فرهنگی که سوغاتی چینی‌ها می‌شود

به گزارش مجله خبری نگار/ایران-زهرا کشوری: خوشحال و خندان، موبایل به دست وارد یکی از رستوران‌های نزدیک میدان نیاوران می‌شوند و به فارسی می‌گویند: «سلام.» آن‌ها سومین گروه از اینفلوئنسر‌های چینی هستند که به دعوت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ایران آمده‌اند تا جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، جاده ابریشم و گردشگری خوراک ایران را به «ویبو»، دویین (تیک تاک)، وی چت و... شبکه‌های اجتماعی مختص چین ببرند؛ جایی که به گفته «مسلم شجاعی» سرپرست دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی هیچ محتوایی درباره ایران وجود ندارد. همین موضوع هم باعث می‌شود تا معاونت گردشگری از ۲۰ اینفلوئنسر دعوت کند در چهار گروه به ایران بیایند. آن‌ها در مجموع ۶۰ میلیون دنبال کننده دارند. ۱۵۰ میلیون چینی ویزا دارند و همین موضوع باعث برنامه‌ریزی کشور‌های زیادی برای جذب گردشگران چینی شده است.

ایران هم پیش از آنکه اینفلوئنسر‌ها را بیاورد ویزا را برای چینی‌ها لغو کرد. دفاتر خدمات مسافرتی و آژانس‌ها را هم به چین برد تا رو در رو با آژانس‌های چینی به گفتگو بنشینند. ایران سال‌جاری هم، عضو مؤسس اتحاد (ائتلاف) بین‌المللی شهر‌های گردشگری جاده ابریشم ۲۰۲۳ شد؛ سمنان را نیز به عضویت شهر‌های این اتحاد درآورد، چون در مسیر جاده ابریشم قرار دارد. گروه سوم اینفلوئنسر‌ها مسیر سوم را بین چهار مسیر انتخابی از سوی ایران، برای سفر انتخاب کردند؛ جاده ابریشم.

بلاگر‌های چینی جاذبه‌های تهران را دیدند. یوزپلنگ ایرانی را در سمنان به تماشا نشستند. تا دلتان بخواهد در مسیر کاروانسرا را به کاروانسرا بند زدند. آنقدر که سیسیلیا یکی از اینفلوئنسر‌ها می‌گوید: در زیبایی کاروانسرا‌ها شکی نیست، اما لزومی هم نبود همه کاروانسرا‌های مسیر سمنان را در حافظه خود ثبت کنند. بعد از آن هم مسافر مشهد شدند. مشهد و حرم امام رضا (ع) برای چینی‌ها جای ویژه‌ای است. همان‌طور که مسجد نصیرالملک هم هر چینی را که به شیراز می‌رود به سمت خود جذب می‌کند.

دنبال کننده‌های یک میلیون نفری

به گفته مسلم شجاعی، سرپرست دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی، این افراد برای شرکت در پروژه «ایران سلام» باید حداقل یک میلیون نفر، آن‌ها را در شبکه‌های اجتماعی مختص چین مثل وی چت، تیک تاک و... دنبال کنند. حتماً باید فعال حوزه گردشگری باشند. اینگیجمنت (نرخ تعامل) آن‌ها با مخاطبان مجازی هم باید بالای ۳۰ باشد. آن‌طور که شجاعی می‌گوید: هر کدام از این افراد حاضر در مسیر جاده ابریشم به طور میانگین بیش از سه میلیون دنبال کننده دارند. برخی اینفلوئنسر‌ها با خود فیلمبردار آورده‌اند. یکی از آن‌ها هم یک مدل با خودش آورده بود.

شجاعی می‌گوید: البته تنها ۷ نفر از گروه سوم، اینفلوئنسرند، بقیه اعضای گروه، دستیاران آن‌ها در تولید محتوا هستند.

چینی‌ها معمولاً در شبکه‌های اجتماعی مثل ویبو و تیک تاک فعال هستند، چون شبکه‌های اجتماعی جهانی برای آن‌ها فیلتر است. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به اینفلوئنسر‌ها سیم کارت بدون فیلتر داده است. اتوبوس هایشان هم مجهز به شارژر اختصاصی است. برخی از آن‌ها که برای دومین بار به ایران آمده‌اند معتقدند که سرعت اینترنت بهتر شده است. با وجود این تنها توانسته‌اند عکس‌ها را به اشتراک بگذارند. می‌گویند وقتی به چین برگردند، فیلم‌ها را منتشر می‌کنند.

مسلم شجاعی می‌گوید: «چرخش اطلاعات درباره ایران در وی چت وجود دارد، اما ایران در تیک تاک چینی حضور ندارد. ما در این فضا اصلاً تولید محتوا نداشتیم.» او تیک تاک چینی را شبکه‌ای اجتماعی می‌داند که جوان‌های ۲۰ تا ۳۰ سال در آن‌ها فعال هستند. اینفلوئنسر‌هایی هم که به ایران آمده‌اند بین ۲۵ تا ۴۰ سال سن دارند. هرچند چهره هیچ کدام سن واقعی شان را نشان نمی‌دهد؛ همه آن‌ها از سن شناسنامه‌ای خود جوان‌ترند.

یکی از اینفلوئنسر‌ها را علاقه به فیلم‌های عباس کیارستمی و موسیقی کیهان کلهر یا آن‌طور که او صدایش می‌زند: «کیهان»، مسافر ایران کرده است. شجاعی می‌گوید: «همین نکته به ما یادآوری کرد که باید برای آن‌ها یک کنسرت ایرانی هم تدارک می‌دیدیم.» در میان ۲۰ اینفلوئنسر دعوت شده به ایران، روزنامه نگار کارشناس تاریخ هم وجود دارد که ایران را خیلی خوب می‌شناسد. یکی دو پژوهشگر تاریخ هم مسافران ایران سلام بودند.

شجاعی می‌گوید: «برنامه‌ریزی کردیم که فقط اینفلوئنسر آقا نیاوریم، حتماً خانم‌ها باشند. خانم تنها هم دعوت کردیم.» او از این خانم می‌پرسد که آیا ایران مقصد مناسبی است؟ تنهایی به مشکلی برخوردی؟ خانم جوان پاسخ منفی می‌دهد و می‌گوید: «۱۰ سال پیش هم به ایران آمده و دو هفته در ایران مانده بودم.»

قدم زدن در تاریخ

انی بیش از یک میلیون فالوور دارد. تنیس بازی می‌کند. همین موضوع هم باعث شده توجه بسیاری را در فضای مجازی به خود جلب کند. به گفته خودش، میهمان نوازی ایرانی در این سفر برایش ثابت شده است. او می‌گوید: «از تهران تا مشهد انگار در تاریخ قدم می‌زدم.» وقتی از مسیر جاده ابریشم عکس منتشر می‌کند، یکی از دوستانش از شهر شنزن از او راهنمایی می‌خواهد تا با دوستانش به ایران بیاید.

ادوارد هم یک میلیون و پانصدهزار نفر دنبال کننده دارد. در شهر شنزن زندگی می‌کند؛ به قول خودش یک شهر تاریخی. در مسیر جاده ابریشم احساس غریبی نمی‌کند. انگار در شهر خودش قدم می‌زد. میهمان نوازی مردم ایران را دوست دارد.

مورفی، دختری است که از شهر پکن آمده است. وقتی تصمیم می‌گیرد به ایران سفر کند، خانواده و دوستانش مخالفت می‌کنند، چون خیلی نگران بودند. از او می‌خواهند تا مقصد دیگری را انتخاب کند. حالا می‌گوید می‌داند که نظر دوستان و خانواده‌اش را عوض می‌کند. می‌گوید: «میهمان نوازی ایرانی‌ها قلبش را تکان داده بود.» خیلی از دنبال کننده‌های مورفی از او پرسیده‌اند که چطور می‌توانند به ایران بیایند؟

شاشا با همسرش آمده است. آن‌ها ۶ سال پیش یک‌بار دیگر هم به ایران آمده بودند و در ۱۶ روز تهران، شیراز، اصفهان، کاشان و... را دیده‌اند. می‌گوید این بار با هجوم تاریخ و فرهنگ ایران روبه‌رو شده‌اند.

او و همسرش ۱۰ میلیون دنبال کننده دارند. شاشا احساس نزدیکی بسیاری با ایران می‌کند، چون در جاده ابریشم، چایی را در ظروف چینی می‌خورد که از طریق همین جاده ابریشم به ایران آمده است یا در ایران قنات و سرنا را دیده و شنیده است که از ایران به چین رفته است.

خوراک ایرانی

یویو آبگوشت را بسیار دوست دارد. در این سفر هم چند بار سفارش آبگوشت می‌دهد، البته با توجه به ذائقه چینی‌ها فکر می‌کند در نهایت بتواند یک هفته پشت سر هم غذای ایرانی بخورد، چون آن‌ها عادت به خوردن غذا‌های بخارپز دارند.

یک زوج جوان هم بهترین شهر‌های ایران را مشهد و تهران معرفی می‌کنند و می‌گویند که با خانواده دوباره به مشهد خواهند آمد. چون یک شهر روحانی است که به آن‌ها احساس آرامش می‌دهد.

اینفلوئنسر‌های حاضر در رستورانی در میدان نیاوران خرید کردن در ایران را هم خیلی دوست دارند. زعفران و گلاب یا آن‌طور که خودشان می‌گویند عصاره گل رز و نبات خریده‌اند. آن‌ها انگشتر‌هایی را که از ایران خریده‌اند رو به دوربین خبرنگاران می‌گیرند و می‌گویند: «سلام ایران.»

به گفته مسلم شجاعی، دعوت از اینفلوئنسر‌ها به بازار چین محدود نمی‌شود و از اینفلوئنسر‌های دیگر کشور‌های بازار هدف نیز دعوت خواهد شد.