پلاستیک در بیش از ۵۰ درصد پلاک‌های ناشی از گرفتگی عروق یافت می‌شود

به گزارش مجله خبری نگار، این روز‌ها پلاستیک همه جا هست: قطعات ریز آن در چندین اندام اصلی بدن انسان، از جمله جفت، یافت شده است. با توجه به اینکه ذرات میکروسکوپی چقدر راحت می‌توانند به بافت‌های ما نفوذ کنند، مهم است که دقیقاً بدانیم چه خطراتی برای سلامتی ما دارند. این مطالعه جدید در مجله پزشکی نیوانگلند منتشر شده است.

محققان مشغول مطالعه اثرات میکروپلاستیک‌ها بر روی مدل‌های اندام مینیاتوری و موش‌ها بوده‌اند تا ببینند چگونه ممکن است بر بدن انسان تأثیر بگذارند. با این حال، غلظت‌های میکروپلاستیک مورد استفاده در این مطالعات ممکن است منعکس کننده تأثیر دنیای واقعی بر روی انسان نباشد و مطالعات کمی در مورد انسان انجام شده است.

اکنون، یک مطالعه کوچک در ایتالیا، قطعات میکروپلاستیک را در رسوبات چربی که با جراحی از بیمارانی که برای باز کردن شریان‌های مسدود شده عمل جراحی انجام داده بودند، خارج کرده و تقریباً سه سال بعد در مورد سلامت آنها گزارش داده است، پیدا کرده است.

برداشتن پلاک چربی از شریان‌های تنگ‌شده در روشی به نام اندآرترکتومی کاروتید، خطر سکته‌های مغزی در آینده را کاهش می‌دهد.

تیم تحقیقاتی این مطالعه جدید، به رهبری رافائل مارفلا، محقق پزشکی در دانشگاه کامپانیا در ناپل، این سوال را مطرح کردند که خطر سکته مغزی و همچنین حملات قلبی و مرگ، بین بیمارانی که در پلاک‌هایشان میکروپلاستیک وجود داشت و بیمارانی که این میکروپلاستیک‌ها را نداشتند، چگونه مقایسه می‌شود.

محققان پس از پیگیری ۲۵۷ بیمار به مدت ۳۴ ماه، دریافتند که تقریباً ۶۰ درصد از آنها مقادیر قابل اندازه‌گیری پلی‌اتیلن در پلاک‌های برداشته‌شده از شریان‌های ضخیم‌شده با چربی داشتند و ۱۲ درصد نیز در رسوبات چربی برداشته‌شده، پلی‌وینیل کلراید (PVC) داشتند.

پی‌وی‌سی به دو صورت سفت و سخت و انعطاف‌پذیر موجود است و برای ساخت لوله‌های آب، بطری‌های پلاستیکی، کفپوش و بسته‌بندی استفاده می‌شود. پلی‌اتیلن رایج‌ترین پلاستیک است و همچنین برای ساخت کیسه‌های پلاستیکی، فیلم‌ها و بطری‌ها استفاده می‌شود.

از آنجا که میکروپلاستیک‌ها قبلاً در جریان خون انسان یافت شده‌اند، محققان به درستی نگران سلامت قلب بوده‌اند. مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها می‌توانند باعث التهاب و استرس اکسیداتیو در سلول‌های قلب شوند، عملکرد قلب را مختل کنند، ضربان قلب را تغییر دهند و باعث ایجاد زخم در قلب در حیواناتی مانند موش شوند.

مارفلا و همکارانش می‌نویسند: «شواهد حاصل از مطالعات مواجهه شغلی همچنین نشان می‌دهد که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی در بین افرادی که در معرض آلاینده‌های مرتبط با پلاستیک، از جمله پلی‌وینیل کلراید، قرار دارند، در مقایسه با جمعیت عمومی، افزایش می‌یابد.»

در این مطالعه، بیمارانی که در پلاک‌های برداشته‌شده‌شان میکروپلاستیک وجود داشت، دو برابر بیشتر از افرادی که هیچ میکروپلاستیک قابل تشخیصی در پلاک‌های برداشته‌شده‌شان نداشتند، پس از ۳۴ ماه دچار سکته مغزی، حمله قلبی غیرکشنده یا مرگ به هر دلیلی شدند.

میزان میکروپلاستیک‌ها و حتی ذرات کوچک‌تر به نام نانوپلاستیک‌ها با استفاده از تکنیک پیرولیز-کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنجی جرمی اندازه‌گیری شد و حضور آنها با استفاده از تکنیک دیگری، یعنی آنالیز ایزوتوپ پایدار، که می‌تواند کربن را از بافت انسان از پلاستیک‌های مشتق شده از پتروشیمی تشخیص دهد، تأیید شد.

میکروپلاستیک‌ها همچنین زیر میکروسکوپ‌های قوی قابل مشاهده بودند: محققان قطعاتی از پلاستیک با لبه‌های ناهموار را درون سلول‌های ایمنی به نام ماکروفاژ‌ها و درون پلاک‌های چربی مشاهده کردند. هنگام بررسی نمونه‌های بافتی، تیم همچنین سطوح بالاتری از نشانگر‌های التهابی را در بیمارانی که میکروپلاستیک‌ها در پلاک‌هایشان داشتند، یافت.

با این حال، درک این نکته مهم است که یک مطالعه مشاهده‌ای مانند این نمی‌تواند به طور قطعی نتیجه بگیرد که میکروپلاستیک‌ها اثرات نامطلوبی بر قلب دارند؛ فقط می‌توان گفت که ارتباطی وجود دارد. این مطالعه سایر عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی، مانند سیگار کشیدن، عدم فعالیت بدنی و آلودگی هوا را در نظر نگرفته است.

فیلیپ جی. لندریگان از کالج بوستون می‌نویسد: «اگرچه ما نمی‌دانیم چه عوامل دیگری ممکن است در بروز پیامد‌های نامطلوب در بیماران این مطالعه نقش داشته باشند، اما تشخیص میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها در بافت پلاک، خود یک کشف غیرمنتظره است که سوالات مهمی را مطرح می‌کند، مانند چگونگی کاهش مواجهه با این مواد.»

تولید پلاستیک در طول دو دهه گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته و تنها بخشی از آن بازیافت شده است، اما نرخ بیماری قلبی هنوز در برخی از نقاط جهان رو به کاهش است، بنابراین برای درک ارتباط بین این دو، تحقیقات بیشتری لازم است.