رقص پهپاد‌های ایرانی در رزم دریایی

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: دومین روز از رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش جمهوری اسلامی علی رغم شرایط نامناسب جوی در منطقه رزمایش با حملات دقیق و موفق پهپادی به اهداف ساحلی و متقابلاً انهدام پهپاد‌های حمله‌ور توسط سامانه‌های بومی پدافند هوایی مجید و خاتم ادامه یافت. امیر سرتیپ شیخ سخنگوی رزمایش با بیان اینکه رصد تهدیدات، کسب اشراف اطلاعاتی و به‌کارگیری توانمندی‌ها و تعیین کفایت طرح‌‍های عملیاتی در پاسخ به تهدیدات، از اهداف اصلی این رزمایش بوده است، نمایش گوشه‌ای ازتوانمندی‌های عملیاتی و دفاعی را ابزاری برای ایجاد بازدارندگی و نمایش اقتدار یک ملت دانست و گفت: نمایش توانمندی‌های نظامی با کارکرد ایجاد امید در مردم به سبب حس اعتماد به نیرو‌های مسلح برای کفایت دفاع از خود است.

بر همین اساس، به گزارش قرارگاه رسانه‌ای رزمایش، در ادامه مراحل اولیه عملیاتی رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش، پهپاد‌های «آرش»، «باور» و «ابابیل ۵» با پرتاب از عرشه ناوشکن جمهوری اسلامی ایران «سهند»، هدف شبیه‎‌سازی شده را در ساحل منهدم کردند.

در این مرحله که انواع پهپاد‌های تهاجمی، شناسایی و رهگیر مشارکت داشتند، پهپاد تهاجمی ابابیل ۵ که به تازگی به یگان پهپادی نیروی دریایی پیوسته است، برای اولین بار در رزمایش سالانه ارتش شرکت و توانست با شلیک بمب هدایت‌شونده و مینیاتوری «قائم» به خوبی و با موفقیت اهداف خود را در دریا منهدم کند. بمب قائم که گونه توسعه یافته‌ای از خانواده بمب‌های سدید است به دو نوع سرجنگی اپتیکی و حرارتی مجهز است و در حال حاضر روی پهپاد‌های مهاجر ۶، ابابیل ۴ و ۵ و کمان ۱۲ نصب می‌شود.

در جریان رزمایش ذوالفقار همچنین پهپاد‌های شناسایی ـ رزمی کمان ۱۲ نیروی هوایی ارتش از یکی از پایگاه‌های پهپادی ارتش در جنوب غرب کشور در رزم مشترک پهپادی عملیات شناسایی، رهگیری و مقابله با نیرو‌ها در نقش مهاجم را اجرا کردند. این پهپاد‌ها قابلیت انجام انواع عملیات در شرایط مختلف جوی را داشته و ضمن توانایی اجرای پرواز جمع (swarm) قادر هستند فرماندهی و کنترل صحنه نبرد، عملیات ترکیبی، فریب اطلاعاتی، مراقبت، هدف‌یابی، جنگ الکترونیک، شنود و رهگیری، انهدامی و سرکوب سامانه‌های پدافندی را اجرا کنند.

مقابله سامانه‌های بومی پدافندهوایی با پهپاد‌های دشمن

در ادامه مرحله اصلی رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش، پهپاد‌هایی نیرو‌های حمله‌ور سازماندهی شده که قصد ورود به منطقه عمومی رزمایش را داشتند، توسط سامانه‌های راداری گسترش یافته در منطقه عمومی رزمایش، کشف، شناسایی، رهگیری و سپس با هماهنگی شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور با شلیک‌های موفق سامانه موشکی ارتفاع کم مجید و سامانه کنترل آتش توپخانه‌ای خاتم سرنگون شدند.

سامانه موشکی پدافند هوایی چابک مجید نخستین سامانه موشکی الکترواپتیک با بُرد درگیری ۸ کیلومتر است و با توجه به نوع عملکرد و چابکی و چالاکی و قابلیت جابه‌جایی تاکتیکی سریع پس از اجرای عملیات، امکان رهگیری توسط سامانه‌های سیگنالی و شناسایی و هرگونه مقابله توسط دشمن را ناکام می‌گذارد. در ادامه مرحله اصلی رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش، سامانه پدافندی هوایی ۱۵ خرداد برابر سناریو عملیاتی نسبت به انهدام پهپاد‌های متخاصم اقدام کرد. مقابله با تعدادی از پهپاد‌های متخاصم نیز پس از شناسایی توسط سامانه‌های راداری از سوی مرکز فرماندهی و کنترل «رعد» نیروی پدافند هوایی ارتش، به سامانه بومی «۱۵ خرداد» واگذار شد و این سامانه با شلیک موفق موشک نسبت به انهدام پهپاد‌های مهاجم اقدام شد.
کشف اهداف پرسه زن با سطح مقطع راداری کم و اجرای تیراندازی زمین به هوای شبانه توسط سامانه‌های توپخانه‌ای علیه اهداف هوایی متخاصم از جمله اهداف این مرحله از رزمایش بود و سامانه موشکی ۱۵ خرداد که یک سامانه پدافند هوایی میان برد با توانایی درگیری مؤثر با طیف متعدد اهداف مانند هواپیما‌های شناسایی، بمب افکن‌ها و جنگنده‌های تاکتیکی تا برد ۲۰۰ کیلومتر است توانست هدف با سطح مقطع راداری کمتر همچون پهپاد‌ها را نیز در برد ۱۵۰ کیلومتر کشف و ردگیری کند. این سامانه همچنین قادر است تعداد ۶ هدف را به طور همزمان کشف و ردگیری کرده و با طیف متنوع موشک‌های بومی همچون صیاد ۲ و ۳ منهدم کند.

بالگرد‌های هوانیروز در شرایط نامساعد جوی

در دومین روز رزمایش همچنین تیپ ۵۵ هوابرد با استفاده از ادوات زرهی و نفربر‌ها و حضور یگان‌های توپخانه، پهپاد‌های شناسایی و تهاجمی، هوانیروز و تیپ‌های پیاده مکانیزه و با پشتیبانی آتش سنگین نیروی هوایی ارتش مواضع و استحکامات دشمن را منهدم ساختند. در این مرحله از رزمایش پهپاد‌های شناسایی تمامی مناطق رزمایش را شناسایی و عکسبرداری کرده و اطلاعات را برای اجرای عملیات یگان‌های شرکت کننده به ستاد فرماندهی و کنترل ارسال کردند.

سخنگوی رزمایش درباره این عملیات با بیان اینکه قدرت آتش سنگین، نقطه‌زنی و تحرک یگان‌های توپخانه، هوانیروز و ... از جمله ویژگی‌های مهم یگان‌های شرکت کننده در این مرحله از رزمایش بود که اجازه نفوذ به دشمن را در خاک کشور نداده‌اند، گفت: این عملیات با توجه به تمامی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های هوانیروز ارتش، برای نخستین بار توسط بالگرد‌های تک‍ور و شکاری هوانیروز در سواحل مکران انجام شد. همچنین بالگرد‌های تهاجمی کبرای هوانیروز ارتش برای اولین بار طی یک عملیات مشترک با بالگرد‌های RH, SH و AB۲۱۲ روی عرشه شناور‌های نیروی دریایی ارتش عملیات نشست و برخاست را انجام دادند و به اجرای عملیات در شرایط سخت جوی پرداختند.

شلیک موشک نصر و پرتاب بمب‌های ۵۰۰ پوندی

در بخش دیگری از عملیات‌های پیش‌بینی شده برای رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش جنگنده بمب افکن‌های F-۴E و سوخو ۲۴ نیروی هوایی ارتش که از پایگاه‌های نیروی هوایی پس از انجام عملیات سوختگیری هوایی از هواپیمای تانکر، توانستند اهداف از پیش تعیین شده در زمین و دریا را با موفقیت منهدم کنند. این جنگنده‌ها با پرتاب بمب‌های ۲۵۰ و ۵۰۰ پوندی و شلیک موشک‌های ماوریک اهداف مورد نظر را منهدم کردند. همچنین، دراین مرحله از رزمایش جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش با تیراندازی علیه اهداف، عملیات پشتیبانی هوایی از نیروی زمینی ارتش را با موفقیت اجرا کردند. خلبانان نیروی هوایی ارتش همچنین توانستند با شلیک موشک‌های هوا به سطح نصر اهداف مورد نظر را منهدم کنند. استفاده از موشک‌های بهینه شده ماوریک در این مرحله از رزمایش و همچنین اجرای عملیات توسط خلبانان جوان نیروی هوایی ارتش از جمله نقاط قوت این مرحله از رزمایش بزرگ ارتش بود.

همزمان با برگزاری رزمایش ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش رخ داد
اخطار پدافند هوایی ارتش به هواگرد‌های فرامنطقه‌ای برای ترک منطقه‌

​​​​​​​هواپیما‌های با سرنشین و بدون سرنشین اطلاعاتی نیرو‌های فرامنطقه‌ای که قصد داشتند در زمان برگزاری رزمایش ذوالفقار به جاسوسی اطلاعاتی بپردازند با اخطار نیروی پدافند هوایی ارتش و متعاقب آن غرش و پرواز پهپاد کرار پدافند هوایی، تغییر سمت داده و منطقه رزمایش را ترک کردند.

به گزارش ایسنا، همزمان با اجرای مراحل رزمایــــش ذوالـــفقار ۱۴۰۱ ارتــــش، فــــعالیت هواپیما‌های با سرنشــــین و بــدون ســــرنشین اطلاعاتی نیروهــــای فرامنطقــــه‌ای به‌منظـــور جمع‌آوری اطلاعات از سامانه‌ها و تجهیزات گسترش یافته ارتش در منطقه عمومی رزمایش و برفراز آب‌های بین‌المللی افزایش یافت. این هواپیما‌های با سرنشین و بدون سرنشین اطلاعاتی نیرو‌های فرامنطقه‌ای که اغلب از نوع P-۸، EP-۳، RC-۱۳۵، رافائل و MQ-۹ بودند در همان لحظه قرارگیری برفراز آب‌های بین‌المللی با رادار‌های گسترش یافته در منطقه عمومی رزمایش در ارتفاع ۲۳ هزارپایی مورد کشف و شناسایی قرار گرفتند و با اخطار رادار‌ها مواجه شدند.

همچنین در جریان برگزاری رزمایش، هواپیمای با سرنشین اطلاعاتی P-۸ نیرو‌های فرامنطقه‌ای که سعی در کاهش ارتفاع برای جمع‌آوری اطلاعات دقیق‌تر از منطقه عمومی رزمایش داشت، با دستور شبکه یکپارچه پدافند هوایی یک فروند پهپاد کرار از قرارگاه پهپادی نیروی پدافند هوایی ارتش مستقر در منطقه رزمایش با غرش و پرواز بر فراز منطقه عمومی رزمایش، هواپیمای اطلاعاتی یاد شده را مجبور به خروج از منطقه کرد.

در زمان شلیک یکی از سامانه‌های موشکی نیروی پدافند هوایی ارتش نیز یک فروند هواپیمای EP-۳ فرامنطقه‌ای با هدف جمع‌آوری اطلاعات سیگنالی از عملکرد سامانه موشکی مورد نظر به حریم هوایی جمهوری اسلامی ایران نزدیک شد که بلافاصله با اخطار قاطع رادار‌های نیروی پدافند هوایی مبنی بر فعال بودن منطقه و حفظ فاصله ایمن مواجه شد و با تغییر سمت سریع، منطقه عملیات را ترک کرد.

گفتنی است، پهپاد کرار از انواع پهپاد‌های بومی ساخت وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح است که با موتور توربوجت طلوع قادر به حمل انواع بمب و موشک است. روش پرتاب این پهپاد به صورت پرتاب از روی پرتابگر با یک بوستر (پیشران) راکتی است که پس از رها شدن موتور توربوجت پرنده روشن می‌شود. امیر شیخ سخنگوی رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۱ ارتش با اشاره به فعالیت قرارگاه مشترک پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء (ص) گفت: قرارگاه مشترک پدافند هوایی کشور بر تمامی مرز‌های هوایی ایران با هوشیاری پدافند‌های ارتش و سپاه نظارت شبانه‌روزی دارد. وی افزود: از زمان آغاز رزمایش و بر‌اساس مأموریت‌های ابلاغی به سامانه‌های راداری، شناسایی و رهگیری انواع پهپاد‌های کشور‌های فرامنطقه‌ای انجام شده است.