گذاشتن پروژه «کریدور آیمک» و تقویت مسیر‌های عبوری از ایران، باید زیرساخت‌های حمل‌ونقل کشور به‌ویژه در بخش راه‌آهن، جاده و بنادر توسعه یابد تا ظرفیت ترانزیتی افزایش پیدا کند. همچنین، همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با کشور‌های همسایه و آسیای میانه باید گسترش یافته و شبکه حمل‌ونقل منطقه‌ای هماهنگ‌تر و امن‌تر شود.

ایجاد امنیت پایدار در مسیر‌های ترانزیتی اهمیت فراوانی دارد تا تجارت بدون نگرانی از تهدید‌های نظامی یا ناامنی جریان یابد. دیپلماسی اقتصادی فعال و اطلاع‌رسانی دقیق نیز می‌تواند نقش ایران را به‌عنوان مسیر اصلی ترانزیت در جهان تثبیت کند و اعتماد شرکای تجاری را جلب نماید.

علاوه بر این، استفاده از حمل‌ونقل چندوجهی و توسعه صنایع مرتبط با تجارت در مسیر‌های ترانزیتی، مزیت رقابتی ایران را افزایش خواهد داد. در نهایت، همه این اقدامات باعث می‌شود پروژه آیمک که با حمایت آمریکا و اسرائیل دنبال می‌شود، ناکام بماند و جایگاه ایران در ترانزیت جهانی مستحکم‌تر شود.